Ngày 20-10 tại Hà Nội, Bộ Công thương tổ chức tọa đàm “Phát triển công nghiệp hỗ trợ - Những bài học và định hướng” nhằm nhìn lại chặng đường gần 10 năm triển khai chính sách này, đồng thời xác định hướng đi chiến lược cho giai đoạn tới.
Tại buổi tọa đàm, ông Phạm Văn Quân, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công thương) cho biết, kể từ khi Nghị định 111 về phát triển công nghiệp hỗ trợ được ban hành, Việt Nam đã hình thành mạng lưới hơn 6.000 doanh nghiệp trong lĩnh vực này, tăng gấp nhiều lần so với vài trăm doanh nghiệp ban đầu.
Không chỉ tăng về số lượng, chất lượng cũng đã cải thiện rõ rệt. Nhiều doanh nghiệp nội đã trở thành nhà cung ứng cấp 1, cấp 2 cho các tập đoàn lớn như Samsung, Toyota. Theo ông Phạm Văn Quân, một số doanh nghiệp như: Vinfast, Thaco đã chủ động xây dựng chuỗi công nghiệp hỗ trợ riêng, từng bước tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp cũng thông tin, trong 10 năm qua, Bộ Công thương đã chú trọng các hoạt động kết nối doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp FDI, tổ chức nhiều khóa đào tạo về tiêu chuẩn và tác phong công nghiệp, đồng thời xúc tiến thương mại và hội chợ quốc tế để doanh nghiệp Việt nhận diện năng lực của mình. Hơn 2.000 doanh nghiệp đã được đào tạo, gần 700 đơn vị được chuyển giao công nghệ mới và hơn 13.000 lượt doanh nghiệp tham gia hội thảo. Những con số này cho thấy chính sách công nghiệp hỗ trợ đã thực sự lan tỏa. Giai đoạn tới, Bộ Công thương sẽ tập trung triển khai chương trình “xây dựng chuỗi giá trị” cho các ngành chiến lược, đặc biệt là lĩnh vực bán dẫn, nhằm chuẩn bị nền tảng hạ tầng và dữ liệu đón "đại bàng" (các tập đoàn công nghệ cao) đến đầu tư tại Việt Nam.
Ở góc độ doanh nghiệp, bà Bùi Thị Hồng Hạnh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, đánh giá, doanh nghiệp Việt đã chuyển mình rõ rệt, từ bị động nhận đơn hàng sang chủ động thiết kế sản phẩm, kiểm soát chất lượng và tương tác kỹ thuật với đối tác quốc tế. Dù quy mô còn nhỏ, nhưng nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu sản xuất linh kiện tinh vi có giá trị gia tăng cao, thể hiện năng lực hội nhập ngày càng vững vàng.
Tuy nhiên, đại diện của Bộ Công thương cũng thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế về công nghiệp hỗ trợ của giai đoạn trước: tham vọng quá lớn khiến các chương trình hỗ trợ bị dàn trải, mục tiêu cải tiến hàng trăm doanh nghiệp chưa đạt được, trong khi phần lớn ưu đãi lại rơi vào doanh nghiệp FDI. Để khắc phục, Bộ Công thương sẽ định hướng lại chính sách theo hướng tập trung, chọn ngành ưu tiên, đẩy mạnh số hóa và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Các quy trình hỗ trợ sẽ được thực hiện hoàn toàn trực tuyến, doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ và nhận chứng nhận online, còn các sở công thương sẽ được trao quyền xử lý hồ sơ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp cũng nhấn mạnh, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị (về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia) đã mở đường cho doanh nghiệp mạnh dạn đổi mới công nghệ. Bộ Công thương kỳ vọng trong 10 năm tới, cùng với cơ chế quản lý linh hoạt hơn, chương trình công nghiệp hỗ trợ sẽ được triển khai cụ thể, thực chất và sát nhu cầu của doanh nghiệp.
