Ngày 10-11, bất ngờ lớn đã xảy ra trên chính trường Israel: Ông Amir Peretz - 53 tuổi, thủ lãnh nghiệp đoàn Histadru, một trong các nghiệp đoàn lớn nhất ở Israel đã có một chiến thắng bất ngờ trước ông Shimon Peres và trở thành Chủ tịch Công đảng Israel. Ông Peretz đã giành được 42,35% số phiếu bầu trong khi ông Peres chưa đầy 40%. Ứng cử viên thứ ba - Cựu Chủ tịch Công đảng Benyamin Ben Eliezer chỉ giành được gần 17%.
Ông Amir Peretz vui mừng trước chiến thắng bất ngờ.
Trước cuộc bỏ phiếu, nhiều người nghĩ rằng nhà chính trị lão luyện, ông Shimon Peres, đã từng giành được giải Nobel hòa bình, sẽ tiếp tục giữ chức vụ lãnh đạo Công đảng Israel. Các cuộc thăm dò vào giờ chót còn cho thấy ông Peres dẫn trước với tỷ lệ 58% phiếu bầu so với 29% của ông Peretz. Tờ báo Israel Haaretz nhận định rằng đây là một bất ngờ lớn có thể so sánh với sự kiện năm 1977 khi đảng Likud của Thủ tướng Begin giành chiến thắng trước Công đảng để lần đầu tiên đảng Likud lên cầm quyền kể từ khi lập quốc năm 1948.
Việc ông Peretz lên nắm Công đảng Isarel đang đặt ra những diễn biến mới đối với Israel và Trung Đông. Có thể nói ông đại diện cho thế hệ chính trị mới, có nhiều quan điểm khác biệt với thế hệ chính khách “cựu binh” của ông Peres (82 tuổi) cũng như của Thủ tướng Sharon (77 tuổi). Ông Peretz không tán thành việc ông Peres đang liên minh với đảng Likud và tham gia vào chính phủ của Thủ tướng Ariel Sharon với cương vị Phó Thủ tướng. Nên sau khi chiến thắng, ông Amir Peretz tuyên bố muốn rút Công đảng khỏi liên minh hiện nay.
Như vậy đảng Likud cầm quyền sẽ không đủ số ghế cần thiết trong Quốc hội Israel. Chính phủ hiện nay (dự kiến cầm quyền đến tháng 11-2006) sẽ sụp đổ. Israel sẽ buộc phải tổ chức tuyển cử trước thời hạn.
Một vấn đề đáng lưu ý nữa là ông Peretz được xem như là có quan điểm cứng rắn đối với vấn đề Palestine với việc không ủng hộ kế hoạch rút quân và người định cư Do Thái ra khỏi một số vùng đất Palestine. Việc ông Peretz trở thành chủ tịch Công đảng có thể sẽ dẫn đến phản ứng dây chuyền: Đảng Likud cũng sẽ bầu ông Netanyahu trở thành Chủ tịch đảng thay thế cho Thủ tướng Sharon.
Và như vậy hai đảng lớn của Israel sẽ có hai nhà lãnh đạo theo quan điểm cứng rắn với Palestine. Điều này sẽ khiến tiến trình hòa bình Trung Đông thêm phức tạp.
Trí Dân
