Chất lượng không đảm bảo
Khu vực các nhà thuốc xung quanh “chợ thuốc” Hapulico (ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) lớn nhất miền Bắc luôn rất đông khách hàng tới khuya. Trong vai một người mua thuốc cảm cúm, hạ sốt, chúng tôi dễ dàng mua được nhiều loại thuốc khác nhau, thậm chí một số nhà thuốc còn mời chào khách các loại kit test nhanh được sản xuất ở Hàn Quốc và Trung Quốc giá khoảng 300.000 đồng/bộ. Một số chủ hàng thuốc cho biết, các bộ xét nghiệm nhanh này bán khá chạy vì dễ sử dụng, rất nhạy. Chỉ cần dùng que thử ngoáy vào mũi hoặc họng để lấy dịch (nước mũi, đờm) rồi sau đó bơm dung dịch vào que thử và đợi 15 phút sẽ có kết quả. Nếu que thử hiện 1 vạch là âm tính, còn 2 vạch là dương tính với Covid-19; lúc đó nên tự cách ly với người xung quanh, báo cơ quan y tế. Tuy nhiên, đề cập tới độ chính xác của các bộ test nhanh này thì hầu hết người bán không khẳng định, chỉ khuyên “dùng để yên tâm”.
Trong khi đó, trên facebook và một số trang thương mại điện tử cũng rao bán nhiều loại kit xét nghiệm Covid-19. Theo quảng cáo, mỗi bộ kit có giá từ 250.000 - 700.000 đồng tùy loại, gồm 2 test dùng cho 2 người hoặc 2 lần sử dụng, cách sử dụng đơn giản nhưng lại chính xác, nhanh chóng có kết quả. Trước sự tiện dụng và tin vào quảng cáo, không ít người đã tìm mua các bộ test nhanh Covid-19 về sử dụng, thậm chí nhiều người còn mua cho cả nhà test. Chị Lê Thu H. (41 tuổi, ở chung cư Trung Hòa, Cầu Giấy) đã gặp phải tình huống “dở khóc dở cười” khi sử dụng bộ test nhanh cho cả gia đình. Chị H chia sẻ, khi biết chung cư tôi ở có một tòa nhà bị phong tỏa do có người mắc Covid-19, gia đình tôi rất lo lắng nên tôi quyết định mua bộ test nhanh về thử cho cả nhà. Test thử, vợ chồng tôi và đứa con út âm tính, nhưng con trai lớn lại 2 vạch. “Vừa băn khoăn, vừa lo lắng vì cả nhà chỉ có nó dương tính dù không hề ho, sốt, tôi buộc phải đưa cháu tới một cơ sở y tế lớn ở Hà Nội để làm xét nghiệm dịch vụ PCR thì kết quả là âm tính. Thật hú vía”- chị H kể.
Cẩn trọng trước khi dùng
Trước việc trên thị trường xuất hiện nhiều loại kit test nhanh Covid-19 được bán tràn lan, mới đây, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 1 Hà Nội bất ngờ kiểm tra cơ sở kinh doanh trang thiết bị y tế thuộc Công ty CP Tổng hợp Lâm Khang (số 151 C3, khu đô thị Đại Kim, quận Hoàng Mai) đã phát hiện thu giữ 29 hộp test thử nhanh Covid-19 nhãn “Testsealabs Covid-19 Antigen Test Cassetle”, vỏ hộp không hề có nhãn phụ bằng tiếng Việt mà chỉ đề tên một cơ sở sản xuất của Trung Quốc. Chủ cơ sở không xuất trình được hóa đơn chứng từ hợp pháp chứng nhận chất lượng bộ test trên mà thừa nhận mua hàng trôi nổi trên mạng xã hội để bán lại kiếm lời. Theo đại diện Tổng cục QLTT, hiện không có quy định cấm người dân mua, sử dụng kit test nhanh Covid-19. Tuy nhiên, người dân nên cẩn trọng khi mua và sử dụng các loại kit test nhanh này vì phần lớn là hàng trôi nổi và chưa được cơ quan thẩm quyền cấp phép, đánh giá chất lượng.
Ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế cho biết, các sinh phẩm, kit xét nghiệm Covid-19 muốn nhập khẩu Việt Nam phải được Hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế thẩm định và cấp phép mới được lưu hành. Do đó cần cảnh giác với những mặt hàng trôi nổi, bán tràn lan trên mạng. “Kết quả của kit test thử nhanh rất quan trọng bởi chất lượng của nó ảnh hưởng sức khỏe con người. Nếu sử dụng sai, cho kết quả sai rất nguy hiểm cho cộng đồng. Do vậy, người dân không thể tự ý sử dụng mà phải theo sự hướng dẫn của cơ quan y tế”, ông Tuấn khuyến cáo.
PGS-TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng nêu rõ, Việt Nam đã quy định, các bộ kit xét nghiệm nhanh phải được sử dụng ở phòng thí nghiệm trước và phải bảo đảm an toàn, mới được phép lưu hành. Những bộ test nhanh Covid-19 rao tràn lan trên mạng khó đảm bảo chất lượng, có thể kết quả không đúng. Khi xét nghiệm không những không phát hiện bệnh mà còn có nguy cơ lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.
| GS-TS Lê Thị Quỳnh Mai, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương: |
