Thực tế cho thấy, không ít hộ gia đình, cá nhân đã và đang xem nhẹ công tác phòng cháy và chữa cháy (PCCC), đi ngược lại các nguyên tắc cơ bản của những văn bản pháp luật hiện hành.
Khoản 1 Điều 17 Luật PCCC quy định phòng cháy đối với nhà ở và khu dân cư: Nhà ở phải bố trí hệ thống điện, bếp đun nấu, nơi thờ cúng bảo đảm an toàn; các chất dễ cháy, nổ phải để xa nguồn lửa, nguồn nhiệt; chuẩn bị các điều kiện, phương tiện để sẵn sàng chữa cháy. Nghị định 79/2014/NĐ-CP ngày 31-7-2014 hướng dẫn Luật PCCC tại Điều 9 cũng quy định: Nơi đun nấu, nơi thờ cúng, nơi có sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt, hệ thống điện, thiết bị sử dụng điện phải bảo đảm an toàn về PCCC. Tài sản, vật tư, chất cháy phải được bố trí, sắp xếp, bảo quản và sử dụng đúng quy định an toàn về phòng PCCC, có phương tiện chữa cháy phù hợp với đặc điểm hoạt động và điều kiện của từng hộ gia đình. Điều 58 Luật Điện lực cũng quy định về an toàn trong sử dụng điện cho sinh hoạt, dịch vụ. Theo đó, tổng công suất sử dụng của các trang thiết bị điện dùng trong văn phòng, phục vụ sinh hoạt và dịch vụ phải phù hợp với công suất thiết kế; dây dẫn điện phải có tiết diện và độ bền cách điện phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật; không để trang thiết bị điện phát nhiệt gần đồ vật dễ cháy nổ. Điều 4 Luật Xây dựng năm 2014 quy định nguyên tắc cơ bản trong hoạt động đầu tư xây dựng: Bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn công trình, tính mạng, sức khỏe con người và tài sản; phòng chống cháy nổ; bảo vệ môi trường và đây cũng là một trong các điều kiện cấp phép xây dựng đối với công trình trong đô thị.
Hộ gia đình, cá nhân không tuân thủ quy định về PCCC có thể bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, xử phạt bổ sung theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12-11-2013. Mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực PCCC đối với cá nhân là 50 triệu đồng, đối với tổ chức là 100 triệu đồng. Nếu vi phạm quy định về PCCC tại gia đình, mức phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi vô ý vi phạm quy định an toàn PCCC để xảy ra cháy nổ mà chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại dưới 25 triệu đồng. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng đối với hành vi vô ý vi phạm quy định an toàn PCCC để xảy ra cháy nổ gây thiệt hại từ 25 triệu đồng đến 50 triệu đồng. Phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 5 triệu đồng đối với hành vi vô ý vi phạm quy định an toàn PCCC để xảy ra cháy nổ gây thiệt hại trên 50 triệu đồng. Ngoài ra, đối với những hành vi vi phạm quy định về PCCC trong từng lĩnh vực cụ thể, sẽ có những mức phạt tiền khác nhau, có thể bị áp dụng một hoặc nhiều hình thức xử phạt bổ sung kèm theo.
Luật sư NGUYỄN TRUNG TRỰC
Văn phòng luật sư Phan Law Vietnam