KIẾN TẠO NỀN TÀI CHÍNH SỐ AN TOÀN, HIỆN ĐẠI VÀ HỘI NHẬP

Thị trường tài sản mã hóa Việt Nam: Bước vào giai đoạn “thí điểm có quản lý”

Từ khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP, thị trường tiền mã hóa Việt Nam đã bước vào giai đoạn “thí điểm có quản lý”. Những phản ứng tức thì của các sàn quốc tế, tâm lý e dè của nhà đầu tư và sự nhập cuộc mạnh mẽ của khối ngân hàng - chứng khoán cho thấy đây là một thị trường vừa tiềm năng, vừa đầy thách thức.

LTS: Cuộc cách mạng công nghệ đang tái định hình hệ thống tài chính toàn cầu, khi blockchain - nền tảng của niềm tin số - trở thành trụ cột cho các giao dịch, tài sản và đồng tiền kỹ thuật số. Từ làn sóng token hóa tài sản đến sự ra đời của sàn giao dịch tài sản mã hóa, thế giới bước vào kỷ nguyên tài chính minh bạch, phi tập trung nhưng cũng đầy thách thức.

Việt Nam không đứng ngoài xu hướng đó. Với chiến lược blockchain quốc gia, hành lang pháp lý mới và tinh thần đổi mới sáng tạo, chúng ta đang từng bước kiến tạo nền tài chính số an toàn, hiện đại và hội nhập với thế giới.

Sàn và nhà đầu tư chờ đợi

Theo báo cáo của VinaCapital (tập đoàn quản lý đầu tư và tài sản hàng đầu tại Việt Nam), Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có lượng người đầu tư tiền kỹ thuật số lớn nhất thế giới, với khoảng 17 triệu người tham gia và tổng giá trị giao dịch hàng năm trên 100 tỷ USD. Trước đây, phần lớn giao dịch diễn ra trên các sàn quốc tế như Binance, Bybit, OKX, khiến dòng tiền gần như “vượt biên” khỏi hệ thống tài chính trong nước.

Việc Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa đã đánh dấu bước ngoặt trong quản lý. Theo đó, các sàn muốn được cấp phép hoạt động phải có vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng, ít nhất 65% từ tổ chức tài chính, phí giao dịch khoảng 0,15%, và chỉ được phép hoạt động dưới sự giám sát của Bộ Tài chính.

Sau 6 tháng, nếu vẫn giao dịch trên nền tảng không hợp pháp, cá nhân có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Những quy định mới được cho là nhằm tạo hành lang pháp lý, đảm bảo an toàn và minh bạch cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, quy định khắt khe cũng khiến thị trường đang từ “mở” chuyển sang “thận trọng”, khi cả doanh nghiệp và người chơi phải làm quen với cơ chế quản lý mới.

I6c.jpg
Giới trẻ tìm hiểu phát triển tài sản số tại một sự kiện. Ảnh: TẤN BA

Ngay sau khi Nghị quyết 05 được ban hành, các sàn quốc tế như Coin98 Wallet, KyberSwap và Binance đồng loạt tạm ngừng phục vụ người dùng Việt Nam hoặc dừng hỗ trợ các cặp giao dịch bằng đồng VND.

Ông Trần Xuân Tiến, đại diện truyền thông Ninety Eight (đơn vị vận hành Coin98), giải thích: “Một số quy định mới đang chờ hướng dẫn chi tiết, nên chúng tôi chủ động cập nhật chính sách để tuân thủ. Coin98 là sản phẩm của người Việt, có pháp nhân tại Việt Nam và vẫn phục vụ người dùng trong khuôn khổ quy định”.

Trong khi đó, tại sự kiện Da Nang Fintech Summit 2025, bà Lynn Hoàng, Giám đốc quốc gia Binance, thẳng thắn bày tỏ: “Nếu khung pháp lý kiến tạo, Việt Nam sẽ giành được nhiều lợi thế; ngược lại, có thể đánh mất cơ hội”.

Phản ứng của doanh nghiệp quốc tế và nhà đầu tư cá nhân là dễ hiểu. Sau nhiều năm giao dịch tự do, việc bị siết kiểm soát khiến tâm lý chung là “chờ đợi”.

