Phóng viên: Ông có thể thông tin tóm tắt một số kết quả nổi bật của công tác Mặt trận trong năm 2025?
Ông Hà Anh Dũng: Năm 2025 là năm đầu tiên Đồng Nai thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cũng là năm diễn ra Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh và Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam các cấp. Trong bối cảnh đó, công tác Mặt trận của tỉnh tiếp tục được đổi mới về nội dung, phương thức, đạt nhiều kết quả nổi bật trên tất cả các lĩnh vực.
Các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Hơn 10 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh đã vận động Quỹ Vì người nghèo đạt hơn 40 tỷ đồng, hỗ trợ xây dựng và sửa chữa hàng trăm căn nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo, gia đình chính sách. Chương trình giảm nghèo bền vững, xây dựng 99 căn nhà cho hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số; đồng thời đẩy mạnh phong trào “Sống tốt đời, đẹp đạo” bằng các hoạt động từ thiện, an sinh xã hội với tổng giá trị đạt trên 4.500 tỷ đồng trong 10 năm qua. Nhiều mô hình mới được nhân rộng, tiêu biểu như “Mặt trận số”, “Không gian sáng tạo cộng đồng”, “Bình dân học vụ số”... góp phần đưa chuyển đổi số vào từng khu dân cư…
Công tác giám sát, phản biện xã hội tiếp tục được đẩy mạnh, tập trung vào những vấn đề dân sinh, an sinh xã hội, chính sách dân tộc – tôn giáo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhân dân. Năm 2025, Mặt trận đã chủ trì và phối hợp thực hiện hơn 20 cuộc giám sát, phản biện các dự thảo nghị quyết, chính sách quan trọng của HĐND, UBND tỉnh.
Sau khi sáp nhập tỉnh và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, công tác Mặt trận gặp khó khăn nào và hướng giải quyết là gì, thưa ông?
Sau khi sáp nhập theo Nghị quyết số 202/2025/QH15, Đồng Nai có địa bàn rộng, gồm 95 xã, phường; dân số gần 4,5 triệu người, hơn 40 thành phần dân tộc và 60% dân số có đạo. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đặt ra nhiều thách thức mới cho công tác Mặt trận, nhất là trong khâu nắm bắt tình hình nhân dân, xử lý thông tin từ cơ sở và đảm bảo tính kịp thời trong phản ánh, giám sát.
Khó khăn lớn là nguồn lực, đội ngũ cán bộ Mặt trận cơ sở còn mỏng, một số nơi sau sáp nhập chưa ổn định về tổ chức, bộ máy, dân cư phân tán, khoảng cách bố trí trụ sở làm việc cùng một địa phương khá xa do trước mắt phải tận dụng trụ sở hành chính của các xã, phường cũ; việc cập nhật cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành còn hạn chế, chưa đồng bộ giữa các cấp. Bên cạnh đó, một số quy định, hướng dẫn mới về cơ cấu, chế độ hoạt động của MTTQ cấp cơ sở chưa kịp ban hành.
Để khắc phục, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đang triển khai Đề án Chuyển đổi số hệ thống Mặt trận giai đoạn 2025–2030, xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung về đoàn viên, hội viên, người uy tín, chức sắc tôn giáo, đồng bào dân tộc thiểu số; chuẩn hóa quy trình số hóa hồ sơ; ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong nắm bắt dư luận xã hội, dự báo tình hình nhân dân; đề xuất với Trung ương sớm hoàn thiện hành lang pháp lý cho mô hình Mặt trận 2 cấp; tập trung kiện toàn tổ chức, đào tạo kỹ năng số cho cán bộ cơ sở; tăng cường phối hợp giữa MTTQ với chính quyền, các tổ chức thành viên.
Ông có thể chia sẻ một vài kinh nghiệm trong việc phát huy vai trò của người có uy tín đối với khu vực có đông đồng bào có đạo, đồng bào dân tộc?
Đồng Nai có trên 2,6 triệu tín đồ các tôn giáo và hơn 420.000 người dân tộc thiểu số. Việc phát huy vai trò của người có uy tín được Mặt trận tỉnh xác định là nhân tố then chốt củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Hàng năm, Mặt trận phối hợp tổ chức họp mặt, gặp gỡ, thăm hỏi, động viên chức sắc tôn giáo tiêu biểu, già làng, người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số; biểu dương, khen thưởng những cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác vận động đồng bào sống “tốt đời, đẹp đạo”, xây dựng đời sống văn hóa mới.
Đặc biệt, nhiều mô hình tự quản về an ninh trật tự, bảo vệ môi trường, chăm lo người nghèo, khuyến học, khuyến tài do các chức sắc, người uy tín vùng dân tộc thiểu số khởi xướng đã phát huy hiệu quả cao. Điển hình như phong trào “Nồi cơm từ thiện”, “Nuôi heo đất vì người nghèo”, hay “Đường sáng – xanh – sạch – đẹp” gắn với việc các tôn giáo đồng hành bảo vệ môi trường và hiệu quả từ phong trào thi đua “Toàn dân xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Các mô hình “Giáo xứ bình an, văn minh”, “Ngôi chùa xanh – Nhà thờ xanh”, “Người có uy tín làm kinh tế giỏi” đã tạo hiệu ứng tích cực trong cộng đồng. Nhiều chức sắc tôn giáo, già làng, trưởng họ đã trở thành Ủy viên MTTQ Việt Nam các cấp.
Một số định hướng lớn trong công tác Mặt trận trong thời gian tới là gì, thưa ông?
Bước vào nhiệm kỳ mới 2025–2030, công tác Mặt trận tỉnh Đồng Nai sẽ tập trung vào ba định hướng lớn:
Thứ nhất, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động theo hướng “gần dân – sát cơ sở – hướng về khu dân cư”, gắn với ứng dụng công nghệ số, thực hiện phương châm “Mặt trận số, cán bộ số, hội viên số”. Thứ hai, tăng cường giám sát và phản biện xã hội, chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền trong hoạch định chính sách phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo an sinh, công bằng xã hội; đẩy mạnh vai trò của Mặt trận trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Thứ ba, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong điều kiện mới: tiếp tục xây dựng mối quan hệ hài hòa giữa đạo và đời, giữa các dân tộc, tôn giáo, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; đồng thời huy động mọi nguồn lực xã hội cho công tác giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Trọng tâm là đưa chuyển đổi số trở thành đòn bẩy nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống Mặt trận, góp phần xây dựng Đồng Nai trở thành địa phương phát triển toàn diện, văn minh, nghĩa tình.
Xin cảm ơn ông.
