Chia rẽ sâu
Đây là lần đóng cửa đầu tiên kể từ đợt đóng cửa dài nhất trong lịch sử Mỹ từ gần 7 năm trước. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) cho biết, khoảng 750.000 nhân viên liên bang sẽ bị cho nghỉ việc tạm thời, một số có thể bị sa thải theo quyết định của Chính phủ Tổng thống Donald Trump. Theo Wall Street Journal, những người làm các công việc thiết yếu như: nhân viên Cơ quan An ninh vận tải (TSA), kiểm soát viên không lưu, sĩ quan thực thi pháp luật liên bang và các quân nhân sẽ phải làm việc mà không được trả lương.
Theo luật liên bang, tất cả nhân viên sẽ nhận được tiền truy lĩnh sau khi chính phủ mở cửa trở lại, kể cả khoảng thời gian mà một số người không làm việc. Một số chức năng thiết yếu như quân đội, an ninh, kiểm soát không lưu hay dịch vụ y tế khẩn cấp vẫn tiếp tục vận hành, nhưng cũng không ổn định. Các công viên quốc gia sẽ vẫn mở cửa một phần trong thời gian chính phủ đóng cửa. Các phúc lợi từ Medicare và An sinh xã hội không thay đổi, vì chúng không phụ thuộc vào quy trình phân bổ ngân sách hàng năm, nhưng sẽ có tình trạng chậm trễ do thiếu nhân viên.
Đây là lần thứ ba, ông Donald Trump để xảy ra việc chính phủ liên bang hết ngân sách và là lần đầu tiên kể từ khi ông trở lại Nhà Trắng trong nhiệm kỳ hai. Điều này cho thấy mức độ chia rẽ sâu sắc về ưu tiên ngân sách cũng như môi trường chính trị đang ưu ái các quan điểm cứng rắn thay vì thỏa hiệp.
Những hệ lụy
Ngay sau khi Chính phủ Mỹ đóng cửa, trong phiên giao dịch ngày 1-10, thị trường chứng khoán Mỹ có có phiên tăng điểm hiếm thấy. Chỉ số Dow Jones, S&P 500, Nasdaq có mức tăng lần lượt là 0,18%, 0,4% và 0,13% . Tại thị trường châu Á, các chỉ số chứng khoán chủ chốt có diễn biến trái chiều. Chỉ số Nikkei 225 (Nhật Bản) giảm 0,85%, chỉ số Shanghai Composite (Trung Quốc) tăng 0,87%, chỉ số KOSPI của Hàn Quốc tăng 0,8%. Chiều cùng ngày, đồng USD mất giá so với các tiền tệ lớn khác. Chỉ số Dollar Index đo sức mạnh của đồng bạc xanh với 6 đơn vị tiền tệ lớn giảm phiên thứ 4 liên tiếp. Chỉ số này có thời điểm về 97,5 - thấp nhất một tuần. Giá vàng thế giới cũng lập kỷ lục mới phiên thứ 3 liên tiếp.
Theo CNN, tác động kinh tế từ việc đóng cửa Chính phủ Mỹ có thể sớm xuất hiện sau vài ngày. Báo cáo việc làm hàng tháng dự kiến được công bố vào ngày 3-10, nhưng có thể bị hoãn hoặc hủy do chính phủ ngừng hoạt động. Trong quá khứ, các đợt đóng cửa Chính phủ Mỹ ít gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động của Washington. Những thiệt hại kinh tế xảy ra trong thời gian này thường được khắc phục nhanh chóng. Lần đóng cửa dài nhất kéo dài 35 ngày, diễn ra dưới nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump giai đoạn 2018-2019, gây thiệt hại khoảng 3 tỷ USD cho kinh tế Mỹ.
Theo ước tính thông thường, mỗi tuần đóng cửa chính phủ khiến GDP giảm 0,2%. Các thiệt hại này thường được bù đắp nhanh chóng khi chính phủ hoạt động trở lại. Tuy nhiên, giới phân tích lo ngại rằng, hệ lụy lần này có thể sẽ khác và không theo hướng tích cực. Theo chiến lược gia toàn cầu David Kelly tại Công ty JPMorgan Asset Management (Mỹ), việc đóng cửa lần này có dấu hiệu nguy hiểm hơn khi hàng loạt nhân viên liên bang có nguy cơ bị sa thải trong thời gian này. Các nhà đầu tư và kinh tế thường không mấy quan tâm đến việc nhân viên liên bang nghỉ tạm thời, vì họ sẽ được trả lương bù và đi làm khi chính phủ mở cửa trở lại. Nhưng nếu nhân sự liên bang bị sa thải hẳn, sẽ gây ra tác động lâu dài hơn, buộc giới đầu tư phải đánh giá lại mức độ thiệt hại.
Trong khi đó, kinh tế Mỹ năm 2025 được đánh giá mong manh hơn so với các cuộc đối đầu ngân sách trước đây. Thị trường việc làm đang suy yếu. Rủi ro lớn hơn là một đợt đóng cửa có thể làm chậm việc thu thập và công bố dữ liệu kinh tế chủ chốt, trong đó có báo cáo việc làm và số liệu lạm phát hàng tháng. Điều này có thể khiến giới đầu tư và các nhà điều hành doanh nghiệp, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) phải ra quyết định mà không có dữ liệu đầy đủ.
Với các cơ quan tài chính, việc đóng cửa này buộc Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) phải hoạt động chỉ với 9% nhân sự so với trước, dẫn tới hạn chế đáng kể khả năng của SEC trong xét duyệt hồ sơ doanh nghiệp, điều tra sai phạm và giám sát thị trường.
