Quan hệ thù địch giữa Israel và Syria đang có bước chuyển biến tích cực sau khi Nhà nước Do Thái gửi thông điệp sẵn sàng trao trả toàn bộ cao nguyên Golan (mà Israel chiếm đóng trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967) để đổi lấy thỏa thuận hòa bình với Damascus. Thông điệp này của Thủ tướng Israel Ehud Olmert đã được Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan chuyển tới Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Từ trước tới nay, Syria kiên quyết yêu cầu Israel phải trao trả toàn bộ cao nguyên Golan để đổi lấy hòa bình, nhưng Israel luôn lảng tránh yêu cầu này và các cuộc đàm phán giữa hai bên bị đổ vỡ vào năm 2000. Đến cuối năm ngoái, báo chí Israel đưa tin chính phủ nước này đang cân nhắc khả năng chấp nhận yêu cầu của Syria với điều kiện Damascus đồng ý cắt đứt liên minh với Iran cũng như chấm dứt hậu thuẫn các nhóm vũ trang Lebanon và Palestine.
Trong khi đó, Tổng thống Assad nhấn mạnh Syria ủng hộ một nền hòa bình lâu dài và bền vững với Israel, song từ chối mọi cuộc đàm phán hoặc tiếp xúc bí mật với Nhà nước Do Thái, vì cho rằng bất cứ động thái nào của Syria liên quan đến việc này phải được công khai với dân chúng.
Từ đó đến nay, hai bên đã có những động thái thăm dò hòa bình lẫn nhau thông qua các bên thứ ba, trong đó nổi lên vai trò trung gian của Thổ Nhĩ Kỳ. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan dự kiến thăm Syria ngày 26-4 tới để hội đàm với Tổng thống Assad.
H.CH. (Theo USA Today)
