Ngày nay, vấn đề sức khỏe và dinh dưỡng được chúng ta quan tâm nhiều hơn. Tuy nhiên, với hạn chế về mặt thể trạng của người Việt Nam và ý thức chăm sóc sức khỏe, suy dinh dưỡng vẫn là một tình trạng rất phổ biến ở độ tuổi 40 trở lên, nhưng ít được ai biết đến. PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh - Trưởng khoa Vi chất Viện Dinh dưỡng quốc gia đã có những trao đổi bổ ích liên quan đến vấn đề này.
° Thưa ông, xin ông giải thích khái niệm suy dinh dưỡng ở người trung niên và cao tuổi?
- Theo Tổ chức Y tế Thế giới, suy dinh dưỡng (Malnutrition) bao gồm nhóm bệnh thiếu năng lượng trường diễn (thiếu dưỡng chất thời gian dài), thừa cân béo phì, và thiếu vi chất dinh dưỡng. Trong đó, tình trạng suy dinh dưỡng do thiếu dưỡng chất ở người 40 tuổi trở lên khá phổ biến ở nước ta, trung bình 20-30%, có nơi lên tới >40%. Nguyên nhân chính do khẩu phần ăn không đáp ứng đủ nhu cầu hàng ngày của cơ thể. Mặt khác, ở độ tuổi này các bệnh mạn tính kèm theo gây đau mỏi, không muốn ăn, hệ tiêu hóa suy giảm, hấp thu kém...
° Hậu quả suy dinh dưỡng ở người trung niên & cao tuổi như thế nào?
- Rất nghiêm trọng. Thiếu dinh dưỡng dẫn đến những biến chứng khó lường, chức năng các bộ phận bị suy yếu, như tim mạch, hệ nội tiết, phổi, tụy, chức năng nhận thức… Nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm, bệnh mãn tính, và quá trình lão hóa cũng tăng cao. Nếu cơ thể đang bị tổn thương, vết thương sẽ lâu lành, giảm tác dụng của thuốc, tăng nguy cơ nhiễm trùng.
° Vậy phải làm gì để phòng tránh suy dinh dưỡng ở độ tuổi này?
- Mỗi người phải có kiến thức về dinh dưỡng, lựa chọn thực phẩm và chế biến món ăn phù hợp, đủ 4 nhóm bột đường, đạm, chất béo, vitamin và khoáng, hoặc ăn trên 15 loại thực phẩm mỗi ngày.
Tuy nhiên, ngày nay không phải ai cũng thực hiện được điều đó và sử dụng những thực phẩm dinh dưỡng được chế biến sẵn được xem là giải pháp. Việc lựa chọn đúng sản phẩm dinh dưỡng phù hợp đòi hỏi chúng ta phải hiểu biết về dinh dưỡng, hoặc chọn sản phẩm đã được các cơ quan khoa học nghiên cứu, chứng minh có hiệu quả trên người.
° Thế nào là sản phẩm dinh dưỡng tốt để phòng & tránh suy dinh dưỡng ở người trung niên & cao tuổi?
- Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia, sản phẩm dinh dưỡng tốt nhất cho độ tuổi này phải giàu năng lượng, công thức đầy đủ và cân đối về tỷ lệ các chất bột, đạm, đường, vitamin, khoáng chất… đáp ứng tiêu chuẩn nhu cầu khuyến nghị hàng ngày (RDA) về dinh dưỡng. Đặc biệt, thành phần hỗ trợ hệ vi khuẩn đường ruột, hệ tiêu hóa giúp ăn ngon, tăng cường khả năng hấp thu như FOS (chất xơ) rất quan trọng để đảm bảo cơ thể nhận đủ dưỡng chất thiết yếu, cũng như thành phần hỗ trợ hệ tim mạch (acid béo cần thiết), bổ trợ hệ xương khớp (các chất khoáng), chất chống oxy hóa giúp giảm tốc độ lão hóa.
° Ngoài ra, người trung niên, cao tuổi cần chú ý điều gì để luôn sống vui, sống khỏe?
- Các giai đoạn của chu trình vòng đời của một con người có liên quan mật thiết với nhau. Do vậy, chiến lược chăm sóc sức khỏe phải được đặt ra từ rất sớm, không nên chờ “nước đến chân mới nhảy”. Một chế độ dinh dưỡng đúng, hợp lý cùng với nếp sống lành mạnh, lạc quan, rèn luyện thân thể đều đặn… là những yếu tố cực kỳ quan trọng giúp con người có sức khỏe tốt, đặc biệt từ tuổi 40 trở lên.
° Xin cảm ơn ông!
Anh Hiếu
