Những giải pháp để sử dụng sách giáo khoa cũ

So với nhiều nước, ở Việt Nam, đặc biệt là ở các thành phố lớn, nhiều gia đình và học sinh mỗi năm đều sẵn sàng chi ra một số tiền không nhỏ để sắm sách giáo khoa (SGK) mới. Hàng năm, rất nhiều bộ SGK còn sử dụng được bị đưa bán … giấy vụn.

Trước áp lực giá cả của các mặt hàng tiêu dùng ngày càng biến động phức tạp, ảnh hưởng đến đời sống của người dân, đặc biệt là dân nghèo, đã đến lúc chúng ta phải đặt ra bài toán về việc sử dụng lại SGK cũ.

Vận động sử dụng lại SGK cũ

Ngay từ tháng 3.2008, thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Giáo dục- Đào tạo đã có công văn số 2034/BGDĐT ngày 13/3/2008 đề nghị Sở Giáo dục - Đào tạo các tỉnh thành, phát động phong trào sử dụng lại sách giáo cũ.

Theo chương trình này, tại các trường học tổ chức tuyên truyền vận động phụ huynh và học sinh sử dụng lại SGK cũ, phát động các hình thức quyên góp, tặng bạn để xây dựng tủ sách SGK dùng chung nhằm sử dụng SGK trong nhiều năm; thực hành tiết kiệm và đảm bảo đủ SGK phục vụ cho việc học tập của học sinh trong năm học mới 2008-2009...

Trước khi kết thúc năm học, các trường tổ chức một buổi vận động học sinh sử dụng SGK cũ cho năm học sau và tặng lại SGK cũ cho nhà trường. Số sách có được, nhà trường tiến hành phân loại theo môn học, lớp học và đưa vào tủ sách giáo khoa dùng chung để cho học sinh năm học sau mượn lại…

Các Công ty Sách- Thiết bị trường học cũng vào cuộc với chương trình mua lại SGK cũ để bán lại cho học sinh qua việc tổ chức các quầy hàng mua - bán SGK cũ, bán lại cho học sinh với giá rẻ, kết hợp với việc bán SGK mới in năm 2008. Đồng thời tổ chức phát phiếu ưu tiên giảm giá bán lẻ SGK cho học sinh.

Chấn chỉnh và hoàn thiện hệ thống thư viện trường học

Có thể nói, việc tạo thói quen sử dụng SGK tại thư viện trường học là một trong những biện pháp căn cơ để giải quyết khó khăn thiếu SGK. Tuy nhiên, trước mắt để thực hiện được phương thức này, tại các trường học, các thầy cô và học sinh cũng phải tập thói quen sử dụng tài liệu, SGK tại thư viện.

Hiện nay, ở một số chương trình giáo dục như tăng cường tiếng Pháp, do nguồn giáo trình gốc quá đắt và thiếu, nên thấy trò ở bộ môn này nhiều năm qua đã có thói quen dùng lại các giáo trình cũ từ tủ sách dùng chung của nhà trường. Trung bình, một bộ giáo trình sử dụng được khoảng 5 năm. Ở các nước, việc sử dụng các tiện ích của thư viện đã trở thành một thói quen thường xuyên.

Tuy nhiên, trong thực tế, thư viện tại các trường học cần phải được củng cố căn bản cả về đội ngũ cũng như tăng cường kinh phí đầu tư để phát triển thư viện trường học, đáp ứng nhu cầu của học sinh…Về phương thức sử dụng sách, tài liệu của thư viện, nên có những giải pháp phù hợp để học sinh có thể mượn miễn phí hoặc thuê sách giá rẻ… Ngoài nguồn ngân sách được cấp, các trường ở các vùng còn nhiều khó khăn cần tranh thủ nguồn kinh phí xã hội hóa để bổ sung sách, báo, SGK và các phương tiện khác cho thư viện trường học.

Được biết, từ nhiều năm nay Bộ Giáo dục - Đào tạo đã có quy định chuẩn về việc xây dựng thư viện trường học. Hoàn thiện được hệ thống thư viện theo quy định chuẩn, phát huy năng lực hiệu quả nhất của hệ thống này chính là một biện pháp giải quyết lâu dài vấn đề sách giáo khoa hiện nay. 

Hà Thu