“Không đột phá” - đó là thông điệp của Tổng thống Obama gửi đến giới truyền thông Mỹ sau cuộc đàm phán dài 90 phút nhằm đạt thỏa thuận nâng trần nợ công với Chủ tịch Hạ viện John Boehner và một số quan chức khác của quốc hội, diễn ra ngày 3-10.
Chưa có sự nhượng bộ
| |
Trái với mong muốn của dư luận, sau cuộc đàm phán không có dấu hiệu nào cho thấy đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ của ông Obama đã đưa ra được giải pháp để chấm dứt cuộc khủng hoảng của chính phủ. Nhà Trắng cho biết Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng tuyên bố rằng ông sẽ không đàm phán với các nghị sĩ đảng Cộng hòa về việc chính phủ bị đóng cửa hoặc nâng mức nợ trần. Trong một cuộc phỏng vấn trước đó, Tổng thống Obama cũng tuyên bố ông sẽ không đàm phán về vấn đề ngân sách cho đến khi các nghị sĩ Cộng hòa thông qua một dự luật tạm thời để cung cấp ngân sách cho chính phủ và nâng trần nợ công đang ở mức 16,7 ngàn tỷ USD ở thời hạn chót là 17-10, để Washington tránh bị vỡ nợ trong vài tuần tới. Tổng thống cũng cảnh báo sự cố lần này sẽ tạo ra một tiền lệ xấu khi cho phép các nghị sĩ của bất kỳ đảng nào “tống tiền” Nhà Trắng quanh vấn đề nâng trần nợ công.
Ngay sau đó, ông Harry Reid, lãnh đạo phe đa số của đảng Dân chủ tại Thượng viện, lên tiếng chỉ trích thái độ của ông Boehner và thề sẽ không bao giờ cho phép phe Cộng hòa loại bỏ Đạo luật chăm sóc sức khỏe của ông Obama (Obamacare) bằng cách lợi dụng cuộc khủng hoảng ngân sách.
Trong bối cảnh chưa bên nào của lưỡng viện sẵn sàng nhượng bộ, hy vọng giải thoát khỏi bế tắc của Chính phủ Mỹ đang đi vào ngõ cụt. Trong khi đó, Giám đốc Ngân hàng Trung ương châu Âu Mario Draghi cảnh báo, việc Chính phủ Mỹ đóng cửa là một mối nguy cơ cho tài chính thế giới nếu nó kéo dài.
Cảnh báo về an ninh quốc gia
Kết quả thất bại của cuộc đàm phán mới nhất cho thấy hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tiếp tục không chịu nhượng bộ về thỏa thuận nâng trần nợ. Theo hãng tin AFP, thực tế vấn đề nợ công và trần nợ ở Mỹ không đơn thuần là chuyện thiếu nguồn tài chính thật sự, mà là biểu hiện rõ rệt của bất đồng về chính trị và lợi ích, và là công cụ để chính phủ và quốc hội kiểm soát lẫn nhau hoặc để mặc cả về các vấn đề khác. Vì thế, các cuộc thương thảo gần đây về nâng trần nợ công thật sự chỉ là một cuộc chiến giữa chính phủ của Tổng thống Obama của đảng Dân chủ với các nghị sĩ phe Cộng hòa chiếm ưu thế tại quốc hội.
Những cảnh báo về kinh tế đã liên tục được nhắc đến trong những ngày qua. Ngày 3-10, lại xuất hiện cảnh báo mới về an ninh quốc gia. James Clapper, Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc gia (DNI) và Ray Odierno, Tham mưu trưởng lục quân Mỹ, đã cho rằng việc các nhân viên phải nghỉ việc không lương sẽ tạo ra “miền đất hứa” để các cơ quan gián điệp nước ngoài có cơ hội tuyển dụng những nhân viên này.
Ông Clapper cũng cho biết, khoảng 70% nhân viên tình báo đã bị buộc phải nghỉ không lương, trong đó có 4.000 chuyên gia máy tính. “Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng toàn cầu của chúng ta trong việc hỗ trợ quân đội, ngoại giao cũng như hoạch định chính sách. Điều nguy hiểm nhất ở đây là những thiệt hại sẽ ngấm ngầm tích lũy theo thời gian. Mỗi ngày trôi qua sẽ làm gia tăng nguy cơ”, ông Clapper nói. Giám đốc DNI cũng cho biết, hiện cơ quan tình báo đang tự xây dựng cơ chế tài chính cho nhân viên của mình tại thời điểm dễ bị tổn thương này.
Đàm phán không đạt kết quả cũng khiến Tổng thống Obama bị ảnh hưởng. Sau khi phải cắt ngắn chuyến công du châu Á, điện thoại ở văn phòng Tổng thống Mỹ Obama cũng bị khóa, khiến mọi cuộc gọi đến đều bất thành.
THANH HẰNG (tổng hợp)
>> Chính phủ Mỹ ngừng hoạt động: Thế giới lo ngại