Ở “mặt trận” tài khóa, Bộ Tài chính cho biết, ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31-7 là 388.301 tỷ đồng, đạt 39,45% kế hoạch năm và bằng 43,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2024, tương ứng là 27,76% và 33,8%). Nhiều dự án hạ tầng chiến lược đang bước vào giai đoạn thi công cao điểm. Điều này cho thấy bộ máy điều hành đang nỗ lực bắt nhịp với yêu cầu thúc đẩy tăng trưởng.
Tuy nhiên, chặng đường từ “tín hiệu tốt” đến mục tiêu của Chính phủ “GDP tăng 8,3-8,5%” vẫn còn nhiều việc phải làm, nhất là trong bối cảnh đồng USD mạnh gây áp lực lên tỷ giá, lãi suất và chi phí nhập khẩu. Điều hành chính sách tiền tệ năm nay mang tính “cân não” rõ rệt. Một mặt, NHNN phải giữ ổn định tỷ giá trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) duy trì chính sách tiền tệ chặt chẽ; mặt khác, phải đảm bảo đủ thanh khoản để doanh nghiệp mở rộng sản xuất, đón cơ hội thị trường.
Việc tín dụng tăng 9,64% trong 7 tháng đầu năm phản ánh nỗ lực mở van vốn có trọng tâm, trọng điểm. Song để duy trì đà này, cần tiếp tục ưu tiên vốn cho các lĩnh vực tạo giá trị gia tăng cao, hạn chế chảy vào các khu vực rủi ro như đầu cơ bất động sản hay chứng khoán ngắn hạn. Đặc biệt, NHNN cần sẵn sàng điều chỉnh hạn mức tín dụng trong quý 3, 4 nếu kinh tế có tín hiệu cần bứt tốc.
Về tài khóa, chính sách này năm 2025 đã có sự khởi động nhanh hơn so với nhiều năm trước, nhưng tốc độ giải ngân vốn đầu tư công vẫn cần tăng thêm. Mỗi tháng chậm giải ngân là một cơ hội tăng trưởng bị bỏ lỡ. Bên cạnh đó, theo nhiều chuyên gia, ngân sách nên tập trung vào các gói hỗ trợ có chọn lọc - hướng tới doanh nghiệp nhỏ và vừa, đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, hạ tầng chiến lược - thay vì dàn trải. Mở rộng hợp tác công - tư (PPP) sẽ là “đòn bẩy kép”: vừa giảm áp lực ngân sách, vừa thu hút vốn xã hội cho những dự án quan trọng.
Về lạm phát, theo Cục Thống kê, bình quân 7 tháng đầu năm, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 3,26% so với cùng kỳ năm 2024, lạm phát cơ bản tăng 3,18%. Dự báo cả năm, lạm phát nhiều khả năng được kiểm soát dưới yêu cầu của Quốc hội (4,5%-5%), “thậm chí ở ngưỡng 3%-3,4%” theo quan điểm của TS Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Kinh tế - Tài chính.
Đây là yếu tố then chốt giúp cả chính sách tiền tệ và tài khóa có thêm “dư địa” để hỗ trợ tăng trưởng mà không lo tạo áp lực giá cả quá lớn. Tuy nhiên, áp lực nhập khẩu do đồng USD mạnh, cùng biến động giá năng lượng và lương thực toàn cầu, vẫn có thể khiến CPI nhích lên nếu chính sách thiếu nhất quán.
Theo nhiều chuyên gia kinh tế, từ nay đến cuối năm, chính sách tiền tệ cần giữ ổn định lãi suất cho vay, đảm bảo thanh khoản hệ thống, đồng thời điều tiết tỷ giá mềm dẻo. Với tài khóa là tăng tốc giải ngân đầu tư công, chủ động chuẩn bị nguồn lực cho các dự án trọng điểm, đặc biệt là những dự án có sức lan tỏa dài hạn như: cao tốc, cảng biển, năng lượng tái tạo. Thời gian từ nay đến cuối năm là giai đoạn “nước rút”, mỗi phần trăm tăng trưởng tín dụng, mỗi tỷ đồng giải ngân đầu tư công, nếu đến đúng nơi, đúng thời điểm, sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa tức thì cho toàn nền kinh tế.
Năm 2025 là phép thử năng lực điều hành phối hợp chính sách vĩ mô. Thách thức không nhỏ, nhưng dư địa và quyết tâm đều có. Vấn đề là phải duy trì nhịp phối hợp đồng thuận, không để chính sách “lệch pha” giữa chừng. Khi đó, cỗ máy kinh tế Việt Nam hoàn toàn có thể tăng tốc về đích và mục tiêu tăng trưởng đạt 8,3-8,5% không phải là bất khả thi.
