Cấm sẽ ảnh hưởng tới doanh nghiệp
Bộ Công thương vừa có tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc quản lý nhập khẩu máy xử lý dữ liệu tự động (máy đào tiền ảo, có mã số HS 8471.80.90). Theo thống kê của hải quan, với nhóm hàng có mã số này, trong năm 2017, Việt Nam đã nhập hơn 27,2 triệu sản phẩm và 5 tháng đầu năm 2018 đã nhập hơn 15 triệu sản phẩm. Đây là mã hàng có phạm vi rộng nên Bộ Công thương cho rằng việc áp dụng biện pháp tạm ngừng nhập khẩu khi Bộ Tài chính chưa xác định được cụ thể mã HS đối với các mặt hàng cần quản lý là chưa phù hợp với khoản 4 điều 5 Luật Quản lý ngoại thương. Các loại máy, thiết bị dùng để đào tiền ảo là những mặt hàng đa dụng, được sử dụng vào các hoạt động khác nhau. Do đó, Bộ Công thương cho rằng nếu áp dụng lệnh tạm ngừng nhập khẩu nhóm hàng có mã này sẽ gây ra tác động tiêu cực, ảnh hưởng sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp có sử dụng các thiết bị này.
Bộ Công thương cũng lập luận rằng, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về biện pháp quản lý trong nước đối với các loại tiền ảo cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh và sử dụng máy xử lý dữ liệu tự động để khai thác tiền ảo. Vì vậy, biện pháp tạm ngừng nhập khẩu nếu được áp dụng sẽ không đảm bảo được sự toàn diện, hiệu quả, không đạt mục tiêu quản lý do sự đa dạng của các thiết bị đào tiền ảo, đặc biệt trong thời đại cách mạng 4.0 và sự bùng nổ công nghệ hiện nay.
Giải pháp mà Bộ Công thương nêu ra là đề nghị giao Bộ Tài chính nghiên cứu phân loại, áp mã số phân loại hàng hóa (mã HS) cho mặt hàng máy đào tiền ảo để làm cơ sở áp dụng biện pháp quản lý phù hợp.
Bộ Công thương cũng đề nghị giao Bộ Tư pháp và các bộ ngành liên quan xây dựng khung pháp lý ban hành văn bản pháp luật để quản lý chặt chẽ, quy định chế tài xử lý vi phạm đối với các hoạt động liên quan đến đào, kinh doanh và đầu tư các loại tiền ảo và các sản phẩm tương tự khác.
Nhiều bộ, ngành lại đề nghị cấm
Tuy nhiên, khi bàn về thực trạng tiền ảo cũng như việc cho phép nhập các loại máy đào tiền ảo vào Việt Nam, hầu như các bộ, ngành và cơ quan có liên quan đều đề nghị dừng nhập khẩu.
Trước khi giao Bộ Công thương chủ trì nghiên cứu và xem xét, xây dựng quy định quản lý hoạt động nhập khẩu máy đào tiền ảo, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng về việc tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác.
Phó Thủ tướng giao Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu, xem xét tạm ngừng nhập khẩu máy xử lý dữ liệu tự động khai thác tiền ảo theo thẩm quyền và quy định pháp luật.
Sau đó, khi họp bàn nội dung cụ thể, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính đều nhất trí tạm ngừng nhập khẩu máy đào tiền ảo.
Để đảm bảo thống nhất trong quản lý, tránh trường hợp doanh nghiệp lợi dụng sản xuất, lắp ráp các loại máy đào tiền ảo, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Công thương báo cáo Thủ tướng bổ sung cấm các hoạt động sản xuất, lắp ráp máy đào tiền ảo tại Việt Nam.
Với lượng máy đã nhập khẩu thời gian qua, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Công thương tăng cường biện pháp quản lý, nghiên cứu xem có cho phép tiếp tục sử dụng nữa không hoặc cấp giấy phép để quản lý...
Hiện Bộ Công an cũng nhất trí với kiến nghị tạm ngừng nhập khẩu máy đào tiền ảo, đồng thời cảnh báo, ngoài các thiết bị mà Bộ Tài chính thống kê, hiện trên thị trường các hãng sản xuất card màn hình VGA đã cung cấp các loại card chỉ dùng riêng vào mục đích khai thác tiền ảo. Do đó, các thiết bị này cũng phải gắn mã số HS để quản lý và tạm ngừng nhập khẩu.
Còn Bộ TT-TT cho rằng có 2 loại máy đào tiền ảo. Trong đó, máy ASIC là chuyên dụng, chỉ được sản xuất để đào tiền ảo nên áp dụng biện pháp hành chính, tạm ngừng nhập khẩu là phù hợp. Đối với máy VGA - máy đào có các khối chức năng, được lắp ráp như máy tính PC thông thường, Bộ TT-TT kiến nghị “không thực hiện biện pháp hạn chế nhập khẩu” vì chưa thể xác định cụ thể mã số phân loại hàng hóa nhập khẩu với loại máy này. Nếu áp lệnh cấm, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu máy tính sẽ gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc.
