Từ mùa thu lịch sử đến khát vọng hùng cường - Bài 5: Những mốc son rực rỡ của ngoại giao Việt Nam

“Bên cạnh các nhiệm vụ về chính trị - đối ngoại, ngành ngoại giao và những người làm công tác đối ngoại còn phải thực hiện thắng lợi nhiệm vụ trọng tâm là phục vụ phát triển bền vững đất nước trong kỷ nguyên mới”, Tổng Bí thư Tô Lâm đã viết như thế trong Thư chúc mừng nhân kỷ niệm 80 thành lập ngành ngoại giao Việt Nam. Song, đó chắc chắn không chỉ là mục tiêu và sứ mệnh của riêng ngành ngoại giao Việt Nam. Đó là niềm tin và lực đẩy đối với toàn dân tộc.

Những giá trị không bao giờ thay đổi

Hội Chữ thập đỏ Việt Nam thông tin: chiến dịch gây quỹ ủng hộ nhân dân Cuba anh em, ban đầu được phát động ngày 3-8, nhằm đạt mục tiêu tối thiểu là 65 tỷ đồng sau 65 ngày (như gợi nhắc tới dấu mốc 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cuba), nhưng đến 11 giờ trưa ngày 22-8, con số đạt được đã là 365 tỷ đồng, sau hơn 1,8 triệu lượt ủng hộ (hoàn toàn từ các cá nhân và tập thể phi nhà nước).

Không có gì đáng ngạc nhiên, khi đáp lại tình cảm ấy, đại diện nhân dân Cuba, Đại sứ Cuba tại Việt Nam Rogelio Polanco Fuentes xúc động đúc kết: “Việt Nam luôn hiện diện một cách bền bỉ trên trường quốc tế. Cuba luôn có tình bạn thân thiết và sự đoàn kết không thay đổi của nhân dân Việt Nam trong hơn 60 năm quan hệ giữa hai nước”.

Screenshot (38).png
Việt Nam trúng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025 (phiên họp ngày 11-10-2022 tại trụ sở Liên hợp quốc ở New York, Mỹ). Ảnh: UN

Những ngày cuối tháng 7-2025, khi bị cô lập bởi bão lũ, nhân dân các dân tộc Lào anh em cũng đã mạo hiểm bơi qua dòng nước còn đang hung hãn chảy xiết của dòng Nậm Mô, sang Việt Nam nhờ hỗ trợ.

Đồng bào xã Mường Típ, tỉnh Nghệ An, cho dù chính mình cũng vẫn còn đang vật lộn với nghịch cảnh, vẫn không ngần ngại nêu cao tinh thần “lá lành đùm lá rách” cùng đạo lý “thương người như thể thương thân” truyền thống của dân tộc, hết lòng giúp đỡ.

Chính vì những chuẩn mực đạo đức đó, chúng ta không quá kiêu hãnh, và càng không do dự khi giúp đỡ bạn bè, anh em, nhất là những người anh em gắn bó máu xương, trong những mối quan hệ ngoại giao đặc biệt mà tính son sắt, thủy chung, bền vững đã được trui rèn và kiểm chứng bởi thời gian cũng như bởi bao nhiêu thăng trầm, bao nhiêu biến chuyển.

Cũng vì những gì đã thực hiện, vì những giá trị cao đẹp vẫn được duy trì, vì tương lai phồn vinh không chỉ cho riêng Việt Nam mà chúng ta đang hướng tới, lời đánh giá của Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn trong lễ kỷ niệm 80 năm thành lập ngành ngoại giao Việt Nam, trong những ngày thu lịch sử của hào khí Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, là sự xác lập một dấu mốc đầy tự hào: “80 năm ngoại giao Việt Nam là hành trình của bản lĩnh, trí tuệ và lòng trung thành”.

Hành trình ra “biển lớn”

Nhắc lại thời điểm tròn 80 năm trước, Chủ tịch Hồ Chí Minh thành lập Chính phủ Cách mạng Lâm thời và trực tiếp đảm nhiệm cương vị Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên, Phó Thủ tướng, Bùi Thanh Sơn khẳng định: “Từ phút khởi đầu ấy, ngành ngoại giao Việt Nam đã mang sứ mệnh cao cả - là “binh chủng hợp thành của cách mạng Việt Nam” trên mặt trận không tiếng súng, bảo vệ độc lập, chủ quyền, gắn kết dân tộc ta với bạn bè năm châu vì lý tưởng hòa bình, công lý và nhân văn”.

Kể từ thời điểm “thù trong giặc ngoài”, “tình thế như ngàn cân treo sợi tóc” qua hai cuộc trường chinh thần thoại, thu giang sơn về một mối, bảo vệ toàn vẹn chủ quyền và độc lập dân tộc, từ Hiệp định sơ bộ 6-3, Tạm ước 14-9, Hiệp định Genève 1954 cho đến Hiệp định Paris 1973 - mỗi văn kiện, mỗi dòng chữ đều thấm đẫm mồ hôi, trí tuệ và cả máu của bao thế hệ cán bộ ngoại giao.

Đó là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh mềm, tầm nhìn chiến lược và nỗ lực không ngừng nghỉ của ngoại giao Việt Nam; là những mốc son chói lọi, là biểu tượng cho bản lĩnh và trí tuệ của con người Việt Nam.

