Dịp Tết Quý Tỵ 2013, vợ chồng bà Nguyễn Thanh Châu (61 tuổi, định cư ở Pháp từ năm 1971) đang giải tỏa nỗi nhớ nhung hồn quê bằng lịch trình dày đặc các hoạt động cho ngày tết và đi thăm thân. Chưa kịp nghỉ ngơi sau chuyến bay dài, sáng sớm 25 tháng chạp, vợ chồng bà đã mua 3 con vịt quay, nhang đèn và lỉnh kỉnh quà cáp về quê ngoại ở xã Tân Quý Tây (huyện Bình Chánh, TPHCM) cho kịp lễ tảo mộ của gia đình.
Mừng mừng tủi tủi gặp lại người thân, cùng làm việc hiếu đạo với các bậc tổ tiên đã khuất, bà Châu thấy lòng mình hạnh phúc và thanh thản đến lạ kỳ. Ông Lương Cần Liêm (61 tuổi, chồng bà Châu, sinh ra ở Pháp), vốn nổi tiếng là một tiến sĩ tâm lý, bác sĩ tâm thần, cứ luýnh quýnh với đống quà quê vừa tự tay hái ở vườn người anh em họ. Có khách hỏi, ông lại khoe: “Hàng xịn đấy! Không có độc, không có độc (không phun thuốc trừ sâu - PV)”.
Chiều, hai vợ đi chồng ngang qua khu bến Bình Đông (quận 8). Chợ tết trên bến dưới thuyền rộn ràng đủ màu sắc của sản vật đồng quê như thanh nam châm hút hồn bà Châu - người phụ nữ gốc miền Tây mà từ dáng người đến tính cách và cả tên gọi đều thanh như viên ngọc. Hai cặp dưa hấu to tròn dán chữ Phúc được rinh lên xe.
Mai, đào, trúc, cúc cũng đã có, hôm nay, bà Châu ghé Hội hoa xuân TPHCM để chọn thêm ít giỏ lan rừng. Và phiên chợ tất niên, bà sẽ mua vạn thọ, hoa huệ và sắm sửa mâm ngũ quả cầu - dừa - đủ - sung - thơm. Tất cả đều nhẹ nhàng, thanh tao trong mùi hương trầm phảng phất. Giải thích cho việc sửa soạn tết từ khá sớm, bà Châu cho hay, như vậy mới chọn được đồ đẹp và được ngắm nghía, được sống trong không khí tết nhiều ngày liền.
Thấy bà xã có vẻ muốn “dọn” hết chợ tết về nhà, ông Liêm chỉ tủm tỉm cười hạnh phúc: “Mấy chục năm ở Pháp cũng thế, nhờ bà ấy mà tôi và con cái luôn cảm được hồn Việt trong cuộc sống hàng ngày, nhất là trong những dịp tết. Có điều, ở nơi tha hương chúng tôi phải luôn cố gắng, phải gồng mình để giữ hồn dân tộc, đặng con cháu cảm nhận được các giá trị truyền thống. Được về quê hương, thấy TP đổi thay từng ngày và được sống trong không gian thấm đẫm hồn Việt, mọi tục lệ cứ diễn ra một cách tự nhiên một cách thiêng liêng nên mọi người cảm thấy đầm ấm, hạnh phúc lắm!”.
Khoảng 10 ngày ở Việt Nam ăn tết, hai vợ chồng ông Liêm chỉ ở nhà và đi thăm người thân, bạn bè chứ không đi du lịch. Và ưu tiên đầu tiên của họ là chăm sóc cha già - bác sĩ Lương Phán (93 tuổi). Ông Liêm tiết lộ, hành lý từ Pháp về Việt Nam ăn tết của vợ chồng là hai… chậu hoa thủy tiên trắng - loài hoa gắn liền với cụ Lương Phán hồi cụ ở bên Pháp.
Trong khi bà Châu sửa soạn tết thì hôm nay, ông Liêm đưa cụ Lương Phán đi thăm những người bạn cao niên của cha mình. Trong thời khắc giao mùa, cả gia đình sẽ sum họp bên mâm cơm có đòn bánh tét, dưa giá, củ kiệu và nồi thịt kho tàu. Và rất giản dị, dịp xuân này, vợ chồng ông Liêm sẽ hòa cùng dòng người nô nức đón xuân trên các tuyến đường ở khu vực nhà thờ Đức Bà (quận 1) và gửi lời chúc tốt lành đến mọi người.
Đường Loan