Anh Khưng Thành Văn, nhà đầu tư lâu năm, chia sẻ: “Trước đây giao dịch dễ dàng, chỉ cần liên kết ngân hàng là mua bán được Bitcoin, ETH, USDT. Giờ tôi lo bị truy vết nên hạn chế giao dịch”.

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 vào chiều 5-10, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, Bộ Tài chính đang khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý, xây dựng các chính sách về thuế, phí khi giao dịch tài sản mã hóa trên các sàn được cấp phép thí điểm.

Lãnh đạo Bộ Tài chính mong muốn có nhiều doanh nghiệp quan tâm đến lĩnh vực này, nhưng theo quy định, chỉ có 5 doanh nghiệp được cấp phép thí điểm thành lập sàn giao dịch tài sản mã hóa. Bộ Tài chính kỳ vọng cấp phép thí điểm trong năm 2025, song phụ thuộc nhiều vào việc chuẩn bị các điều kiện của doanh nghiệp.

Ngân hàng, công ty chứng khoán nhập cuộc

Trái với sự dè dặt của một số sàn quốc tế, nhiều định chế tài chính trong nước lại nhanh chóng nhập cuộc. Chỉ trong vài tháng, Techcombank đã thành lập sàn TCEX, tăng vốn từ 3 tỷ đồng lên 101 tỷ đồng; Chứng khoán VIX ra mắt VIXEX với vốn 1.000 tỷ đồng; Chứng khoán HD dự kiến góp 1.470 tỷ đồng để lập sàn tài sản mã hóa; trong khi VPBank đang hoàn tất thủ tục tham gia thí điểm.

chu de.jpg
Nhân viên Công ty PiLA phát triển các nền tảng blockchain quốc gia, hướng đến thị trường tài sản số đầy tiềm năng. Ảnh: TẤN BA

Lý giải cho hiện tượng này, ông Vũ Sơn, chuyên gia phân tích tài chính tại một quỹ đầu tư quốc tế, nhận định: “Các ngân hàng có lợi thế rõ ràng về vốn, công nghệ, nhân sự và đặc biệt là kinh nghiệm phòng chống rửa tiền (AML), xác minh danh tính (KYC). Khi có hành lang pháp lý, họ có thể triển khai nền tảng giao dịch tài sản mã hóa an toàn và hiệu quả”.

Theo ông, việc các định chế lớn “nhảy” vào cuộc không chỉ mở ra cơ hội tạo sân chơi hợp pháp, mà còn góp phần chuyển dòng tiền phi chính thức về hệ thống tài chính có quản lý, giúp Nhà nước kiểm soát thuế, giảm rủi ro và tạo niềm tin cho nhà đầu tư.

Nhận định về tác động của khung pháp lý mới với thị trường, một chuyên gia của Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam đánh giá: “Nghị quyết 05 đặt nhà đầu tư vào vị trí trung tâm - được mở tài khoản, tiếp cận thông tin và được bảo vệ quyền lợi. Đây là nền tảng quan trọng để thị trường tài sản số Việt Nam phát triển bền vững”.

Ngày 8-10, Thủ tướng Phạm Minh Chính ký quyết định thành lập Ban Chỉ đạo lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (BCĐ) và các sự kiện liên quan tại Việt Nam. Trưởng BCĐ là Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn; Phó Trưởng BCĐ gồm: Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Phạm Thế Tùng (Phó Trưởng ban Thường trực); Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang. Thủ tướng cũng có quyết định thành lập Ban Thư ký Thường trực và 6 tiểu ban giúp việc BCĐ.

Ngày 24-12-2024, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã chính thức thông qua Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng. Thủ đô Hà Nội được Liên hợp quốc lựa chọn làm địa điểm tổ chức lễ mở ký Công ước vào ngày 25 và 26-10. Sự kiện khẳng định Việt Nam trong nhóm nước hàng đầu thế giới về hòa bình, ổn định và vai trò, vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế.

LÂM NGUYÊN

Tin cùng chuyên mục