Chính phủ vừa ban hành 28 nghị định về phân quyền, phân cấp để đảm bảo vận hành thông suốt bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp.
Người đứng đầu Bộ Tư pháp - cơ quan được Chính phủ giao hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương xây dựng các nghị định về phân cấp, phân quyền - Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, phạm vi điều chỉnh của các nghị định về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền chỉ tập trung quy định việc điều chỉnh thẩm quyền, chủ yếu từ cơ quan Trung ương cho chính quyền địa phương và chỉ có hiệu lực pháp luật đến ngày 1-3-2027.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp nêu, trong tổng số 1.464 nhiệm vụ phân quyền, phân cấp, có 1.059 nhiệm vụ, thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ và bộ trưởng được phân cấp, phân quyền cho địa phương; 1.248 nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền cấp huyện được điều chỉnh cho chính quyền xã hoặc tỉnh.
Các nghị định vừa được ban hành chỉ tập trung quy định những nội dung cần sửa đổi của pháp luật hiện hành, kể cả luật, nghị quyết, pháp lệnh của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội để phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền và trình tự, thủ tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, không quy định lại những nội dung vẫn còn phù hợp tại các văn bản này.
Do đó, các bộ, ngành, địa phương áp dụng đồng thời quy định của các nghị định và quy định còn phù hợp của pháp luật hiện hành để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền.
Đối với những tình huống có thể phát sinh, các bộ, địa phương căn cứ quy định chuyển tiếp tại Điều 50 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 và tại các nghị định để có biện pháp xử lý kịp thời
- Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nêu rõ.
Theo quy định tại khoản 8 Điều 54 Luật Tổ chức chính quyền địa phương, vấn đề chuyển tiếp khi thực hiện công việc, thủ tục khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, trường hợp nội dung công việc, thủ tục có liên quan đến từ 2 đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp trở lên hoặc có nội dung phức tạp, thì chủ tịch UBND cấp tỉnh căn cứ quy định tại điểm g khoản 2 và khoản 3 Điều 11 của luật này có trách nhiệm chỉ đạo việc giải quyết.
Về nguyên tắc, các nghị định phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền chỉ có hiệu lực pháp luật đến ngày 1-3-2027 và sẽ được thay thế bằng các quy định của luật, nghị quyết, nghị định mới/sửa đổi, bổ sung.
Trong quá trình triển khai thực hiện, các bộ, ngành, địa phương cần đánh giá hiệu quả việc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền, phân cấp để kiến nghị các cấp có thẩm quyền xem xét, điều chỉnh, bảo đảm phù hợp về thẩm quyền, khả năng, điều kiện thực tiễn.
Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh, các nghị định phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền quy định lồng ghép việc thực hiện trực tuyến nhiều thủ tục hành chính (yêu cầu kết nối các cơ sở dữ liệu và tra cứu thông tin, người dân không phải cung cấp nếu đã có thông tin trong các cơ sở dữ liệu) và thực hiện chủ trương "phi địa giới" trong tiếp nhận giải quyết thủ tục hành chính.
Để tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức không cần đổi giấy tờ cho đến khi hết hiệu lực sử dụng, Điều 10 Nghị quyết 190/2025/QH15 quy định, văn bản, giấy tờ đã được cơ quan, chức danh có thẩm quyền ban hành, cấp trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước mà chưa hết hiệu lực hoặc chưa hết thời hạn sử dụng thì tiếp tục áp dụng, sử dụng theo quy định của pháp luật cho đến khi hết thời hạn hoặc được sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ, hủy bỏ, thu hồi bởi cơ quan, chức danh tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn hoặc cơ quan, người có thẩm quyền.