AI và khoảng cách phát triển

Phát biểu tại Hội nghị thường niên Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) ở Washington ngày 16-10, Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva nhận định, làn sóng đầu tư mạnh vào trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt tại Mỹ, có thể đóng góp thêm từ 0,1%-0,8% vào tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva. Ảnh: THX/TTXVN
Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva. Ảnh: THX/TTXVN

Một con số tưởng nhỏ, nhưng nếu xét trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang tăng trưởng chậm, đây là cú hích đáng kể. Tuy nhiên, bà Georgieva cũng cảnh báo sự bùng nổ AI có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách phát triển giữa các quốc gia, giữa nhóm nước có năng lực công nghệ cao và phần còn lại của thế giới.

Theo IMF, hơn 60% các khoản đầu tư vào AI hiện tập trung tại Mỹ, trong khi nhiều nền kinh tế mới nổi vẫn đang vật lộn với hạ tầng kỹ thuật số yếu và thiếu nguồn nhân lực công nghệ cao. Chuyên gia kinh tế Joseph Stiglitz, Giáo sư Đại học Columbia (Mỹ), từng đoạt giải Nobel, cho rằng nếu không có chiến lược thích ứng, các nền kinh tế kém phát triển sẽ bị “gạt ra khỏi cuộc chơi”.

Bên cạnh vấn đề phân hóa, các nghiên cứu của IMF cho thấy, khoảng 40% việc làm toàn cầu có thể bị ảnh hưởng do tự động hóa từ AI, đặc biệt trong các lĩnh vực dịch vụ, hành chính và sản xuất. Các quốc gia có năng lực đào tạo lại và nâng cấp kỹ năng lao động nhanh sẽ chuyển hóa rủi ro này thành cơ hội. Ngược lại, những nước chậm thích ứng sẽ đối mặt với thất nghiệp cơ cấu và gia tăng bất bình đẳng thu nhập. Giới chuyên gia cho rằng, để không bị “bỏ lại phía sau”, các nền kinh tế đang phát triển cần đầu tư vào hạ tầng dữ liệu, khung pháp lý cho đổi mới sáng tạo và giáo dục công nghệ.

Từ góc nhìn toàn cầu, cảnh báo của IMF là lời nhắc nhở quan trọng: AI không chỉ là biểu tượng của tiến bộ, mà còn là phép thử về khả năng quản trị và chia sẻ lợi ích trong nền kinh tế thế giới. Nếu không thu hẹp được khoảng cách công nghệ, thế giới có thể chứng kiến một “chia rẽ số” sâu sắc hơn, nơi tăng trưởng chỉ tập trung ở số ít quốc gia, còn phần còn lại tiếp tục loay hoay trong “vùng tối” của cách mạng trí tuệ nhân tạo.

Tin cùng chuyên mục