(SGGPO).- Báo cáo thực hiện nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội, vừa được Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng gửi đến các vị đại biểu Quốc hội (ĐBQH), trong đó tập trung đánh giá hiệu quả tổng thể về kinh tế - xã hội gắn với đảm bảo an ninh - quốc phòng của hai dự án bauxite Tân Rai và Nhân Cơ.
Bản Báo cáo nêu rõ, dự án Tân Rai đã đảm bảo hiệu quả tổng hợp, gồm cả hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội và yêu cầu về môi trường. Những lo ngại về hoàn nguyên, xử lý bùn đỏ đều được giải tỏa bởi kiểm tra các thông số về môi trường đều dưới ngưỡng tiêu chuẩn cho phép. Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đang tiến hành hoàn nguyên và trồng cây công nghiệp ngay sau khi khai thác các hồ bùn đỏ được xây dựng quy mô, công nghệ hiện đại và bảo đảm an toàn.
Xét về hiệu quả kinh tế, nhà máy alumin Tân Rai năm 2014 đã sản xuất 485.000 tấn alumin (đạt 75% công suất thiết kế); sang năm 2015 kế hoạch sản xuất là 540.000 tấn alumin. Sản phẩm alumin do nhà máy sản xuất ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó, không có hàng tồn kho.
Năm 2014, nhà máy đã xuất khẩu 490 ngàn tấn (sang các nước và vùng lãnh thổ như Thụy Sỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc, Hồng Công…) đem lại nguồn thu ngoại tệ xấp xỉ 160 triệu USD. Tiêu thụ trong nước bao gồm các sản phẩm alumin, hydrat đạt doanh thu 90,5 tỷ đồng. Năm 2014 với doanh thu ước đạt 3.500 tỷ đồng, nhà máy đã nộp ngân sách địa phương trên 200 tỷ đồng. Khi dự án đi vào vận hành ổn định (năm 2016), doanh thu dự kiến đạt trên 4.500 tỷ đồng/năm, nộp ngân sách khoảng 400 tỷ đồng/năm. Dự án đã thu hút và tuyển dụng trực tiếp trên 1.200 công nhân công nghiệp là lao động địa phương, tạo việc làm ổn định cho khoảng 12.000 lao động liên quan.
Về nhà máy alumin Nhân Cơ, hiện nay dự án đã triển khai được khoảng trên 90% khối lượng công việc và đang gấp rút hoàn thành xây dựng. Tổng giá trị thực hiện đầu tư xây dựng lũy kế từ khi khởi công đến hết tháng 1/2015 ước khoảng 13.426,5 tỷ đồng, tương ứng với 79,8% tổng mức đầu tư của dự án (16.821,8 tỷ đồng). Theo kế hoạch, quý 3/2015 sẽ chạy thử liên động và chạy thử có tải toàn bộ nhà máy alumin, quý 4/2015 có sản phẩm alumin và đưa nhà máy vào sản xuất thương mại.
Liên quan đến tiến độ sản xuất tinh quặng sắt từ phế thải bùn đỏ, đến nay Viện Hóa học Việt Nam đã hoàn thành kết quả nghiên cứu thử nghiệm sản xuất thép từ bùn đỏ với quy mô công nghiệp. Qua đó, đã lựa chọn được công nghệ thích hợp để xử lý chất thải bùn đỏ của quá trình sản xuất alumin từ bauxite Tây Nguyên. Viện Hóa học Việt Nam đang tiếp tục phối hợp với TKV lập dự án đầu tư để đánh giá tính khả thi của dự án và đề xuất các cơ chế, chính sách để triển khai trong thực tế, tinh thần là Nhà nước không bù lỗ.
ANH PHƯƠNG