Xe buýt là một phương tiện giao thông công cộng mà nhiều nước trên thế giới đã và đang sử dụng để giải quyết vấn nạn kẹt xe ở các TP lớn, đông dân. Nhưng tại TPHCM, không ít xe buýt đã phải ngưng hoạt động. Vào cuối tháng tư vừa qua, Sở Giao thông Công chính đã chi gần 4 tỷ đồng tài trợ cho xe buýt hoạt động trong TPHCM, nhưng theo Hiệp hội Xe buýt TP, các đơn vị xe buýt vẫn không đủ bù chi, nhiều tài xế xe buýt đã bỏ đi làm việc nơi khác do không thỏa mãn mức lương, nhiều xe buýt phải ngưng hoạt động.
Ngân sách Nhà nước về lâu dài khó đáp ứng nhu cầu tài trợ ngày càng tăng cao cho hoạt động xe buýt, một phương tiện di chuyển công cộng nhằm giải quyết vấn nạn kẹt xe cho TP. Đáng lý giao thông công cộng là nguồn thu ngân sách cho TP, nhưng tại sao Nhà nước phải tài trợ? Nhiều người dân TP chưa có thói quen dùng xe buýt trong nội thành, không có thói quen đi bộ từ trạm xe buýt đến nơi làm việc, học tập..., xe buýt không di chuyển linh hoạt như xe hai bánh khi có nạn kẹt xe, người dân mất nhiều thời gian hơn khi sử dụng xe buýt. Do vậy, xe hai bánh trở thành phương tiện được cho là tối ưu và TPHCM trở thành nơi có lưu lượng xe hai bánh thuộc loại cao nhất thế giới và kẹt xe là vấn đề khó tránh khỏi vào giờ cao điểm.
Vậy làm thế nào để giải quyết nạn kẹt xe cho TPHCM?
Xin đề nghị:
1. Dành riêng đường cho xe buýt di chuyển. Các phương tiện giao thông khác không được đi vào khu vực ấy để bảo đảm xe buýt di chuyển nhanh, đúng giờ và xe buýt không cản trở các phương tiện giao thông khác.
2. Kêu gọi các doanh nghiệp, cơ quan nhà nước ủng hộ, tài trợ cho xe buýt bằng cách mua vé xe buýt hàng tháng phát cho nhân viên.
3. Lên kế hoạch đánh thuế cao hoạt động giữ xe hai bánh, bốn bánh ở tất cả các điểm giữ xe công cộng (thông báo thời gian cụ thể để dân chúng chuẩn bị). Khuyến khích các doanh nghiệp, cơ quan nhà nước giữ xe cho công nhân viên với giá cao để tài trợ cho việc phát không vé xe buýt cho chính đối tượng này. Từng bước sử dụng sân bãi giữ xe vào các mục tiêu công ích khác.
4. Khuyến khích các doanh nghiệp, các cơ quan đổi đất “vàng” ở nội thành để xây dựng cơ sở vật chất, trụ sở rộng lớn hơn, tiện nghi hơn ở ngoại thành.
5. Kêu gọi các nhà khoa học (nhất là toán học) dùng lý thuyết tối ưu, quy hoạch tuyến tính... góp ý cho thành phố trong quy hoạch, phân luồng giao thông xe buýt, xe hai bánh, xe bốn bánh...
Th.S Trần Phúc
