Hàng rong “chấp” biển cấm
Giờ tan học, cổng Trường THCS Nguyễn Hữu Thọ (phường Tân Hưng, TPHCM) như một phiên chợ mini bên cạnh tấm biển “Cổng trường sạch đẹp an toàn”. Gia Bảo (học sinh lớp 8) nhanh tay chọn một xiên lạp xưởng nóng hổi trong lúc chờ mẹ đón, rôm rả trò chuyện cùng bạn bè. Ánh mắt cậu học sinh dán chặt vào các xe bán xiên nướng, bánh tráng, lạp xưởng nướng đá… đang bốc mùi thơm lừng.
Ngay bên lối ra vào cổng trường là một biển báo khác: “Công an phường Tân Hưng - Khu vực cấm đậu xe, đổ rác và kinh doanh buôn bán”. Như thể tấm biển không tồn tại, một xe bán cơm tấm ngang nhiên kê bàn ghế nhựa để thuận tiện buôn bán...
Tình cảnh tương tự được ghi nhận ở nhiều cổng trường tại TPHCM, như Trường THCS Huỳnh Tấn Phát (phường Tân Thuận), Trường THCS Nguyễn Văn Quỳ (xã Nhà Bè)... Ai cấm cứ cấm, ai bán cứ bán, khung cảnh nghịch lý này tồn tại ở cổng không ít trường học trên địa bàn TPHCM.
Nhưng bất ổn nhất phải kể đến hàng rong xuất hiện trước cổng các bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Chợ Rẫy, Răng Hàm Mặt Trung ương TPHCM... Tại những địa điểm này, hàng ăn bên cạnh thùng rác, tô cơm sát cống thoát nước, thực phẩm “3 không” (không nguồn gốc, không vệ sinh, không người chịu trách nhiệm). Khói bụi đường phố bao phủ những xe bán thức ăn tấp nập trên vỉa hè lẫn dưới lòng đường. Bất chấp sự tồn tại của lực lượng bảo vệ bệnh viện và lực lượng đảm bảo an ninh trật tự của các phường, hàng quán tự phát vẫn công khai tồn tại từ năm này sang năm khác.
Thức ăn vỉa hè mang theo mối bất an cho sức khỏe học sinh, người bệnh - những người cần được chăm sóc dinh dưỡng tốt nhất.
Ông Nguyễn Đức Trí, Chủ tịch UBND phường Tân Hưng, cho biết, địa phương đã đưa vấn đề này vào nội dung họp giao ban với Ban An toàn giao thông TPHCM, giao trách nhiệm phối hợp xử lý cho Ban giám hiệu các trường cùng lực lượng công an phường và các đội cảnh sát giao thông thuộc Phòng Cảnh sát giao thông - Công an TPHCM đang phụ trách địa bàn. Các trường trên địa bàn phường đều có hệ thống camera giám sát, khi phát hiện người bán hàng rong sẽ báo ngay cho công an phường phối hợp xử lý, tuy nhiên vẫn chưa thể giải quyết triệt để tình trạng này.
Điều tra vụ “phù phép” thịt heo thành thịt bò
Ngày 23-12, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TPHCM mở rộng điều tra, làm rõ vụ án “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm” xảy ra tại phường Thới An (TPHCM). Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố 7 bị can về cùng tội danh “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”.
Bước đầu, cơ quan chức năng xác định, thịt heo được các đối tượng ngâm trong hỗn hợp huyết heo và hóa chất (muối công nghiệp Sodium Metabisulfite) để tạo màu, rồi đóng gói, cấp đông và bán dưới danh nghĩa thịt bò. Trung bình mỗi ngày, các đối tượng sản xuất khoảng 600kg thịt bò giả, cung cấp cho khoảng 75 quán ăn trên địa bàn TPHCM và một số địa phương lân cận.
Cùng ngày, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, các phòng nghiệp vụ của Công an tỉnh vừa phát hiện, bắt giữ gần 10 tấn cá khoai có chứa formol. Theo đó, các đơn vị chức năng đã phát hiện ô tô đầu kéo 76C-092.45 kéo theo rơ-moóc 76R-006.30 do Nguyễn Thanh Phương (sinh năm 1981, trú xã Vân Canh, tỉnh Gia Lai) điều khiển, trên xe chở 372 thùng cá khoai đông lạnh với tổng trọng lượng 9,672 tấn. Tài xế Phương khai nhận, đây là cá khoai nhập khẩu từ Trung Quốc, được Công ty TNHH Quốc tế Anh Minh VN (tỉnh Lạng Sơn) thuê vận chuyển, giao cho khách hàng tại các tỉnh từ Thanh Hóa đến Gia Lai.
Công an tỉnh Thanh Hóa đã lấy mẫu cá khoai gửi Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia (Bộ Y tế) để kiểm nghiệm. Kết quả xác định tất cả số cá khoai trên có chứa hàm lượng formol (đậm đặc) từ 90-105mg/kg. Việc sử dụng thực phẩm chứa Formaldehyde có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, có nguy cơ gây tử vong nếu nhiễm số lượng lớn.
