Theo ông Bùi Cao Pháp, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Đồng, hơn 2 năm qua, du lịch Khánh Hòa phát triển, kéo theo đó trên địa bàn xã xuất hiện nhiều cơ sở kinh doanh hàng lưu niệm phục vụ du khách Trung Quốc. 

Hiện Phước Đồng có 14 cơ sở kinh doanh hàng lưu niệm như: trầm hương, đồ mỹ nghệ, nệm... phục vụ chủ yếu cho khách Trung Quốc. Những cơ sở này có quy mô từ 1.000m2 đến hơn 4.000m2, cùng lúc có thể đón hàng chục ô tô 45 chỗ và hàng ngàn du khách. Tuy nhiên, các công trình đều xây dựng theo dạng nhà xưởng với khung sắt lắp ghép và tường gạch, hầu hết xây không phép, sai phép, hoặc xây trên đất không phù hợp quy hoạch. Ông Pháp cũng cho biết, các cơ sở kinh doanh có quy mô “khủng” xây dựng sai phép, trái phép tại địa phương sớm được phát hiện nhưng quy định không cho phép địa phương xử lý nhanh nên phải lập biên bản trình cấp trên. Đến nay, hầu hết các công trình đã hoàn thành và đón khách rầm rộ. 

“Khi phát hiện, chính quyền địa phương đã lập biên bản xử lý, tạm giữ dụng cụ lao động, thiết bị, máy móc xây dựng, nhưng sau đó các chủ thầu lại mua sắm dụng cụ mới, hoàn thiện, đưa công trình vào hoạt động khi không còn người kiểm tra”, ông Pháp cho biết. 

Thời gian qua, khi khách Trung Quốc ồ ạt đến Nha Trang, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc móc nối với người địa phương xây dựng nên những công trình nhằm phục vụ cho tour khách Trung Quốc, được nhiều người biết đến là tour khép kín, tour “0 đồng”. Bản chất các tour này là khách Trung Quốc đến Việt Nam không tốn vé máy bay, khách sạn... Các chủ tour chỉ thu lãi khi khách đến các điểm mua sắm do các chủ tour dựng lên với giá rất cao. Điều bất cập là các hình thức thanh toán mua sắm của khách Trung Quốc không kiểm soát được, khiến nhiều khoản thuế thất thu, trật tự địa phương bất ổn định. 

Khi được hỏi về việc có biết 14 công trình chuyên phục vụ khách Trung Quốc trên địa bàn đều do người Trung Quốc đứng đằng sau, ông Bùi Cao Pháp thẳng thắn cho biết, chức năng của xã không kiểm soát hoặc kết luận chính xác điều đó. Nhưng nhìn cách thức hoạt động và bản chất thì khẳng định các cơ sở đó có sự đứng đằng sau của người Trung Quốc. Trước những sai phạm này, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ra các quyết định xử phạt, yêu cầu tháo dỡ. Hiện xã đã nhận được 6 quyết định yêu cầu tháo dỡ, thế nhưng, các chủ công trình vi phạm không chấp hành buộc chính quyền phải cưỡng chế.

Liên quan đến việc xây dựng trái phép, ông Lê Đức Vinh, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, cho rằng, do sự thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý của chính quyền địa phương cấp xã khi không có biện pháp ngăn chặn vi phạm, xử lý nghiêm các công trình xây dựng trái phép, chậm tổ chức cưỡng chế, tháo dỡ công trình xây dựng trái phép và để các công trình xây dựng này tồn tại trong một thời gian dài. “Nhằm lập lại trật tự kỷ cương, TP Nha Trang gấp rút tiến hành các biện pháp để chuẩn bị cho kế hoạch cưỡng chế vào tháng 8 và tháng 9. Về phía UBND tỉnh cũng sẽ rà soát lại quy chế phối hợp giữa các địa phương, để có phân công, phân cấp, phân nhiệm trách nhiệm phát hiện hành vi vi phạm sớm và làm rõ trách nhiệm từng cá nhân, từng tổ chức để xảy ra tình trạng vi phạm này, tránh để kéo dài”, ông Vinh khẳng định.

VĂN NGỌC