36 năm sát cánh với Vinamilk, 20 năm là người đứng đầu một doanh nghiệp (DN) hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất sữa của Việt Nam, bà Mai Kiều Liên, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Sữa Việt Nam luôn vững vàng đưa DN này vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, giúp Vinamilk phát triển mạnh. Quyết đoán và sáng tạo là 2 tính cách nổi bật nhất khi được tiếp chuyện với người phụ nữ duy nhất của Việt Nam vừa vinh dự có tên trong tốp 50 Nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á do tạp chí nổi tiếng Forbes bầu chọn vào ngày 1-3 vừa qua!
* PV: Thưa bà ai là người đầu tiên thông báo với bà rằng bà đã lọt vào tốp 50 Nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á? Cảm xúc đến với bà lúc đó như thế nào?
* Bà Mai Kiều Liên: Người đầu tiên thông báo tin này cho tôi là ông xã. Cảm xúc lúc đó của tôi là vui và có chút tự hào. Vì lần đầu tiên quốc tế nhìn nhận vai trò của nữ doanh nhân Việt Nam. Tuy nhiên chỉ ngay sau đó trong tôi lại xuất hiện một áp lực mới đó là đưa ra những thách thức mới cho bản thân mình và tập thể để tiếp tục duy trì được mức tăng trưởng như kỳ vọng của cổ đông và làm mọi cách để hơn 200 sản phẩm của Vinamilk hiện nay luôn ở giá “nội” nhưng chất lượng ngang ngửa hoặc hơn hàng “ngoại”.
* Bà thích nhất tiêu chí nào trong các tiêu chí mà Forbes đưa ra và thấy mình đáp ứng tốt tiêu chí nào nhất?
* Các tiêu chí như vốn, ý tưởng, tính nhân bản và khả năng lãnh đạo tôi đều đáp ứng được nên người ta mới chọn. Đơn cử như vốn, theo tiêu chí DN thì chỉ cần có doanh thu trên 100 triệu USD là được chọn, thì trong năm 2011 vừa qua chỉ tính doanh thu thôi Vinamilk đã đạt trên 1 tỷ USD (22.279 tỷ đồng). “Quyền lực” hay có thể hiểu là khả năng quản lý trực tiếp của một lãnh đạo ở công ty để tạo ra một môi trường kinh doanh sinh lợi là điều tôi thích nhất. Theo tôi, dấu ấn của một người lãnh đạo là khả năng biến một tập thể thành một khối thống nhất cùng hướng đến một mục tiêu duy nhất. Rất may mắn là chúng tôi đã làm được điều đó và chúng tôi có cùng một ý chí. Để có được như ngày hôm nay tôi và hơn 4.000 cộng sự ở Vinamilk đã làm việc hết sức nghiêm túc và hết mình.
* Theo bà, yếu tố nào giữ vai trò quyết định sự thành công của một cá nhân hay một DN?
* Thời gian là điều tôi quý nhất trong môi trường cạnh tranh như hiện nay. Theo tôi, sáng tạo là một trong những chìa khóa mang đến thành công của bất kỳ cá nhân hay một DN nào. Ai có khả năng sáng tạo càng nhiều thì khả năng thành công đến với họ càng lớn. Chúng tôi luôn sáng tạo và đổi mới. Tuy nhiên có một điều không trùng lắp là chúng tôi luôn tìm ra cái mới và không theo xu hướng đám đông. Thậm chí có những sáng tạo mà chúng tôi buộc phải đi ngược với xu thế chung.
* Vậy có khi nào cá nhân bà và Vinamilk đã phải trả giá cho việc đi ngược đó?
* Trước đây vài năm, có người cho rằng với tiềm lực và thế mạnh sẵn có, Vinamilk nên mở rộng sang ngành thực phẩm. Và chúng tôi đã làm, tuy nhiên sau 2 năm phát triển một số mặt hàng chúng tôi thấy không hiệu quả nên đã bán những nhãn hàng đó đi để tập trung chuyên sâu ngành sữa nhiều hơn. Những hoạch định không đúng, theo tôi nên sớm nhận ra và điều chỉnh lại cho phù hợp.
* Giải thưởng vừa qua đã mang lại thuận lợi gì cho cá nhân bà nói riêng và tập thể Vinamilk nói chung?
* Nhờ giải thưởng mà không chỉ có bản thân tôi, cả Vinamilk được toàn thế giới biết đến. Tuy nhiên, để đạt được điều này là cả một quá trình phấn đấu của tất cả thế hệ hình thành và phát triển Vinamilk.
* Bà có thể chia sẻ kinh nghiệm xây dựng thương hiệu của Vinamilk?
* Thương hiệu Vinamilk được kết quả như ngày hôm nay là do tôi và toàn thể cán bộ công nhân viên Vinamilk, cả 1 tập thể toàn tâm toàn ý tập trung vào 3 vấn đề cốt lõi, đó là: chất lượng sản phẩm, giá cả và dịch vụ. Chúng tôi không lúc nào cho phép thỏa hiệp với vấn đề chất lượng – vì đó là sự sống còn của thương hiệu. Hiện chất lượng sản phẩm Vinamilk đạt tiêu chuẩn quốc tế nhưng giá bán chỉ bằng nửa giá sản phẩm sữa nhập khẩu. Chúng tôi đang xuất khẩu nhiều sản phẩm đi các nước trên thế giới chính bằng thương hiệu Vinamilk. Chất lượng sản phẩm, giá cả và dịch vụ ngày càng tốt cho khách hàng đã giúp đưa thương hiệu Vinamilk ngày càng vươn xa trên thế giới.
* Kế hoạch kinh doanh thời gian tới sẽ có điểm gì mới?
* Trong bối cảnh nền kinh tế chưa thật sự sáng sủa như hiện nay chúng tôi không dám chủ quan. Chúng tôi đang cố gắng đứng vững bằng “hai chân”, nghĩa là vừa làm tốt xuất khẩu lẫn khai phá thị trường nội địa. Ngoài hơn 200.000 điểm bán lẻ trong nước, hiện sản phẩm của chúng tôi được xuất khẩu sang nhiều quốc gia lớn. Chúng tôi sẽ tiếp tục tham gia chương trình bình ổn giá của UBND TPHCM từ đầu tháng 4 năm nay đến hết tháng 4 năm sau.
Trong đó, ngoài 12 mặt hàng sữa bột dành cho trẻ em, người già, người bệnh và người cần dinh dưỡng đặc biệt, chúng tôi còn tăng cường thêm 17 mặt hàng sữa nước đang có doanh thu lớn nhất để phục vụ cho các em học sinh phổ thông. Đồng thời tiếp tục tăng cường xuất khẩu để bù vào khả năng sức mua trong nước giảm. Về chất lượng sản phẩm, chúng tôi sẽ không ngừng sáng tạo để tiếp tục cho ra đời các sản phẩm sữa có chất lượng quốc tế.
Về mặt lợi nhuận, chúng tôi tiếp tục cắt giảm 10% chi phí để tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng hiện nay của Vinamilk. Đồng thời phấn đấu để đến năm 2017 lọt vào tốp 50 công ty sữa hàng đầu thế giới với doanh thu 3 tỷ USD/năm (hiện nay Vinamilk ở vị trí thứ 68 với doanh thu trên 1 tỷ USD/năm).
* Là một CEO thành công, vậy bà đã hành động như thế nào để mọi người thấy mình luôn mạnh mẽ và quyết đoán?
* Tính đến tháng 9-2012 là tôi đã làm tổng giám đốc ở Vinamilk đúng 20 năm. Tôi là một người rất cầu thị tất cả các nhân viên và thuộc cấp của tôi có thể chia sẻ những khó khăn với tôi bất cứ khi nào họ cần. Văn hóa ở Vinamilk là sẵn sàng chia sẻ để cùng tháo gỡ. Chính vì thế một khi đã gắn bó với Vinamilk thì rất lâu dài. Tuy nhiên bằng kinh nghiệm và chuyên môn của mình tôi luôn là người ra quyết định sau khi đã bàn bạc.
* Nhân ngày 8-3, bà có thể “bật mí” chút chuyện gia đình?
* Khi về nhà tôi cũng là một người phụ nữ rất bình thường như tất cả những người phụ nữ khác. Ông xã tôi và tôi cùng là bạn học thời phổ thông vì thế chúng tôi rất hiểu nhau, luôn tôn trọng và chia sẻ với nhau, kể cả việc nhà. Gia đình tôi không có người giúp việc. Ngày thường ông xã tôi vẫn vui vẻ nấu cơm và tôi vẫn hoan hỉ lau nhà!
MAI THI (thực hiện)