Ứng cứu với chấn thương sọ não

Chấn thương sọ não là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở các nước Bắc Mỹ. Tỷ lệ chấn thương sọ não ở Mỹ vào khoảng hơn 500 ca/100.000 dân. Còn tại Việt Nam ghi nhận tỷ lệ lớn bệnh nhân bị chấn thương sọ não do tai nạn trong sinh hoạt, đi lại. 
Chấn thương sọ não là tình trạng tổn thương hộp sọ và các cấu trúc bên trong do cơ chế chấn thương. Nguyên nhân chính thường gặp nhất là do tai nạn giao thông, kế đến là té ngã do sinh hoạt, tai nạn nghề nghiệp hoặc thể thao. Khi gặp một trường hợp bệnh nhân bị chấn thương sọ não, nếu bệnh nhân tỉnh táo, chúng ta vẫn khuyên bệnh nhân nằm thẳng trên mặt phẳng cứng, đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất có chuyên khoa thần kinh hoặc gọi cấp cứu 115. Nếu bệnh nhân hôn mê, nên cẩn thận đặt bệnh nhân trên mặt phẳng cứng, nằm thẳng, hơi nghiêng đầu sang bên và lập tức gọi cấp cứu 115. Hạn chế tối đa dịch chuyển vùng cột sống cổ trước khi chắc chắn loại trừ tổn thương cột sống cổ (vì có thể gây yếu liệt tứ chi nếu dịch chuyển sai tư thế). 
Khi đến bệnh viện, bệnh nhân sẽ được bác sĩ kiểm tra đầy đủ các chấn thương vùng sọ não và các chấn thương khác đi kèm (nếu có). Trong trường hợp cần thiết có thể chụp cắt lớp não (CT não) và các xét nghiệm. Tùy theo mức độ chấn thương sẽ có cách theo dõi và điều trị phù hợp. Có thể chỉ điều trị bằng thuốc và theo dõi, hoặc những trường hợp nặng có thể phải phẫu thuật.
Bệnh nhân chấn thương sọ não khi xuất viện cần được theo dõi sát, bởi các biến chứng của chấn thương sọ não có thể xảy ra ngay tại thời điểm chấn thương, nhưng cũng có thể xảy ra trong những ngày kế tiếp, ngay cả với kết quả chụp CT não bình thường. Gia đình nên nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện nếu thấy các dấu hiệu báo động sau: tình trạng lúc tỉnh lúc mê, ngủ gà kêu không thức dậy, đau đầu dữ dội, ói mửa nhiều lần, co giật tay chân, lỗ tai hoặc lỗ mũi chảy nước trong hoặc máu.
Để phòng ngừa chấn thương sọ não, mỗi người cần có ý thức trang bị thiết bị trong sinh hoạt như: đội nón bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe máy, xe đạp điện; thắt đai an toàn khi đi ô tô; tuyệt đối không điều khiển xe khi uống bia rượu; không để người uống bia rượu chở; tuân thủ luật lệ giao thông; trong nhà phải đủ ánh sáng; tránh sàn nhà trơn trượt, tránh để đồ đạc bừa bãi trên sàn nhà, cầu thang; giữ an toàn cho trẻ nhỏ, người lớn tuổi; đảm bảo an toàn lao động, tham gia thể thao… 

Tin cùng chuyên mục