Trong những năm qua, tình trạng dùng thuốc nổ đánh bắt hải sản trên biển vẫn diễn ra tại các huyện ven biển tỉnh Quảng Ngãi. Riêng huyện đảo Lý Sơn đã có 40 ngư dân chết hoặc tử nạn do sử dụng chất nổ đánh cá...
Trưa ngày 31-5-2010, một tiếng nổ lớn xé tan sự yên tĩnh trên đảo Lý Sơn. Tại khu vực Dốc Quyến xã An Hải, người dân ào ra biển cứu người bị nạn. Một chiếc thúng dập dềnh ngoài khơi được kéo vào. Vợ ngư dân Trương Đình Lanh nhìn vào thúng và... té xỉu.
Ông Lanh nằm trong chiếc thúng đẫm máu còn nồng nặc mùi thuốc nổ. Ông mất cánh tay phải, bắp chân bị khoét một mảng đến xương, da thịt cháy sém. Ông Lanh được đưa ngay vào Bệnh viện Lý Sơn sơ cấp cứu, sau đó chuyển lên tàu tốc hành đưa vào đất liền, chuyển lên bệnh viện tỉnh. Các bác sĩ phải gắp hàng trăm mảnh tôn bung ra từ lon thuốc nổ đang ghim khắp trên người ông. Ngoài các vết thương, ông Lanh còn bị điếc.
Ông Trương Đình Lanh, nạn nhân của thuốc nổ. Ảnh: V.CHƯƠNG
Một tháng trước đó, ngày 1-4, tại khu vực bãi Cồn, thuộc thôn Tây, xã An Vĩnh (Lý Sơn) cũng xảy ra vụ nổ làm 1 người chết và 3 người khác bị thương. Cả 4 thanh niên này đi trên một chiếc ghe, đến khu vực trên thì dùng mìn khai thác cá và hậu quả như trên.
Cũng vì thuốc nổ, tại xã Phổ Châu huyện Đức Phổ, người dân đã quá quen với một thanh niên bị cưa cụt 2 chân, suốt ngày rong ruổi trên xe lăn với cây đàn. Quán cơm dọc quốc lộ 1A là nơi để anh cất tiếng đàn, kiếm tiền mưu sinh về nuôi vợ con.
Cách đó không xa, tại xã Phổ Thạnh, nhiều năm trước xảy ra câu chuyện đau lòng - người cha đi biển về chưa kịp tháo kíp nổ ra khỏi lon. Mấy đứa con lôi chiếc vợt ra nghịch ngợm. Một tiếng nổ chát chúa, cả gia đình đại tang.
Tại xóm Châu Tân xã Bình Châu (huyện Bình Sơn), vào một buổi chiều định mệnh cách đây vài năm, 3 ngư dân đã buộc khối thuốc nổ vào quả đạn cối 81 mang đi đánh cá. Một tiếng nổ long trời, 2 ngư dân chết, một bị thương…
Đã từng có chuyện huyện Lý Sơn giấu không báo cáo việc ngư dân dùng mìn để khai thác cá với số lượng lên tới 200 tàu. Vì vậy mới có những chuyện khó tin rằng, mỗi lần tàu ra khơi nhưng lực lượng biên phòng phát hiện rất nhiều tàu không mang theo lưới.
Để tránh sự kiểm tra của cơ quan chức năng, một số người đã lén mang thuốc nổ ra ngoài biển trước và tàu đi “không lưới” ra khơi lấy thuốc nổ, rồi cứ thế thẳng tiến. Những phi vụ buôn bán, vận chuyển thuốc nổ với khối lượng hàng trăm ký vẫn được phát hiện thường xuyên trên tuyến quốc lộ 24B- tuyến đường thuốc nổ được vận chuyển qua cửa Sa Kỳ để mang ra đảo.
Ngoài khơi vùng biển Quảng Ngãi, nhất là khu vực quần đảo Hoàng Sa có rất nhiều rạn san hô, đó được xem như mái nhà chung của các loài hải sản. Chỉ cần dùng vài ba ký thuốc nổ đánh vào khu vực có rạn san hô là coi như “sập nhà” của loài cá. Điều đó cắt nghĩa vì sao, lượng cá trên vùng biển nước ta ngày một ít đi.
“Cần chấm dứt việc dùng thuốc nổ để khai thác cá là điều không phải bàn nữa, song tuyên truyền làm sao để người dân tự ý thức về mối nguy hại của việc làm này mới là điều chính quyền huyện đảo cần phải làm quyết liệt hơn nữa”- ông Võ Xuân Huyện, Chủ tịch UBND huyện đảo Lý Sơn nói.
HÀ MINH-VĂN CHƯƠNG
