Bộ trưởng Bộ Tài chính: Không để địa phương sau sắp xếp có khoảng trống quy hoạch

Các quy hoạch giai đoạn 2021-2030 vẫn có hiệu lực thi hành cho đến khi được thay thế

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (đoàn Bến Tre) nhấn mạnh, sau khi hợp nhất các đơn vị hành chính, nhu cầu điều chỉnh quy hoạch là rất cấp thiết. Nếu không cho phép điều chỉnh kế hoạch thực hiện quy hoạch thì sẽ phát sinh nhiều vướng mắc trong triển khai các chương trình, dự án đầu tư phát triển. Đại biểu đề xuất Chính phủ cần sớm có hướng dẫn cụ thể để các địa phương chủ động chuẩn bị cho giai đoạn quy hoạch 2031–2040, nhất là về bố trí ngân sách và lựa chọn đơn vị tư vấn có năng lực, tránh tình trạng chậm trễ như giai đoạn trước.

Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, với các địa phương thực hiện hợp nhất từ 2–3 tỉnh, việc điều chỉnh quy hoạch là yêu cầu cấp thiết. Để đảm bảo không có khoảng trống pháp lý, Chính phủ đề xuất Quốc hội đưa vào nghị quyết 3 nhóm giải pháp trọng tâm.

Theo đó, các quy hoạch cấp quốc gia, vùng và tỉnh giai đoạn 2021–2030 vẫn tiếp tục có hiệu lực thi hành cho đến khi được thay thế hoặc điều chỉnh. Các địa phương có hợp nhất được phép căn cứ vào quy hoạch tỉnh cũ để phê duyệt các chương trình, dự án đã có trong quy hoạch. Các địa danh và vị trí hành chính được sử dụng linh hoạt, đảm bảo tính liên tục trong đầu tư, phát triển.

Ngoài ra, các địa phương có thể sử dụng đa dạng nguồn lực (không chỉ từ đầu tư công) để lập và điều chỉnh quy hoạch, tạo sự chủ động trong triển khai. Mục tiêu là để không bị gián đoạn các hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh, nhất là trong bối cảnh doanh nghiệp đang chờ đợi sự rõ ràng về quy hoạch để quyết định rót vốn.

Chính phủ sẽ trình Quốc hội sửa đổi toàn diện Luật Quy hoạch tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10-2025), đồng thời sửa đổi đồng bộ các luật liên quan như Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản, nhằm chuẩn bị đầy đủ cơ sở pháp lý cho giai đoạn quy hoạch 2031–2040.

Tăng hợp tác quốc tế, đảm bảo quyền lợi khi tương trợ tư pháp về dân sự

Thảo luận về dự án Luật Tương trợ tư pháp về dân sự, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) đề xuất bổ sung nguyên tắc “có đi có lại” – một nguyên tắc cơ bản trong hợp tác tư pháp quốc tế. Đồng thời, đại biểu cũng đề nghị sửa đổi quy định về phương thức thực hiện yêu cầu tương trợ tư pháp về dân sự của Việt Nam theo hướng: yêu cầu tương trợ tư pháp về dân sự của Việt Nam được thực hiện theo điều ước quốc tế, tương trợ tư pháp về dân sự mà Việt Nam và nước ngoài đã ký kết. Trường hợp chưa ký kết điều ước quốc tế về tương trợ tư pháp thì thực hiện theo quy định pháp luật của nước được yêu cầu, hoặc theo phương thức cụ thể mà nước được yêu cầu chấp thuận.

Liên quan đến vấn đề triệu tập và bảo vệ nhân chứng trong các vụ việc dân sự, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) lo ngại: việc bảo vệ an toàn cho nhân chứng từ nước ngoài về Việt Nam hoặc đưa nhân chứng Việt Nam ra nước ngoài là thách thức lớn, đặc biệt trong các vụ việc liên quan đến tài sản lớn, dễ phát sinh nguy cơ đe dọa, khống chế làm ảnh hưởng đến tính khách quan của lời khai. Do đó, ĐB cho rằng, việc ký kết để bảo vệ nhân chứng, bảo vệ quyền, lợi lợi ích hợp pháp của cá nhân, nhân chứng là hết sức cần thiết.

Giải trình ý kiến đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, thay vì quy định cứng nguyên tắc “có đi có lại”, dự thảo luật tiếp cận linh hoạt hơn: cho phép từ chối thực hiện tương trợ nếu nước đối tác không hợp tác tương trợ lại với Việt Nam. Quy định này tạo cơ sở pháp lý để cơ quan có thẩm quyền quyết định cụ thể trong từng trường hợp. Mục tiêu là vừa đảm bảo chủ quyền, vừa bảo vệ tối đa quyền lợi công dân và doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng.