Nhu cầu thực phẩm cuối năm trong mỗi gia đình nhiều hơn, tiệc tùng nhiều hơn. Do đó, bên cạnh bảo đảm thực phẩm an toàn vệ sinh thì ăn uống hợp lý để vừa giữ gìn sức khỏe vừa phòng bệnh là rất cần thiết. Đặc biệt lưu ý đối với người có các bệnh lý đang mắc phải.
Rượu, bia và thức ăn thừa đạm, chất béo, ngọt khiến không ít người bị rối loạn tiêu hóa, thậm chí bị tiêu chảy nặng, ngộ độc. Đó là cảnh báo mà Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM luôn đưa ra cho mọi người trong những ngày tết. Đặc biệt, đối với những người đang mắc các bệnh tiểu đường, tim mạch, huyết áp… cần cẩn trọng và tuân thủ khẩu phần ăn thường ngày.
Để tránh mắc phải bệnh tật hoặc ảnh hưởng sức khỏe do thức ăn gây nên, phải chú ý phối hợp ăn uống hợp lý. Chẳng hạn ăn bánh chưng, bánh tét phải kèm theo dưa hành bởi các loại bánh này rất giàu năng lượng. Do đó, ở người thừa cân, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh lý dạ dày có tăng tiết dịch vị… không nên dùng nhiều bánh chưng, bánh tét. Mặt khác, cần cân đối khẩu phần từ thịt, nhất là những người có một bệnh lý nền như thừa cân, cao huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa mỡ hạn chế ăn thịt đông, giò, chả…
Những người có bệnh lý nên ăn 100g thịt mỗi ngày là đủ. Các loại giò lụa, giò thủ… cũng hay được dự trữ trong tủ lạnh vào dịp tết, cung cấp chủ yếu chất đạm cho bữa ăn, riêng với giò thủ thì thành phần chất béo cao hơn, chủ yếu là acid béo no bão hòa nên cũng tránh dùng cho những người có vấn đề về huyết áp, tim mạch và các bệnh lý chuyển hóa mỡ. Các loại thức ăn khô như tôm khô, lạp xưởng, vịt muối, khô bò, khô cá cũng thường được dùng trong dịp tết, nhìn chung đều khá mặn, một số quá béo nên cũng không tốt cho những người cần kiêng muối và kiêng mỡ.
Đáng chú ý, đối với những người bị bệnh tiểu đường, việc có chế độ ăn hợp lý bình thường mỗi ngày là rất cần thiết. Song, mấy ngày tết cũng không nên vì vui vẻ mà quên mất điều đó. Theo các chuyên gia y tế, với bệnh nhân đái tháo đường, việc dùng các loại thức ăn có chỉ số GI (chỉ số đường) thấp như nước ép rau quả, cà rốt, đậu phộng, fructose (có nhiều trong trái cây ít ngọt như: dâu, mận ta, táo, bưởi, xoài…) làm cho đường huyết dễ kiểm soát hơn. Dù vậy, cũng không nên kiêng khem quá, chỉ nên tránh các loại thực phẩm như mứt, mật ong, nước mía, chuối, bánh quy ngọt, bánh mì trắng, bánh bột gạo trắng, các loại bánh ngọt…
BSCKII ĐỖ THỊ NGỌC DIỆP
(Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM)
