Từ xu hướng “chốt đơn” qua livestream
Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, với hơn 76 triệu người dùng mạng xã hội, chiếm khoảng 75% dân số, Việt Nam đang trở thành một trong những thị trường sôi động nhất khu vực về thương mại số. Cơ quan này đánh giá, người tiêu dùng Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ, ngày càng có xu hướng dựa vào mạng xã hội để tìm kiếm thông tin, tham khảo đánh giá và đưa ra quyết định mua sắm.
Đáng chú ý, xu hướng “chốt đơn” sau khi xem livestream đang nở rộ mạnh mẽ. Theo Nielsen IQ Việt Nam, người Việt hiện dành khoảng 13 giờ/tuần để xem các buổi phát trực tiếp bán hàng. AccessTrade Việt Nam dự báo, hình thức mua sắm trực tiếp qua livestream có thể đóng góp tới 20% tổng doanh số thương mại điện tử vào đầu năm 2026. Trong đó, Facebook, Shopee và TikTok là 3 nền tảng phổ biến nhất, với thị phần lần lượt là 31,9%; 30,9% và 17,2%. Trung bình mỗi tháng có khoảng 2,5 triệu phiên bán hàng livestream, thu hút hơn 50.000 nhà bán hàng tham gia.
Những con số này cho thấy, livestream không còn là trào lưu nhất thời mà đã trở thành kênh kinh doanh chiến lược, chi phối mạnh đến hành vi tiêu dùng và cách doanh nghiệp tiếp cận khách hàng. Công ty CP Mỹ phẩm Sài Gòn (SCC) là một ví dụ tiêu biểu. Ông Vương Ngọc Dũng, Giám đốc Tiếp thị và Phát triển thị trường SCC, cho biết: Năm 2025, doanh thu từ thương mại điện tử của SCC tăng gấp 6 lần so với 2024, dự kiến đạt hơn 100 tỷ đồng. Kết quả này đến từ sự kiên định đầu tư cho thương mại điện tử, đặc biệt là các phiên bán livestream liên tục, được chuẩn bị kỹ lưỡng và có chiến lược rõ ràng. Theo ông Vương Ngọc Dũng, để thành công, doanh nghiệp phải đầu tư bài bản cho từng phiên phát sóng: “Từ việc nghiên cứu đối thủ, xây dựng nội dung, chạy quảng cáo, tổ chức đội ngũ vận hành đến lựa chọn KOL, KOC phù hợp, tất cả đều phải được tính toán như một chiến dịch thực thụ”.
Hiệu quả tích cực từ bán hàng livestream cũng được minh chứng rõ nét qua chương trình livestream do Bộ Công thương tổ chức trong khuôn khổ Tuần lễ Nông sản Việt Nam 2025. Theo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, chỉ sau hai giờ phát sóng sáng 25-10 trên kênh TikTok Hello Vietnam (với hơn 1 triệu người theo dõi), NSND Tự Long và MC Mai Phương đã bán thành công gần 6 tấn gạo Việt, trong đó nổi bật là gạo ST25 - từng đạt danh hiệu gạo ngon nhất thế giới.
Theo ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, livestream là cách làm mới, phù hợp xu thế thương mại số, giúp rút ngắn khoảng cách giữa người sản xuất và người tiêu dùng, đồng thời tăng niềm tin vào hàng Việt.
Đến cuộc đua mới trong lĩnh vực bán lẻ
Nhận thấy tiềm năng khổng lồ từ xu hướng bán hàng qua livestream, nhiều nhà bán lẻ lớn đã chính thức nhập cuộc, biến livestream thành một phần trong chiến lược bán hàng đa kênh (omni-channel), gắn liền với mục tiêu mở rộng tương tác và tăng độ phủ thương hiệu.Điển hình là Saigon Co.op - đơn vị tiên phong trong việc đưa hàng Việt lên thương mại số. Từ năm 2024 tới nay, hệ thống này liên tục tổ chức các phiên livestream cuối tuần ngay tại siêu thị Co.opmart, Co.op Food, Finelife… ở nhiều tỉnh, thành phố. Ở đó, nhân viên siêu thị trực tiếp lên sóng giới thiệu sản phẩm, hướng dẫn sử dụng, chốt đơn và tương tác với người xem.
Mỗi buổi livestream được chuẩn bị công phu như một chương trình tương tác thực thụ: có kịch bản, sản phẩm trải nghiệm, khung giờ ưu đãi “chớp nhoáng” và minigame để thu hút người xem. Theo đại diện Saigon Co.op, hình thức này giúp doanh nghiệp tiếp cận nhóm khách hàng trẻ, đặc biệt là Gen Z.
Không chỉ là cách bán hàng mới, Saigon Co.op còn coi đây là kênh kể chuyện thương hiệu Việt bằng ngôn ngữ hiện đại. Mỗi phiên phát sóng đều giới thiệu những sản phẩm đạt chuẩn OCOP (chương trình Mỗi xã một sản phẩm) hàng Việt chất lượng cao, giúp người tiêu dùng hiểu rõ hơn về nguồn gốc, quy trình sản xuất và giá trị thật của sản phẩm Việt. Sự đầu tư bài bản này cũng giúp Saigon Co.op trở thành một trong những nhà bán lẻ tiên phong chuyên nghiệp hóa hoạt động livestream, hướng đến mô hình “siêu thị số - kết nối thật”.
Song song đó, các hệ thống bán lẻ khác cũng đang thử nghiệm các phiên livestream riêng. Nhiều buổi thu hút hàng chục ngàn lượt xem, ghi nhận hàng ngàn đơn hàng chỉ trong vài giờ phát sóng. Một số siêu thị còn hợp tác với KOC, người nổi tiếng để nâng cao trải nghiệm, biến mỗi phiên livestream thành buổi giao lưu trực tiếp giữa thương hiệu và người tiêu dùng.
Giới chuyên gia nhận định, với sự vào cuộc của Bộ Công thương, các sàn thương mại điện tử và hệ thống bán lẻ lớn như Saigon Co.op, hoạt động bán hàng qua livestream đang bước sang giai đoạn chuyên nghiệp hóa. Ở đó, câu chuyện về sản phẩm Việt được kể bằng ngôn ngữ hiện đại, trực quan và hấp dẫn hơn, mở ra một hướng đi mới cho hành trình nâng tầm thương mại số Việt Nam.
TS KHỔNG QUỐC MINH, chuyên gia về sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo:
Livestream bán hàng giúp hàng triệu cá nhân, doanh nghiệp nhỏ tận dụng nền tảng số để thử nghiệm mô hình kinh doanh mới, trở thành “nhà sáng tạo nội dung” (content creator) và “nhà bán hàng thông minh”. Thông qua livestream, các sản phẩm OCOP, làng nghề, đặc sản vùng miền, sản phẩm văn hóa - nghệ thuật truyền thống được đưa đến thị trường toàn cầu, góp phần thúc đẩy xuất khẩu sáng tạo.
