
Lô đất khoảng 200m2, trong khu dân cư ổn định, do bà Đoàn Thị Vân mua của gia đình ông Nguyễn Văn Kiệt năm 1999 bằng giấy tay và tiến hành làm thủ tục hợp thức hóa quyền sử dụng đất (giấy đỏ) từ năm 1999. Đến 2006, sau hơn 8 năm xuống phường lên quận, tờ “giấy đỏ” cứ ngày càng xa vời, quá chán nản, bà Vân bán lại lô đất (nguyên trạng) cho ông Huỳnh Quốc Hải. Câu chuyện mua bán lý ra là chuyện thuận mua vừa bán của họ, thế mà nay đã trở thành chuyện “tranh chấp pháp lý” và có khả năng đưa nhau ra tòa…
8 năm không làm nổi sổ đỏ
Tháng 4 năm 1999, bà Đoàn Thị Vân nộp đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho mảnh đất khoảng 200m2 tại đường số 17, khu phố 3, P.Hiệp Bình Chánh, Q.Thủ Đức. Đây vốn là phần đất được bà Vân mua lại bằng giấy tay của ông Nguyễn Văn Kiệt vào năm 1999. Sau khi nhận và thẩm định hồ sơ, tháng 10 năm 1999, phòng Quản lý đô thị (QLĐT) Q.Thủ Đức yêu cầu bà Vân trở về UBND P.Hiệp Bình Chánh để điều chỉnh họa đồ vị trí. Trong phiếu nhận xét hồ sơ có ghi rõ: sau khi bà Vân điều chỉnh họa đồ xong và nộp lại hồ sơ cho văn phòng UBND quận, phòng QLĐT Q.Thủ Đức sẽ tiếp tục giải quyết hồ sơ cho bà Vân.

Ông Hải đang xây nhà 3 tấm trên phần đất chưa thanh toán đủ tiền cho bà Vân.
Tháng 9-2000, phòng QLĐT Q.Thủ Đức lập báo cáo thực địa thửa đất mà bà Vân xin cấp giấy. Trong báo cáo xác nhận rõ: “Đến ngày 14-9-2000, phần đất không có khiếu nại, tranh chấp tại UBND phường”.
Thế nhưng, đến tháng 5-2002, phòng QLĐT quận lại có văn bản gửi đoàn đo đạc bản đồ Sở Địa chính - Nhà đất TPHCM yêu cầu lập bản đồ vị trí khu đất để có cơ sở giải quyết hồ sơ cho bà Vân. Tháng 9-2002, bản đồ hiện trạng vị trí được lập xong. Kể từ đó, bà Vân liên tục liên hệ UBND Q.Thủ Đức nhưng chỉ nhận được câu trả lời miệng là “hồ sơ chưa xong”.
Đến tháng 4-2003, bà Vân bị trả lại hồ sơ và yêu cầu phải trở về UBND P. Hiệp Bình Chánh xin xác nhận việc ông Kiệt (chủ đất đã bán cho bà Vân) đã trả lại các khoản tiền mà bà Lý (người bán đất cho ông Kiệt) đã nộp thuế nông nghiệp từ năm 1983 đến năm 1991. Trong thời gian này, gia đình bà Vân hết xuống phường rồi lại lên quận.
Cuối cùng đến ngày 2-3-2006, nghĩa là sau 3 năm kể từ khi quận yêu cầu về phường xin xác nhận một việc chẳng liên quan gì đến mình, UBND P. Hiệp Bình Chánh mới có công văn xác nhận cho bà Vân. Ngay ngày 3-3-2006, bà Vân tiếp tục đến UBND Q.Thủ Đức nộp hồ sơ thì bị cán bộ quận chỉ qua phòng QLĐT.
Phòng QLĐT lại chỉ ngược về văn phòng UBND quận. Hai bên đùn đẩy qua lại nhiều lần, cuối cùng, phòng QLĐT yêu cầu bà Vân phải làm đơn đề nghị UBND quận và phòng QLĐT xem xét giải quyết hồ sơ. Đến khi bà Vân làm đơn xong thì phòng QLĐT lại yêu cầu bà Vân… nộp lại hồ sơ mới (bắt đầu lại từ đầu) (?!). Quá ngán ngẩm, gia đình bà Vân đành… bỏ cuộc.
Giá như...!
Không có sổ đỏ, không xây cất được, tháng 7-2007, bà Đoàn Thị Vân bán lô đất trên bằng giấy tay cho ông Huỳnh Quốc Hải với giá 1,7 tỷ đồng. Để ông Hải có thể làm thủ tục xin cấp GCNQSDĐ, bà Vân phải làm đơn xin hủy hồ sơ chuyển nhượng giữa ông Kiệt và bà Vân trước đây. Cùng thời điểm đó, phía gia đình ông Kiệt ký hồ sơ chuyển nhượng phần đất trên cho ông Hải, tức là về mặt hình thức đã bỏ qua trung gian người mua thứ hai là bà Vân.
Khi ông Hải tiến hành nộp hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ, UBND P.Hiệp Bình Chánh từ chối với lý do: thời điểm chuyển nhượng đất bằng giấy tay của ông Hải sau ngày 1-7-2004 (theo quy định của Luật Đất đai năm 2003). Nhờ có người “mách nước”, ông Hải làm giấy hủy bỏ chuyển nhượng giữa ông và gia đình ông Kiệt để gia đình ông Kiệt trực tiếp xin cấp giấy.
Tất cả các thủ tục trên đều được thực hiện dưới sự chứng kiến của cán bộ tư pháp P.Hiệp Bình Chánh. Bằng “đường lối” này, việc hợp thức hóa quyền sử dụng đất mới thông. Ngày 18-3-2008, UBND Q.Thủ Đức đã cấp GCNQSDĐ cho bà Gái (vợ ông Kiệt). Sau đó bà Gái ra phòng công chứng chuyển nhượng lại cho ông Hải và đến tháng 5-2008, ông Hải đã thực hiện xong các thủ tục đăng bộ, đứng tên, xin giấy phép xây dựng và tiến hành xây nhà trên phần đất nêu trên, mặc dù chỉ mới trả cho bà Vân hơn 1/3 tiền chuyển nhượng…
Đặt lại vấn đề: nếu bộ máy hành chính Q.Thủ Đức và P.Hiệp Bình Chánh không “ngâm” hồ sơ hợp thức hóa QSDĐ của bà Đoàn Thị Vân đến 8 năm (trong khi hồ sơ hoàn toàn có cơ sở để giải quyết), khiến đương sự ngán ngẩm, phải bỏ cuộc, thì chắc chắn bà Vân không phải chuyển nhượng cho ông Huỳnh Quốc Hải bằng giấy tay!?
Nếu cán bộ UBND P. Hiệp Bình Chánh công tâm và có trách nhiệm với dân, đứng ra tư vấn cho 3 bên: gia đình ông Hải, ông Kiệt và bà Vân biết rõ quy định trong Luật Đất đai năm 2003 (không cấp sổ đỏ cho nhà đất chuyển nhượng bằng giấy tay sau ngày 1-7-2004), để họ không phải chuyển nhượng lòng vòng, thì chắn chắn ông Huỳnh Quốc Hải không thể có chủ quyền lô đất trong khi chưa sòng phẳng trả tiền đủ cho người bán…
Không biết sự việc trên sẽ được giải quyết ra sao nhưng trước mắt, gia đình bà Vân và ông Hải sẽ phải dắt nhau ra tòa…
MAI HƯƠNG