VĂN ANH - DUY CƯỜNG
Chưa có phương án quản lý hiệu quả
Nguyên liệu trôi nổi là điều đáng lo ngại nhất đối với thức ăn đường phố. Ghi nhận tại khu vực ăn đêm sầm uất trên đường Đỗ Xuân Hợp (phường Phước Long, TPHCM) cho thấy hàng loạt xe bán đồ ăn vặt luôn đông khách với dụng cụ bán hàng đơn sơ. Hàng chục hũ nhựa đựng sa tế, hành phi, bơ, patê đều không có nhãn hiệu, được quảng cáo là “nhà làm”.
Nhiều chiếc hộp cáu cạnh, chảo dầu màu nâu sẫm sôi sùng sục với cá viên chiên, xúc xích... Hỗn hợp nguyên liệu được trộn đều trong một thau nhựa cũ thành món bánh tráng trộn - đặc sản ăn vặt của học sinh, sinh viên.
Chúng tôi liên hệ với mối bán hàng đông lạnh chuyên cung cấp xúc xích, chân gà, cá viên chiên, lạp xưởng, nầm heo. Tùy theo yêu cầu của khách, người này cung cấp lẫn lộn hàng có giấy tờ và hàng trôi nổi, trong đó có nầm heo nhập về từ Trung Quốc (không hóa đơn). Thực phẩm đông lạnh được đóng gói trong túi ni lông, không nhãn hiệu nhưng người bán vẫn khẳng định là có xuất xứ rõ ràng!
Đi dọc theo con rạch Chín Xiển (phường An Nhơn), mùi hôi nồng nặc xộc thẳng vào mũi chen lẫn mùi cơm tấm, hủ tiếu. Sát mép rạch, nhiều điểm ăn uống đường phố vẫn tấp nập. Ở gần khu vực này, chị Vũ Thị Hà (sinh viên Trường Đại học Văn Lang) thường xuyên ghé những quán vỉa hè để đỡ công nấu nướng, giá đồ ăn cũng khá rẻ.
“Bản thân tôi cũng từng bị đau bụng, tiêu chảy vì ăn bên ngoài. Tôi mua thuốc uống rồi né hẳn quán đó thôi chứ cũng không biết làm sao để bảo vệ mình”, chị Hà nói.
Theo quy định hiện hành, thức ăn đường phố và cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ không cần giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP nên không cần kiểm định cấp phép. Thay vào đó, cơ sở kinh doanh chỉ cần cam kết tuân thủ quy định về ATTP. Đây có thể xem là kẽ hở, bởi việc kiểm soát nguồn nguyên liệu đầu vào, kiểm soát mối nguy về mất ATTP sẽ thực hiện ra sao khi TPHCM có đến hơn 14.200 điểm bán hàng rong (và luôn biến động)? Và làm thế nào thu hồi thực phẩm nếu phát hiện mất ATTP?
Tập trung điều trị những người bị ngộ độc do ăn bánh mì
Ngày 23-12, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) có công văn gửi Sở An toàn thực phẩm TPHCM yêu cầu khẩn trương điều tra, xử lý vụ nghi ngờ ngộ độc thực phẩm xảy ra sau khi nhiều người ăn bánh mì tại tiệm bánh mì N.H. (ở 964 đường Độc Lập, phường Phú Mỹ). Theo đó, qua báo cáo, ngày 22-12, Bệnh viện Đa khoa Bà Rịa tiếp nhận, điều trị nhiều trường hợp có triệu chứng đau bụng, tiêu chảy sau khi sử dụng bánh mì tại một cơ sở kinh doanh trên địa bàn phường Phú Mỹ.
Cục An toàn thực phẩm đề nghị Sở An toàn thực phẩm TPHCM chỉ đạo các cơ sở y tế nơi có người bệnh đang điều trị tập trung tối đa nguồn lực, tổ chức cấp cứu và điều trị tích cực, không để ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng người bệnh. Đồng thời, khẩn trương tổ chức điều tra; xử lý nghiêm các vi phạm về an toàn thực phẩm (nếu có) theo đúng quy định pháp luật.
Đến chiều 23-12, Bệnh viện Đa khoa Bà Rịa và các cơ sở y tế trên địa bàn phường Phú Mỹ (TPHCM) cùng các phường lân cận đã tiếp nhận, điều trị cho hơn 100 bệnh nhân có triệu chứng nghi ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì mua tại tiệm N.H. (phường Phú Mỹ), tăng hơn 30 ca so với ngày 22-12.
Trong ngày 19-12, cơ sở N.H. đã bán ra khoảng 800 ổ bánh mì. Hiện 9 mẫu thực phẩm tại cơ sở này đã được gửi đi xét nghiệm theo quy định nhằm xác định nguyên nhân vụ việc. UBND phường Phú Mỹ đã lập các đoàn kiểm tra liên ngành rà soát các cơ sở sản xuất, kinh doanh có liên quan đến nguồn cung nguyên liệu cho cơ sở N.H.
QUỐC LẬP - KHÁNH CHI
