Chúng tôi đến Thượng Hải vào một ngày, mà theo dự báo thời tiết, là một trong ba khoảng thời gian lạnh nhất trong năm. Nhiệt độ có thể xuống đến âm 3 - 5°C. Các bạn Thượng Hải đã khuyến cáo như vậy. Thế là phải chuẩn bị các loại áo lạnh, nón, khăn, dầu xoa bóp…
Nhưng Hàng Châu, Thượng Hải quả là chiều lòng người. Trong thời gian chúng tôi ở đây, những ngày lạnh nhất cũng chỉ 3 - 5°C. Vậy là vừa đủ để ngắm những phong cảnh tuyệt vời của mùa đông, vừa để khoe áo lạnh.
Vì biết đoàn công tác là những văn nghệ sĩ của Liên hiệp Các hội văn học của TPHCM, nên Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật Thượng Hải - đơn vị kết nghĩa - đã chuẩn bị một chương trình tham quan hết sức hấp dẫn và cũng đậm màu sắc nghề nghiệp văn học nghệ thuật.
Chúng tôi đã đến Tô Châu, một TP lịch sử lâu đời nằm ở hạ lưu sông Dương Tử thuộc tỉnh Giang Tô, nổi tiếng vì những cầu đá đẹp, chùa chiền và các khu vườn (viên lâm) được thiết kế tỉ mỉ.
Tây Hồ ở Hàng Châu đón chúng tôi với cái lạnh buốt phải xuýt xoa khi dạo thuyền trên mặt hồ. Nhưng cũng phải xuýt xoa vì ngắm cảnh mặt nước phủ sương mờ thật tuyệt vời. Tây Hồ có diện tích hơn 6km², cảnh quan thiên nhiên pha trộn vẻ đẹp của hồ, rừng và núi. Chính Bạch Cư Dị đã cho tu tạo lại Tây Hồ, cho đắp đê, trồng liễu, đến nay vẫn còn và được gọi là Bạch đê.
Khi đang xuýt xoa vì lạnh, người hướng dẫn lại đưa chúng tôi đến dự một buổi trà đạo, uống những chén trà Long Tỉnh nổi tiếng thật nóng, thật thơm ngon... Và thật lạ, là ngay cả trà mà người Hàng Châu cũng xây dựng được một bảo tàng. Làm người đi tham quan cũng phải mỏi chân để đi dạo, mỏi mắt để ngắm nhìn…
Trên bến Thượng Hải, những dòng người đi tham quan thật đông đảo. Có cả một đôi thanh niên đang đứng chụp bộ ảnh cưới mà tôi cứ xót xa đôi vai trần của cô dâu dưới cái lạnh giá của Thượng Hải. Nhưng cứ nghĩ, muốn đẹp thì phải chịu khó, chịu khổ.
Nhưng có lẽ, điều hấp dẫn tôi nhất, với một người làm điện ảnh là được đứng trên bến Thượng Hải, ngắm khu Ngoại than nổi tiếng. Cảm xúc rất đặc biệt. Tôi đã xem nhiều bộ phim có cảnh quay ở đây. Đặc biệt là bộ phim Empire Of The Sun - Đế chế Mặt trời của đạo diễn Steven Spielberg với diễn viên Christan Bale đóng vai cậu bé Jim Graham, con của một gia đình quý tộc Anh ở Thượng Hải lúc này là thuộc địa của Anh. Cậu bị thất lạc cha mẹ ngày 8-12-1941, khi quân Nhật đổ vào Thượng Hải trong chiến tranh thế giới lần thứ 2.
Câu chuyện chiến tranh dựa trên tự truyện của J.G.Ballard, được đạo diễn Steven Spielberg dàn dựng thành phim, đã nói về sự đấu tranh sinh tồn mạnh mẽ của con người, về một trong những phẩm chất cao quý, đẹp đẽ của con người - đó là lòng nhân ái, dù trong hoàn cảnh khốc liệt, tang tóc của chiến tranh. Và chiến tranh, với sự tàn khốc của nó, đã tước đi cả tuổi thơ đẹp đẽ của một cậu bé 13 tuổi.
Người hướng dẫn bảo tôi rằng, Thượng Hải đã đưa khu Ngoại than vào danh mục bảo tồn, cho nên chung quanh dù đã có nhiều nhà nhiều tầng hiện đại mọc lên, nhưng khu Ngoại than vẫn được giữ gìn nguyên vẹn, nằm tự hào bên sông Hoàng Phố. Không ngờ, khi về đến TPHCM, trên truyền hình cáp lại chiếu bộ phim Đế chế Mặt trời. Tôi mở tivi đúng ngay cảnh cậu bé Jim gặp lại mẹ, cha… Lại thấy bâng khuâng nhớ Khu Ngoại than bên bến Thượng Hải.
Dương Cẩm Thúy
