Các mức thuế mới của Washington, đặc biệt trong lĩnh vực nhôm, thép, gỗ và sản phẩm tiêu dùng, đã khiến chuỗi cung ứng hai nước chịu áp lực lớn. Không chỉ các tập đoàn lớn bị ảnh hưởng mà những doanh nghiệp nhỏ do người Việt Nam làm chủ cũng đang gánh nặng chi phí vận chuyển, thuế và giá nguyên liệu tăng cao.
Anh Hoàng Nguyễn, chủ một công ty sản xuất đồ nội thất tại Toronto, cho biết chi phí nhập gỗ từ Mỹ đã tăng hơn 20% kể từ tháng 8, khiến lợi nhuận sụt giảm mạnh. Anh Hoàng Nguyễn chia sẻ: “Chúng tôi phải tìm nguồn cung từ châu Á và Mexico để duy trì sản xuất. Tuy nhiên, thời gian vận chuyển dài hơn và chi phí logistics cũng không rẻ”.
Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp gốc Việt trong lĩnh vực bán lẻ hoặc thực phẩm nhập khẩu cũng chịu tác động gián tiếp khi giá hàng từ Mỹ tăng, kéo theo giá bán lẻ trong nước leo thang. Một số nhà hàng Việt tại Vancouver và Calgary cho biết họ phải điều chỉnh thực đơn, giảm khẩu phần thịt bò và hải sản nhập để giữ giá ổn định cho khách hàng.
Chính phủ Canada đang thảo luận với Washington để giảm căng thẳng thương mại nhưng triển vọng chưa rõ ràng. Trong khi đó, cộng đồng doanh nhân gốc Việt thể hiện sự năng động khi chuyển hướng xuất khẩu sang thị trường châu Âu và châu Á. Bà Liên Trần, giám đốc một công ty may mặc tại Montreal, cho biết doanh nghiệp của bà đã tăng đơn hàng sang Pháp và Nhật Bản trong 3 tháng qua. Bà Liên Trần nói: “Chúng tôi không thể phụ thuộc hoàn toàn vào Mỹ. Đây cũng là cơ hội để đa dạng hóa thị trường và nâng cao chất lượng sản phẩm”.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, người Việt tại Canada có lợi thế linh hoạt và khả năng thích nghi nhanh, đặc biệt trong các lĩnh vực sản xuất nhỏ, nhà hàng và thương mại dịch vụ. Tuy nhiên, họ cũng phải đối mặt với áp lực vốn, lãi suất cao và chi phí năng lượng tăng, những yếu tố khiến việc duy trì lợi nhuận trở nên khó khăn hơn. Một số ngân hàng địa phương như Bank of Montreal và RBC đã khởi động chương trình hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp nhập cư bị ảnh hưởng bởi căng thẳng thương mại.
Ngoài ra, tổ chức Hiệp hội doanh nghiệp người Việt tại Canada (VBAC) phối hợp với Bộ Thương mại Canada tổ chức hội thảo hướng dẫn doanh nghiệp Việt tận dụng các hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) để mở rộng xuất khẩu sang khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Không chỉ doanh nghiệp, mà người tiêu dùng gốc Việt ở Canada cũng đang thay đổi thói quen chi tiêu để thích ứng. Nhiều gia đình ở Toronto và Montreal cho biết họ chuyển sang mua hàng nội địa hoặc dùng sản phẩm gốc Á thay cho hàng Mỹ vốn đã tăng giá mạnh.
Bà Hồng Nguyễn, một cư dân tại Vancouver, cho biết: “Trước đây, tôi thường mua sữa bột và bánh nhập từ Mỹ, giờ chuyển sang hàng Canada và Thái Lan, giá rẻ hơn mà chất lượng cũng ổn”. Một số cửa hàng của người gốc Việt cũng tận dụng xu hướng này để quảng bá sản phẩm nội địa, khuyến khích “ủng hộ hàng Canada”.
Các diễn đàn cộng đồng người Việt trên mạng xã hội đang trở thành nơi chia sẻ kinh nghiệm ứng phó với giá cả leo thang. Nhiều người khuyên nhau mua chung hàng khô, chia nhỏ chi phí vận chuyển, tận dụng mã giảm giá và ưu đãi mùa lễ hội. Sự thích ứng nhanh và tinh thần tương trợ lẫn nhau giúp cộng đồng người Việt duy trì ổn định đời sống dù kinh tế khó khăn.
Dù tình hình còn nhiều thách thức nhưng tinh thần vượt khó và đoàn kết của cộng đồng người Việt ở Canada vẫn thể hiện rõ nét. Từ những cửa hàng phở nhỏ ở khu Kensington Market đến các xưởng sản xuất tại vùng ngoại ô Ontario, họ đều chung mục tiêu: giữ vững công ăn việc làm, ổn định cuộc sống gia đình và tiếp tục đóng góp cho nền kinh tế xứ sở lá phong trong giai đoạn đầy biến động này.
Dần thích ứng với biến động thương mại, nhiều doanh nghiệp Việt còn hướng tới thị trường mới, mở rộng hợp tác và tìm thêm cơ hội phát triển trong môi trường kinh tế đa văn hóa, năng động của Canada.
