Đại hội diễn ra trong bối cảnh kết thúc thế kỷ 20 và bước sang thế kỷ 21, dân tộc ta đứng trước những thời cơ và nhiều thách thức lớn. Toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ. Đây là xu thế khách quan, lôi cuốn các nước, bao trùm hầu hết các lĩnh vực, vừa thúc đẩy hợp tác, vừa tăng sức ép cạnh tranh và tùy thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế. Quan hệ song phương, đa phương giữa các quốc gia ngày càng sâu rộng cả trong kinh tế, văn hóa, bảo vệ môi trường, phòng chống tội phạm, thiên tai và đại dịch...
Thực tiễn phong phú và những thành tựu thu được qua 15 năm đổi mới đã chứng minh tính đúng đắn của cương lĩnh được thông qua tại Đại hội VII của Đảng, đồng thời giúp chúng ta nhận thức ngày càng rõ hơn về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX diễn ra trong hoàn cảnh đó, nhằm hoạch định đường lối cho sự phát triển của đất nước trong những năm 2001 - 2005 và 2001 - 2010.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng từ ngày 19 đến 22-4-2001 họp tại Hà Nội. Tham dự đại hội có 1.168 đại biểu, thay mặt cho gần 2,5 triệu đảng viên cả nước. Đại hội IX đánh giá Việt Nam trong thế kỷ 20 và triển vọng trong thế kỷ 21, Đảng đã lãnh đạo nhân dân giành được những thắng lợi vĩ đại.
Đại hội đã tổng kết 5 năm thực hiện Nghị quyết của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, 10 năm thực hiện chiến lược ổn định và phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000 và tổng kết rút ra 4 bài học lớn của 15 năm đổi mới. Đại hội thông qua Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2001 - 2010) và phương hướng nhiệm vụ kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2001 - 2005); thông qua toàn văn Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam đã được bổ sung, sửa đổi gồm 12 chương, 48 điều.
Đại hội bầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX gồm 150 ủy viên, Ban Chấp hành Trung ương bầu Bộ Chính trị gồm 15 ủy viên, Ban Bí thư gồm 9 thành viên, Ủy ban Kiểm tra gồm 9 thành viên. Đồng chí Nông Đức Mạnh được bầu làm Tổng Bí thư.
Ngay sau Đại hội IX, trong năm 2001, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã họp các hội nghị toàn thể và có những quyết định quan trọng, cụ thể hóa đường lối và chiến lược của đại hội. Tháng 7-2004, Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 10 (1-2004) kiểm điểm 5 năm thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 5 (khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đề ra những nhiệm vụ và giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tạo chuyển biến mạnh mẽ xây dựng nền văn hóa đồng bộ với sự phát triển kinh tế - xã hội.
M.Thảo (Tổng hợp tư liệu)
>> Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII và lần thứ VIII