• Nghị sĩ Rahm Emanuel được chọn làm chánh văn phòng

77 ngày chính là thời gian chuyển tiếp, tính từ ngày bầu cử 4-11 đến ngày 20-1 năm tới, khi ông Barack Obama chính thức tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 44 của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Trong 77 ngày này, Tổng thống đắc cử Obama phải nhanh chóng thành lập nội các mới, đề ra ngay các kế hoạch ưu tiên để thực hiện các thay đổi ông đã cam kết với cử tri.

Bắt tay ngay vào việc

Tổng thống đắc cử Obama không có nhiều thời gian nghỉ ngơi và mừng chiến thắng. Sau ngày bầu cử, ông Obama ăn sáng cùng vợ và 2 con gái tại nhà ở Chicago, sở thích đơn giản hàng ngày mà ông phải hy sinh trong gần 2 năm vận động tranh cử. Sau đó, ông đến phòng tập thể dục gần nhà trong 1 tiếng, trở về sắp xếp công việc rồi đến văn phòng gọi điện cảm ơn các thành viên đã vận động tranh cử cho ông ở khắp nước. Các trợ lý cho biết, ông Obama sẽ tranh thủ nghỉ ở nhà trước khi mở một cuộc họp báo vào cuối tuần này.

Cuộc khủng hoảng tài chính, 2 cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan, cùng nhiều vấn đề trong và ngoài nước đang chờ tân tổng thống giải quyết. Theo Hãng tin AP, ngay sau chiến thắng áp đảo trong ngày bầu cử, ông Obama đã lập ban cố vấn 12 người cho thời gian chuyển tiếp. Ban gồm các thành viên đứng đầu là John Podesta, từng là Chánh văn phòng Nhà Trắng thời Tổng thống Bill Clinton; Pete Rouse, từng là Chánh văn phòng của ông Obama ở Thượng viện; Valerie Jarrett, cố vấn tranh cử và là bạn của ông Obama.

Ban này đã bắt tay ngay vào việc thành lập nền móng cho một chính phủ mới của đảng Dân chủ. Chỉ trong vòng 11 tuần, ban phải cố vấn về việc bổ nhiệm hàng trăm vị trí, một công việc rất khó khăn vì ông Obama vốn có quan điểm chống giới vận động hành lang, dù giới này có nhiều kinh nghiệm chính trường. Một năm trước bầu cử, ngày 3-11-2007, tại cuộc vận động ở Nam Carolina, ông Obama từng nói về giới vận động hành lang: “Tôi không nhận một đồng nào của họ và khi tôi trở thành tổng thống, họ sẽ không có một công việc nào ở Nhà Trắng của tôi”.

Những vị trí đầu tiên

Trong thời gian chuyển tiếp, Cục Tình báo Trung ương (CIA) cũng sẽ phục vụ cả tổng thống đắc cử. Từ hôm nay, một nhóm hàng ngày sẽ cung cấp cho ông Obama các thông tin tối mật mới nhất cùng thông tin khác, vốn chỉ cung cấp cho tổng thống. Ngay cả khi là ứng viên tổng thống hay thượng nghị sĩ, ông Obama cũng chưa được cung cấp các thông tin này.

Sáng nay (giờ Việt Nam), ông Obama  đã nhanh chóng lập nội các mới với thông báo chọn Nghị sĩ đảng Dân chủ bang Illinois, Rahm Emanuel làm Chánh Văn phòng Nhà Trắng. Ông Emanuel từng là trợ lý chính sách và chính trị thời Bill Clinton. Theo Washington Times, ông Emanuel là thành viên lãnh đạo thứ tư của đảng Dân chủ ở Quốc hội. Ông từng là Chủ tịch Ủy ban Vận động Quốc hội của đảng Dân chủ, giúp gây quỹ cho đảng này phục hồi sức mạnh sau 12 năm là thiểu số ở Quốc hội.

Tạp chí Politico dẫn nguồn tin từ các quan chức đảng Dân chủ cho biết, ông Obama có khả năng chọn người đứng đầu Cục Bảo vệ môi trường (EPA) là Robert F. Kennedy Jr., luật sư môi trường – con trai cựu Thượng nghị sĩ và Bộ trưởng Tư pháp Robert F. Kennedy.

Các vị trí khác cũng đang được ban chuyển tiếp cân nhắc, gồm Tướng Colin Powell làm Bộ trưởng Quốc phòng hoặc Giáo dục. Chị em họ của ông Kennedy Jr., bà Caroline Kennedy, cũng đang được xem xét làm Đại sứ Mỹ tại LHQ, dù một số cố vấn của ông Obama cho rằng chưa chắc bà nhận lời. Gia đình Kennedy vốn ủng hộ mạnh mẽ ông Obama tại các hội nghị đề cử của đảng Dân chủ. Bà Valerie Jarrett, Tổng Giám đốc một công ty quản lý bất động sản ở

Chicago, có thể đứng đầu Bộ Nhà ở và Đô thị. Ông Lawrence Summers, cựu Bộ trưởng Tài chính thời Clinton, có thể làm Bộ trưởng Tài chính.

Khi ông Obama nhậm chức, Lưỡng viện Quốc hội sẽ do phe Dân chủ nắm đa số, lần đầu tiên từ năm 1994. Đây là một lợi thế lớn cho tân tổng thống khi ông có nhiều thuận lợi hơn các tổng thống tiền nhiệm trong việc điều hành đất nước. Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện đã chấp thuận thúc đẩy quá trình thông qua các chức vụ trong nội các của ông Obama, cơ chế bắt buộc trước khi bổ nhiệm.

Thiện Nguyễn