(SGGPO).- Chiều nay 14-5, Thứ trưởng Bộ KH-CN Phạm Công Tạc đã trả lời báo chí về một số vấn đề liên quan đến hiện tượng hải sản chết bất thường ở miền Trung thời gian vừa qua.
Thứ trưởng Phạm Công Tạc cho biết, qua theo dõi của các tổ chuyên gia, đến ngày 4-5 hiện tượng hải sản chết bất thường ở 4 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế đã ngừng lại và cho đến nay không còn phát hiện hiện tượng bất thường tại khu vực này nữa.
Thứ trưởng Bộ KH-CN Phạm Công Tạc
Thời gian qua, Bộ KH-CN đã phối hợp với Viện Hàn lâm KH-CN Việt Nam tổ chức đoàn công tác liên ngành gồm các nhà khoa học của các Viện Nghiên cứu liên quan đi khảo sát thực địa tại vùng biển 4 tỉnh miền Trung để tổng hợp thông tin, lấy mẫu và tiến hành phân tích mẫu để đánh giá hiện tượng và tìm hiểu nguyên nhân. Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng chuyên gia KH-CN quốc gia cũng đã mời một số chuyên gia khoa học nước ngoài (Nhật Bản, Đức, Pháp, Mỹ, Israel) có kinh nghiệm tham gia phối hợp xác định nguyên nhân của hiện tượng nêu trên...
Hiện tượng cá chết ở 4 tỉnh miền Trung
Theo Thứ trưởng Phạm Công Tạc, Bộ KH-CN và cộng đồng các nhà khoa học Việt Nam ý thức được trách nhiệm trước nhân dân và xã hội về việc nhanh chóng xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng hải sản chết hàng loạt nêu trên để sớm báo cáo Chính phủ, công bố trước nhân dân. Thực chất đến nay đã xác định đây là sự cố môi trường trên diện rộng, mà việc giải quyết về mặt khoa học vừa đòi hỏi huy động liên ngành vừa yêu cầu tính chuyên sâu cao trong từng xem xét phân tích khoa học. Đó là chưa nói đến yêu cầu phân tích hồi tố về điều kiện thực địa ban đầu. Các kết quả phân tích riêng lẻ không đủ cơ sở để có câu trả lời đầy đủ căn cứ khoa học vững chắc.
“Bằng sự nỗ lực vào cuộc không kể ngày đêm của các tổ chức KH-CN, các nhà khoa học liên ngành như: Hải dương học, địa chấn thủy văn, động học dòng chảy, hóa học, sinh học, bệnh học, sinh thái, viễn thám, kỹ thuật hạt nhân… Tính đến thời điểm ngày 26-4, các kết quả phân tích cho thấy đã đủ căn cứ khoa học để loại trừ hầu hết các nhóm nguyên nhân tự nhiên từ địa chấn, sốc nhiệt, dịch bệnh... và khu trú tập trung vào hai nhóm nguyên nhân chính độc tố học và tảo độc”, Thứ trưởng Phạm Công Tạc nhấn mạnh.
Cũng theo Thứ trưởng Phạm Công Tạc, đến thời điểm này, đã có sự hợp tác chặt chẽ với các nhà khoa học nước ngoài (Nhật Bản, Đức, Pháp, Mỹ, Israel) để bổ sung dữ liệu đánh giá, tăng cường độ tin cậy, tính chính xác và tính khách quan. Các nhà khoa học nước ngoài khi được trao đổi tham vấn với Hội đồng chuyên gia KH-CN quốc gia đã khẳng định về việc tiếp cận và đi đúng hướng của các nhà khoa học trong nước để từng bước xác định nguyên nhân.
Các kết quả phân tích mẫu, kết quả đối chứng đã cơ bản thể hiện sự hội tụ và phù hợp với những quy luật và diễn biến thực địa. Kịch bản nguồn phát sinh tác động, lan truyền ra sao, ảnh hưởng đến cá và sinh vật biển kể cả san hô như thế nào đã dần được sáng tỏ.
Trao đổi trực tiếp với các nhà khoa học cho thấy, hơn một tháng qua, chúng ta đã nỗ lực và cũng đã đi một chặng đường dài đến giai đoạn nước rút cuối cùng thực hiện mục tiêu đề ra. “Như vậy có thể nói đã đủ cơ sở để khẳng định sẽ có được câu trả lời với căn cứ khoa học thuyết phục, được quốc tế thừa nhận. Bộ KH-CN đang nỗ lực cùng với Hội đồng chuyên gia KH-CN và các bộ, ngành liên quan để đưa ra kết luận cuối cùng sớm nhất, báo cáo Thủ tướng Chính phủ và nhân dân”, Thứ trưởng Phạm Công Tạc cho biết!
TRẦN LƯU (ghi)