Bằng bản lĩnh này, bằng trí tuệ ấy, và bằng cả lòng chân thành, Việt Nam từng bước vững chãi đi về phía “biển lớn”. Từ phương châm chiến lược ban đầu: “Việt Nam muốn làm bạn với tất cả các nước trong cộng đồng thế giới, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển” (Đại hội VII và VIII của Đảng) qua “Việt Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển” (Đại hội XIX); tới “chủ động và tích cực hội nhập quốc tế; là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế” - nghĩa là chuyển từ hội nhập kinh tế sang hội nhập quốc tế một cách toàn diện - (Đại hội XI); đến Đại hội XIII, Đảng ta đã tự tin khẳng định: “Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế”.

Đó là cả một hành trình dài, bắt đầu từ những thay đổi mang tính đột phá trong nhận thức, được cụ thể hóa bằng những nỗ lực không ngừng nghỉ, bài học kinh nghiệm đắt giá trong thực tiễn mà chúng ta có được khi đối diện với những biến thiên “dâu bể”, trên bàn cờ địa chính trị thế giới.

Khát vọng vươn tầm

Đứng trên mốc son 80 năm nhìn lại, từ một quốc gia bị chiến tranh tàn phá, bị bao vây, cô lập, bị kéo lùi tiến trình phát triển hàng chục năm, đến hiện tại, Việt Nam đã trở thành nền kinh tế có quy mô đứng thứ 32 trên thế giới, thuộc nhóm 20 quốc gia hàng đầu về thương mại và thu hút FDI.

GDP bình quân đầu người năm 2024 đạt hơn 4.700 USD, tiệm cận ngưỡng thu nhập trung bình cao của thế giới. Không chỉ vậy, Việt Nam còn 2 lần được bầu vào vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (2008-2009 và 2020-2021, với số phiếu kỷ lục: 192/193 phiếu).

Riêng tại khu vực Đông Nam Á, Việt Nam cũng đóng vai trò là một thành viên chủ chốt của ASEAN, với nhiều sáng kiến thúc đẩy việc xây dựng một cộng đồng đoàn kết và thịnh vượng - điển hình như những cơ chế tương trợ lẫn nhau trong đại dịch Covid-19 toàn cầu, từ đó bảo đảm hòa bình, ổn định, phát triển và nhất là cân bằng chiến lược.

"Kế thừa thành tựu 80 năm lịch sử đầy hào hùng của cách mạng Việt Nam, tiếp tục thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại về xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới; để đất nước Việt Nam ta sánh vai cùng các cường quốc năm châu như ước nguyện của Người và cũng là mong ước của toàn Đảng, toàn dân ta, nhiệm vụ của ngành ngoại giao và những người làm công tác đối ngoại là hết sức nặng nề, song cũng vô cùng vẻ vang", Tổng Bí thư TÔ LÂM

Thời gian gần đây, bên cạnh việc đăng cai tổ chức những sự kiện quốc tế lớn như Hội nghị cấp cao APEC 2006 và 2017, cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un năm 2019 hay APEC 2027 sắp tới, chúng ta còn là một trong những quốc gia đi tiên phong và cam kết mạnh mẽ thực hiện các đột phá tại các lĩnh vực mới, như chuyển đổi số, khoa học - công nghệ, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn… trong dòng chảy toàn cầu.

Những người lính mũ nồi xanh - các quân nhân Lực lượng Gìn giữ hòa bình Việt Nam, trong biên chế Liên hợp quốc, cũng để lại không ít tình cảm tươi đẹp với những người dân Angola hay Trung Phi - những nơi lá cờ đỏ sao vàng đồng nghĩa với sắc xanh tươi của sự sống đâm chồi.

Trên bậc thềm của kỷ nguyên mới, “bộ tứ nghị quyết trụ cột” (gồm Nghị quyết 57/NQ-TW năm 2024 về đột phá khoa học, công nghệ và chuyển đổi số; Nghị quyết 59/NQ-TW năm 2025 về hội nhập quốc tế; Nghị quyết 66/NQ-TW năm 2025 về đổi mới thi hành pháp luật và Nghị quyết 68/NQ-TW năm 2025 về phát triển kinh tế tư nhân) cùng quyết tâm thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hành chính đang gấp gáp nối thêm những bậc thang, để cả đất nước tiến nhanh hơn về những mục tiêu trọng đại phía trước: đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, Việt Nam trở thành một nước công nghiệp có thu nhập trung bình cao; và đến năm 2045 - 100 năm lập quốc, chúng ta phải trở thành một quốc gia phát triển có thu nhập cao.

Đó là những mục tiêu đầy tham vọng, nhưng chúng ta có đầy đủ cơ sở để tin vào ngày mai tươi sáng ấy. Lý do, không gì khác, là niềm tin vào con người, vào những thế hệ tiếp nối, vào sinh khí mà các bạn trẻ Việt Nam đang mang lại.

Khát vọng hùng cường được thể hiện rõ nhất ở họ, trong những dòng thác cờ hoa thấm đẫm niềm tự hào về lịch sử dân tộc tràn ngập các đường phố những ngày này, trong cả cách họ vươn lên hội nhập với thế giới nhanh và dễ dàng gấp bội so với cha anh, trong cách họ kề vai nhau đặt tay lên ngực hát Quốc ca dưới những tuyến metro hay các công trình hiện đại, trong lòng những thành phố thông minh đang vươn lên khắp nơi, trên dải đất hình chữ S rạng rỡ hào quang.

Tin cùng chuyên mục