Những năm gần đây, hoạt động nghệ thuật múa trong nước được định hướng phát triển, đầu tư ngày càng chất lượng, mang tính mở rộng. Trong làng múa xuất hiện một đội ngũ làm nghề trẻ, tài năng, tâm huyết, tràn đầy sức sáng tạo tươi mới, kịp thời đáp ứng nhu cầu tổ chức biểu diễn và phát triển của nghệ thuật múa trong nước. Tâm tư với vai trò và nhiệm vụ của nghệ thuật múa trong hoạt động chung của lĩnh vực văn hóa nghệ thuật nước nhà thời kỳ hội nhập và phát triển, NSND Ứng Duy Thịnh, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam đã có cuộc trò chuyện với phóng viên Báo SGGP, bày tỏ sự tin tưởng vào lớp thế hệ trẻ kế thừa.
NSND Ứng Duy Thịnh
* Phóng viên: Trên thực tế, nghệ thuật múa vẫn còn giữ một khoảng cách nhất định với công chúng trong nước. Ở vai trò quản lý, Hội Nghệ sĩ múa đã có những biện pháp hữu hiệu nào để rút ngắn khoảng cách này, giúp nghệ thuật múa phát huy được các giá trị nghệ thuật, lợi thế và tiềm năng vốn có?
- NSND ỨNG DUY THỊNH: Trong các giải pháp để nghệ thuật múa chủ động đến với khán giả, góp phần tuyên truyền, quảng bá các tác phẩm múa chất lượng cao, thu hút sự quan tâm của công chúng, chúng tôi đã tổ chức thường niên chương trình nghệ thuật múa Hoa muôn sắc - giới thiệu những tác phẩm, vở múa mới, theo từng chủ đề, phản ánh nhiều góc độ đời sống tinh thần và con người Việt Nam, từ lịch sử đến hiện đại, đậm tính nghệ thuật, gần gũi đời sống xã hội, phù hợp với yêu cầu giải trí của khán giả ngày nay.
Ngoài ra, hội cũng tổ chức giới thiệu nghệ thuật múa trong học đường và hàng năm chủ động đến các tỉnh, thành để tổ chức các lớp huấn luyện biên đạo cho các đội ngũ múa trẻ để họ trở thành những “máy cái” của địa phương, góp phần quảng bá sâu rộng hơn nghệ thuật múa trong nhân dân. Chúng tôi cũng mong muốn tìm thêm nhiều biện pháp, từ tuyên truyền, tập huấn cho các thế hệ biên đạo, đến việc đẩy mạnh phong trào múa ở các tỉnh, thành.
* Sự đóng góp hết mình của đội ngũ tác giả, biên đạo và diễn viên múa trẻ trong thời gian qua đã giúp hoạt động tổ chức biểu diễn của lĩnh vực múa có sự chuyển biến khá rõ, ông có nhận xét như thế nào về lực lượng trẻ nhiều tiềm năng này?
- Trong hai năm gần đây, lĩnh vực nghệ thuật múa xuất hiện một đội ngũ biên đạo trẻ hoạt động rất mạnh mẽ. Họ cập nhật nhanh chóng những thông tin, kiến thức mới, thông minh, nhạy cảm, nắm bắt và biến đổi các thông tin tiếp nhận được, từng bước sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật phù hợp với sân khấu Việt Nam. Số lượng biên đạo, diễn viên trẻ tài năng đang hoạt động trong ngành hiện nay đã tạo được niềm tin cho thế hệ đi trước. Có điều, với góc độ tổ chức, chúng ta nên nhìn nhận họ như thế nào và cần phải tạo cho họ sân chơi mới cho đúng, kịp thời, có định hướng, góp phần thúc đẩy tiềm năng làm việc, sáng tạo của họ. Nhất thiết phải có đầu tư, tuyên truyền, giúp đỡ những người trẻ phát huy sở trường để họ có sự đóng góp nhiều hơn cho ngành múa.
