Nhiều ca biến chứng nguy hiểm
Những ngày qua, tại Khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM) luôn kín đặc trẻ mắc tay chân miệng (TCM) đến thăm khám, điều trị. Vừa dỗ con khóc, chị Nguyễn Thị Trúc (32 tuổi, ngụ tỉnh Vĩnh Long) mệt mỏi cho biết, con trai chị 4 tuổi nhập viện đã được 5 ngày, mấy ngày trước bé khó ngủ, sốt và quấy khóc nhiều nên chị đưa đến bệnh viện thăm khám. Tại đây bác sĩ nói bé mắc TCM độ 2, mức có thể chuyển nhanh sang biến chứng nặng nếu không xử trí kịp thời.
Theo BS-CK2 Dư Tuấn Quy, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1, hiện số ca mắc TCM đang tăng cao so với tháng trước. Mỗi ngày, khu khám ngoại trú của bệnh viện tiếp nhận hơn 100 trẻ, khu nội trú đang điều trị hơn 40 trẻ.
Khoảng 1/3 trẻ nhập viện đã ở mức độ nặng 2b trở lên - nhóm có nguy cơ cao xuất hiện biến chứng thần kinh và rối loạn tuần hoàn. “Tổng ca mắc không quá cao nhưng tỷ lệ ca nặng lại tăng. Đây là tín hiệu báo động của mùa dịch năm nay”, BS-CK2 Dư Tuấn Quy thông tin.
Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận 78.460 ca mắc TCM, tăng 15,6% so với cùng kỳ 2024 và đã có 1 ca tử vong. Tại TPHCM, trong tuần qua ghi nhận 1.225 trường hợp mắc, khu vực có số ca mắc TCM trên 100.000 dân cao là Đặc khu Côn Đảo, xã Nhà Bè và phường Bình Tân. ThS-BS Lê Hồng Nga, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC), cho biết, sự xuất hiện của tác nhân EV71 là nguyên nhân chính khiến số ca mắc TCM nặng tăng thời gian qua và có thể khiến bệnh chuyển độ chỉ trong vài giờ, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để tránh biến chứng nặng.
Ngày 13-12, tại Hội nghị Khoa học kỹ thuật thường niên Bệnh viện Tai Mũi Họng TPHCM, PGS-TS-BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc bệnh viện, cho biết, các bệnh lý hô hấp, tai mũi họng đang có xu hướng gia tăng, trong đó ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn, là một trong những nguyên nhân đáng lo ngại.
Khi hít phải bụi mịn, nhất là bụi có lẫn kim loại nặng, nguy cơ không chỉ dừng lại ở viêm nhiễm cấp tính mà về lâu dài có thể dẫn đến tình trạng viêm mạn tính đường hô hấp, viêm mũi xoang, viêm họng kéo theo bệnh lý tai giữa, bệnh phổi và làm tăng nguy cơ ung thư vùng tai mũi họng. Các triệu chứng ban đầu của bệnh tai mũi họng do ô nhiễm không khí dễ bị nhầm với cảm cúm thông thường. Tuy nhiên, nếu sau 48-72 giờ các biểu hiện như đau họng, nghẹt mũi, ho đàm xanh vàng, đau đầu vùng xoang không thuyên giảm, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nặng.
Nâng cao mức cảnh giác
Theo BS-CK1 Trần Ngọc Lưu, Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 2, dấu hiệu nhận biết trẻ có khả năng mắc bệnh TCM, gồm: sốt (nhẹ đến cao), loét miệng, nổi hồng ban mụn nước, các vị trí thường gặp là lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, khuỷu, mông. Bệnh TCM có thể dẫn đến các biến chứng rất nguy hiểm, gây tử vong nhanh nếu không được xử lý kịp thời. Trẻ từng mắc bệnh vẫn có nguy cơ tái nhiễm nếu tiếp xúc với nguồn lây, bởi miễn dịch ở trẻ em đối với bệnh lý này không bền vững.
Đánh giá dịch tễ 15 năm qua, BS-CK2 Dư Tuấn Quy khẳng định, EV71 là chủng virus đứng sau hầu hết các đợt bùng phát TCM nặng và tử vong ở trẻ. EV71 quay lại là dấu hiệu không thể xem nhẹ, nguy cơ ca nặng sẽ tăng nhanh. Đây là tác nhân có khả năng gây biến chứng thần kinh, hô hấp và tuần hoàn, khiến diễn tiến nặng xảy ra nhanh chóng. Nhưng EV71 không phải là tác nhân mới và bệnh hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu cha mẹ nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo. Nếu phát hiện trẻ mắc TCM nên cho trẻ nghỉ học để tránh lây lan cho các bạn cùng lớp; luôn giữ vệ sinh môi trường sống, khử khuẩn bề mặt tiếp xúc và đồ chơi của trẻ. Bên cạnh đó, cần nhắc nhở trẻ thường xuyên rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh...
PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TPHCM khuyến cáo, mặc dù số ca mắc TCM có xu hướng tăng nhưng người dân không nên hoang mang, cần đề cao mức cảnh giác. Sở Y tế TPHCM cũng đã yêu cầu các bệnh viện, luôn trong tình trạng sẵn sàng thu dung và điều trị các ca nặng; đồng thời kích hoạt quy trình hội chẩn nhanh khi có ca diễn tiến xấu.
Theo Sở Y tế TPHCM, sở đã thành lập 2 đoàn công tác kiểm tra giám sát công tác phòng chống dịch bệnh trên địa bàn phường Bình Hưng Hòa và Tân Đông Hiệp. Tại những nơi đến kiểm tra, lãnh đạo Sở Y tế TPHCM yêu cầu các trạm y tế đảm bảo giám sát chặt chẽ các trường hợp có nguy cơ cao. Các cơ sở giáo dục phải duy trì nghiêm túc việc vệ sinh hàng ngày và khử khuẩn định kỳ để cắt đứt nguồn lây nhiễm trong trường học.