Nếu ai lần đầu gặp Cao Xuân Sơn sẽ không thể ngờ người đàn ông hộ pháp, mạnh mẽ ấy lại là một nhà thơ, không những thế còn là một nhà thơ chuyên viết cho thiếu nhi. Bạn thơ tặng ông danh hiệu “Ông hộ pháp thơ”. Ông Hộ pháp đó vừa cho ra mắt một tập thơ mới viết cho thiếu nhi, với nhan đề nhẹ nhàng thanh thoát “Con chuồn chuồn đẹp nhất” (ảnh), do NXB Kim Đồng xuất bản.
“Nhưng chỉ thấy một con chuồn đẹp nhất/Chính là con chuồn chưa một lần bị bắt/Con chuồn chuồn… đang bay”. Đoạn thơ cuối của bài thơ được lấy làm tên của cả tuyển tập có thể xem là chứa đựng hàm ý của cả tập thơ. Cao Xuân Sơn không chỉ viết cho thiếu nhi theo cái cách đơn giản mà mọi người vẫn thường nghĩ. Kinh nghiệm bao nhiêu năm công tác tại NXB Kim Đồng, đơn vị chuyên làm sách cho thiếu nhi, đã giúp nhà thơ có một cái nhìn mới với thiếu nhi hôm nay. Thiếu nhi hôm nay đón nhận nhiều tri thức hơn, biết đặt những câu hỏi sâu hơn, biết nghĩ về những điều cao hơn, do đó viết cho thiếu nhi hôm nay cũng khác với viết cho thiếu nhi ngày xưa.
Con chuồn chuồn đẹp nhất không còn là những con chuồn chuồn cụ thể như chuồn Kim, chuồn Ngô hay chuồn Ớt, đó là chú chuồn chuồn chưa bắt được. Với người lớn, điều đó có thể xem là dễ hiểu, cái chưa đạt được, cái ước mơ bao giờ chẳng là cái đẹp nhất. Thiếu nhi thực chất cũng thế nhưng dĩ nhiên với một cách nhìn khác gần gũi hơn, trẻ thơ hơn.
Cao Xuân Sơn đã nghĩ về trẻ em một cách trân trọng, đề cao hơn và thể hiện nó qua các bài thơ của mình viết cho thiếu nhi. Chẳng hạn hình ảnh một chú chim sâu cũng đã được thể hiện khác, chú chim sâu màu đỏ bà vẫn kể mỗi sáng ghé vườn nhà, nhưng bé lại chẳng bao giờ thấy được bởi vì: Thế gian bao chuyện lạ/Có khi ngay vườn nhà/Những ai không dậy sớm/Chẳng bao giờ nhận ra. Vâng, trẻ em khi đọc những câu thơ này sẽ hiểu theo một nghĩa riêng của các em, về một chú chim sâu kỳ lạ mà do không dậy sớm bé đã bỏ hụt mất cũng như các lần bé đã bỏ hụt những điều mới lạ khác. Nhưng dĩ nhiên, nếu bạn đã lớn, nếu bạn tình cờ đọc những dòng thơ trên hay nói khác đi, nếu khi đứa bé lớn lên, chúng sẽ hiểu ý nghĩa thực sự mà nhà thơ gửi gắm.
Tập thơ Con chuồn chuồn đẹp nhất có cái nhan đề quen thuộc nhưng lại chứa trong nó một cái nhìn mới về thiếu nhi hôm nay. Trong thời buổi tràn ngập các loại hình giải trí trực quan, thơ thiếu nhi là mảnh đất màu nhiệm nhất của trí tưởng tượng cho các em nhỏ, có lẽ cần tìm một con đường mới đến với bạn đọc của mình. Con chuồn chuồn đẹp nhất có lẽ chính là bước đi tiên phong tìm kiếm con đường đó, ít nhất là riêng của nhà thơ Cao Xuân Sơn.
TƯỜNG VY
