Nhiều hộ dân các phường Long Trường và Long Phước, quận 9 (TPHCM) rất bức xúc trước nạn hút trộm cát gây sạt lở bờ bao, mất đất nông nghiệp ở đây. Người dân càng bức xúc hơn vì sự việc này chưa được xử lý triệt để.
1. Vàm Bà Đỏ, nơi hợp lưu của sông Tắc và sông Đồng Nai chiều 20-3 rất đông người. Cách bờ phía phường Long Trường chưa đầy 100m là đội ghe 6 chiếc mang ký hiệu của tỉnh Tiền Giang. Dẫn đầu là ghe TG 10142, với một nhóm thanh niên ngồi nhậu chờ con nước. 5 chiếc ghe còn lại (TG7001H, TG7154H, TG9745H, TG3765H, TG9755H) ép sát vào ghe TG 10142, xe cút kít chất đầy mũi. Ghe nào cũng nhóm bếp nấu cơm ăn lấy sức, chờ tối… vận chuyển cát trộm.
Cách nhóm ghe Tiền Giang 500m thuộc bờ sông địa phận phường Long Phước, nhóm ghe bầu chở cát từ Long An cũng chia thành nhóm 3-4 chiếc đậu gần nhau. Hai nhóm ghe này do ghe LA0436 và LA04527 dẫn đầu. Một người dân có vườn bị sạt lở cho hay: “Tối nào họ cũng cập vào bãi cát lậu để chở cát đi các nơi. Nói bãi lậu chứ thật ra nó mọc công khai giữa thanh thiên bạch nhật, mà có thấy ai xử lý gì đâu!”.
Ghe tấp vào vườn nhà bà Đào Thị Thanh. Bà Thanh có 20.000m² đất vườn trồng sầu riêng, chôm chôm, măng cụt. Tuy nhiên gần 1 năm nay, bọn trộm cát đã “thu hoạch giùm” bà cả cây lẫn trái.
Bà Thanh đau xót nói: “Đất tui ở cả chục năm nay không sao, gần đây tụi trộm hút cát làm sạt mất 200m bờ bao mặt sông, mấy trăm gốc xoài, sầu riêng bị trôi theo xuống nước. Họ gây bao thiệt hại cho tụi tui. Bao thành quả vun trồng, chăm sóc, be bờ… bị cướp sạch. Ba tháng nay họ hút mất của tui 2.000m² đất rồi”.
Dọc theo bờ sông địa phận phường Long Phước, chúng tôi ghi nhận các khu vườn mà chủ nhân ở TPHCM đều bị cướp cát. Anh Út Ni, một người làm công cho chủ vườn, tâm sự: “Cứ đến 7-8 giờ tối là hàng chục ghe bơm cát chạy từ trong các lạch ra khu vực này. Họ là dân địa phương nên biết rõ vườn nào của dân nơi khác đến, thiếu người trông coi, nên thò ống hút sạch. Càng ngày mức độ độc ác của họ càng tăng. Mới hôm kia tui thấy họ thò ống vào tận mương vườn của chủ tui để hút cát, tui ra đuổi thì họ vác dao rượt tui...”.
2. Chập tối. Ghe chúng tôi tấp vào bãi cát vàng do bọn trộm lập nên, công khai ngay vàm Bà Đỏ. Khó tưởng tượng được giữa lòng TP mà lại tồn tại cái bãi như thế này. Tranh thủ còn chút ánh sáng, chúng tôi đếm được 15 đoạn ống, mỗi đoạn dài trên 20m chất thành hàng. Đây chính là dụng cụ để bọn trộm cát hành nghề. Sau khi hút trộm cát đầy ghe, chúng sẽ vận chuyển đến bãi cát nêu trên rồi “xả hàng”, trả lại dụng cụ làm ăn cho chủ bãi. Thật trắng trợn và công khai.
Anh L., một người dân ở đây, bức xúc: “Ai cũng biết danh tính người trộm cát. Một đêm họ chỉ cần dùng ghe chạy ra hút là có liền 500.000 đồng do chủ vựa cát trả công. Tuy nhiên không ai dám nói vì sợ trả thù, thêm nữa dân trộm cát toàn là người địa phương, dây mơ rễ má ghê lắm!”.
Ghe tấp vào chân cầu Trường Phước. Cả một đoạn sông quanh chân cầu bị lở lói, đất cát sụt từng mảng lớn do bị hút cát trộm; từng vạt dừa nước, bần sạt khỏi bờ, chỉ còn nhô ngọn lên trên. Ông Đỗ Minh Hoàng, phường Long Trường, cho hay: “Nguy cơ sập cầu là có vì đã xuất hiện hàng chục hàm ếch ăn sâu vào hai bên bờ sông. Mỗi khi dân báo công an thì thỉnh thoảng chúng tôi có thấy lực lượng này bắn chỉ thiên. Tuy nhiên sau đó thì mọi thứ vẫn như cũ. Dân phải dùng ná cao su để bắn đuổi bọn trộm cướp cát”.
20 giờ 14 phút ngày 20-3, người dân thông báo cho chúng tôi có 6 ghe đang hút cát trước vườn ông Nguyễn Văn An làm 50m đất bờ bao bị sạt. Chúng tôi dùng ghe giả làm dân câu đêm chèo ra gần đến nơi thì thấy sự việc diễn ra công khai, mặc cho gia đình ông An đứng trong bờ gào thét, xua đuổi.
Chúng tôi làm một phép thử bằng cách gọi điện thoại vào số 08.38873507 thì gặp đồng chí trực ban Công an phường Long Phước tên T. (lúc 20 giờ 20 phút). Anh T. cho hay sẽ báo với ban chỉ huy và một lúc sau trước mắt chúng tôi, 6 chiếc ghe bỗng dưng ù chạy vào các lạch nhỏ (21 giờ 4 phút). Tuy nhiên chỉ nửa tiếng sau, những ghe này tiếp tục trở lại chỗ cũ, nơi chúng tôi mai phục, để hút cát. Chúng tôi lại điện thoại và được anh T. cho biết: “Ca nô hư, chưa sửa được nên không có cách nào xử lý!”.
Tình trạng vi phạm pháp luật xâm hại tài sản công dân, xâm hại công trình công cộng của dân trộm cát trên sông Tắc, sông Đồng Nai (đoạn qua quận 9) đã đến hồi báo động. Nó diễn ra công khai nhưng chưa được chính quyền địa phương xử lý triệt để!
MINH ANH