Theo tôi, đất nước mình sẽ không giàu lên khi một nhà hát bán được nhiều vé và cũng không nghèo đi khi nhà hát không bán được vé, nhưng giá trị to lớn còn lại chính là việc gìn giữ và phát huy vốn văn hóa quý báu của đất nước, của dân tộc. Dân tộc này hơn dân tộc khác không chỉ là kinh tế vật chất mà còn là văn hóa. Thế nên, cần thiết, người quản lý phải hiểu rõ vai trò văn hóa như thế nào để từ đó có những biện pháp đầu tư thích đáng, giúp văn hóa được gìn giữ, hoạt động và phát triển. Nỗi niềm đau đáu nhất của người làm nghề hiện nay là chưa có được một nhà hát nào dành riêng cho nghệ thuật múa, sự đầu tư cho lĩnh vực nghệ thuật này cũng còn nằm trong một khuôn khổ nhất định, nhiều hạn chế. Riêng với hội, chúng tôi cố gắng làm hết mình trong khả năng có thể để thúc đẩy sức sáng tạo tiềm ẩn của những biên đạo trẻ tài năng, trong đó có hoạt động thường xuyên tổ chức các trại sáng tác mà những trại viên - biên đạo trẻ tham gia phải đóng góp bằng tác phẩm, kịch bản múa, cập nhật cuộc sống đương đại, có tính khả thi, có thể dàn dựng thành tác phẩm.
* Trong khi các biên đạo trẻ tham gia vào dòng múa đương đại và hoạt động rầm rộ thì nghệ thuật múa dân gian dân tộc khá lặng lẽ mình trước nhu cầu phát triển chung của thời đại. Vậy hội làm gì để có thể gìn giữ và phát huy được nét riêng của múa dân gian dân tộc hiện nay?
- Đất nước chúng ta đang trong thực trạng có nhiều xu thế, thị hiếu, văn hóa nước ngoài thâm nhập Việt Nam bằng nhiều con đường. Từ đây, hoạt động nghệ thuật múa muốn tồn tại thì phải đi cùng thời đại. Tuy nhiên, trên bình diện chung đó, những người làm nghề phải kiên định, nỗ lực gìn giữ vai trò chủ lưu của nghệ thuật múa Việt Nam trong các dòng múa hiện nay. Nước chúng ta có 54 dân tộc, sự đa dạng của các điệu múa dân gian dân tộc giúp làm nên vẻ đẹp riêng của múa Việt Nam. Có điều, người làm nghề phải tư duy, sáng tạo như thế nào để thông qua những động tác, ngôn ngữ múa, tạo ra điệu múa mang tâm hồn múa Việt Nam, thể hiện sự khát vọng vươn đến những giá trị đẹp của chân thiện mỹ và hướng mọi người đến gần với múa, yêu và gắn bó với múa nhiều hơn. Trong công việc chuyên môn của mình, 5 năm qua, chúng tôi đã ra sức hệ thống, tập hợp lại số lượng động tác múa dân gian các dân tộc, xây dựng được hơn 10 clip về múa dân gian dân tộc, với nội dung xoay quanh việc phân tích, đánh giá, dẫn chứng nguồn gốc, ý nghĩa, hình ảnh mô phỏng… các điệu múa truyền thống. Những clip này là tư liệu thiết thực và hữu hiệu giúp cho người xem, người muốn nghiên cứu về điệu múa các dân tộc hiểu tổng quát và cụ thể, thật chính xác từng điệu múa dân gian dân tộc, hỗ trợ công tác giáo dục, tuyên truyền, quảng bá.
* Năm 2015 đang dần khép lại, Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam đã có sự chuẩn bị gì để hoạt động nghệ thuật múa có thêm những khởi sắc?
- Trong năm 2016, chúng tôi cố gắng tạo thêm một số sân chơi cho những người làm múa chuyên nghiệp ở khắp các khu vực, vùng miền như: tổ chức các cuộc thi múa, thi tài năng biểu diễn múa, thi sáng tác các điệu múa dân gian dân tộc, các trại - lớp sáng tác, tập huấn nâng cao chất lượng cho diễn viên múa của các đoàn nghệ thuật, cập nhật kiến thức mới cho diễn viên, biên đạo trẻ…
THÚY BÌNH (thực hiện)
