Phát triển “đô thị có nhận thức”, công nghệ đi liền với quy hoạch

Phát triển đô thị thông minh cần tránh chạy theo các mô hình thiếu bền vững; phải dùng công nghệ để giải quyết trực diện những điểm nghẽn lớn nhất của đô thị trên cơ sở phát triển bền vững, nhân văn.

Ngày 23-12, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam - châu Á 2025 (Vietnam - Asia Smart City Summit 2025), do Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) phối hợp UBND Thành phố Hà Nội tổ chức với sự bảo trợ của Bộ KH-CN.

Sự kiện quy tụ hơn 1.500 lượt đại biểu là lãnh đạo cấp cao từ các bộ, ngành Trung ương, 14 tỉnh, thành phố trên cả nước, cùng các đoàn đại biểu quốc tế đến từ 11 nền kinh tế như Mỹ, Hàn Quốc, Singapore...

Anh HN thanh pho thong minh 5.jpg
Phiên thảo luận về sử dụng công nghệ AI trong quản trị và điều hành thành phố thông minh tại sự kiện. Ảnh: SH

Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA nhấn mạnh về xu hướng tất yếu đang định hình tương lai các đô thị, từ "Connected Cities" (đô thị kết nối) sang "Cognitive Cities" (đô thị có nhận thức). Các thành phố tiên phong trong khu vực đã không còn dừng lại ở việc kết nối vạn vật (IoT) thụ động. Họ đang sử dụng AI như một "hệ điều hành" thực thụ, có khả năng tự học, tự thích ứng và tự ra quyết định.

Mô hình “đô thị có nhận thức” sử dụng dữ liệu và AI để chủ động đáp ứng nhu cầu cư dân, thay vì chỉ phản ứng, với mục tiêu 90% dữ liệu được sử dụng hiệu quả. Smart City Việt Nam cần hướng tới của sự trưởng thành thực chất, thông minh hơn, xanh hơn và nhân văn hơn.

Anh HN thanh pho thong minh 1.jpg
Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA phát biểu tại sự kiện. Ảnh: SH

Tại hội nghị, Tập đoàn Viettel, MobiFone, FPT, VNPT cũng đã công bố chiến lược xây dựng hạ tầng GPU và Cloud AI "Make in Vietnam" để xây dựng bộ não cho vận hành một đô thị nhận thức; kế hoạch xây dựng Smart City 3.0; các giải pháp AI giải quyết trực tiếp vấn đề về giao thông và môi trường; quản lý về tài nguyên môi trường, chống ngập lụt một cách chủ động…

Anh HN thanh pho thong minh 3.jpg
Một phiên tọa đàm tại sự kiện. Ảnh: SH

Ông Hoàng Hữu Hạnh, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia (Bộ KH-CN) khẳng định, đô thị thông minh thành công không bắt đầu từ công nghệ, mà bắt đầu từ thể chế, dữ liệu và con người. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã mở đường, bây giờ Nghị định 269/2025/NĐ-CP chính là khung pháp lý để phá bỏ tình trạng “cát cứ số”. Đã đến lúc các địa phương phải rà soát lại toàn bộ đề án Smart City, chuyển từ việc đầu tư theo phong trào sang tập trung giải quyết các bài toán bức xúc nhất của đô thị theo quy chuẩn dữ liệu quốc gia.

Đồng quan điểm này, TS Trần Ngọc Linh, Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) đưa ra cảnh báo về việc tách rời công nghệ khỏi quy hoạch gốc. Theo đó, đô thị thông minh không phải là một “đề án công nghệ” độc lập đi bên cạnh quy hoạch đô thị. Đó chính là phương thức phát triển đô thị hiện đại.

Anh HN thanh pho thong minh 4.jpg
Các đại biểu tham quan triển lãm tại sự kiện. Ảnh: SH

Trong khuôn khổ sự kiện, lễ trao Giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam 2025 (Vietnam Smart City Award 2025). Vượt qua các vòng đánh giá khắt khe, 18 giải thưởng từ 75 đề cử để trao giải, bao gồm 8 giải cho khối đô thị và 10 giải cho các giải pháp công nghệ đã được vinh danh.

Anh HN thanh pho thong minh 2.jpg
Các địa phương, tổ chức được vinh danh tại Vietnam Smart City Award 2025. Ảnh: SH

Trong đó, Đà Nẵng lần thứ 5 liên tiếp nhận giải Thành phố Thông minh Việt Nam; Hà Nội đoạt giải thưởng Thành phố Điều hành và quản lý thông minh, Thành phố hấp dẫn Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Tây Ninh và Huế được trao thưởng cho nỗ lực chuyển đổi số toàn diện và quản trị tinh gọn.

Ở khối giải pháp, các doanh nghiệp công nghệ Việt đã khẳng định năng lực làm chủ công nghệ lõi như Viettel, VNPT, FPT đã được vinh danh về giải pháp hạ tầng, nền tảng dữ liệu và AI. Meey Group với giải pháp Hệ sinh thái công nghệ bất động sản (Meey Map) được trao thưởng. Asilla, Hunonic, ROX Energy được trao thưởng với các giải pháp an ninh AI và năng lượng xanh.

Tin cùng chuyên mục