Bộ phim Lều chõng dài 23 tập (biên kịch: Lê Ngọc Minh, dựa theo tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Ngô Tất Tố) do NSƯT Nguyễn Thanh Vân làm đạo diễn đã được phát sóng từ ngày 31-8, lúc 18 giờ trên kênh HTV9 các chiều chủ nhật, thứ hai, ba, tư hàng tuần. Đây là bộ phim truyện truyền hình đầu tiên của đạo diễn Nguyễn Thanh Vân.
Diễn viên Chí Trung và Thu Trang trong phim “Lều chõng”
° PV: Công đoạn chuẩn bị cho bộ phim “Lều chõng” có lâu không, thưa ông?
° Đạo diễn NGUYỄN THANH VÂN: Chúng tôi bắt đầu chọn cảnh từ tháng 11-2008 và phim quay xong vào tháng 12-2009. Trước đó, tôi mất một năm đi tìm hiểu, đọc, nghiên cứu, tham khảo rất nhiều sách, tư liệu nói về đời sống thi cử của người xưa, chủ yếu là thi Hương mà bộ phim tái hiện. Một trong những cuốn sách đó là “Khoa cử Việt Nam - Thi Hương”. Nhiều hình ảnh trong phim, thậm chí có một vài chi tiết, câu thoại trong phim cũng được tôi lấy từ chính cuốn sách này. Lều chõng phản ánh đời sống thi Hương và tôi thấy mình phải có trách nhiệm tôn trọng lịch sử.
° Để dựng lại cuộc sống, sinh hoạt của người dân Việt Nam cách đây hơn 100 năm, việc tìm kiếm bối cảnh chắc gặp không ít khó khăn?
° Đoàn phim quay chủ yếu ở làng cổ Đường Lâm, Sơn Tây (Hà Nội), rồi một phần ở Bắc Ninh, Huế, Hội An. Có những ngôi nhà chúng tôi chỉ lấy được mái hiên, một mảng bờ tường vì chỉ cần ống kính sơ sảy một chút sẽ thấy nhà cao tầng ngay đằng sau. Phải nói là chúng tôi đã góp nhặt, chắt chiu từng hình ảnh ở một vài làng cổ, để người xem có thể hình dung được nếp sống, sinh hoạt và không gian xưa.
° Trang phục cho các nhân vật trong phim hình như vẫn mới và tinh tươm lắm?
° Trong phim có 79 nhân vật có tên và chúng tôi may trang phục mới hoàn toàn. Vấn đề là trang phục được may bằng vải thô và may bằng tay. Tôi muốn dựng một đời sống rất thuần Việt và muốn tìm cái gì Việt Nam nhất để thể hiện.
Quan điểm của tôi, đời sống tinh thần của dân ta không muốn bị đồng hóa thì đời sống vật chất cũng phải có cái gì đó riêng biệt. Có thể, trang phục cảnh này cảnh kia còn mới, đó là do lỗi đạo diễn không bao quát hết, nhưng tôi tin đó là những trang phục thuần Việt nhất. Về diễn viên cũng vậy, tôi muốn chọn diễn viên có gương mặt thuần Việt và tôi thấy hài lòng với dàn diễn viên của mình. Nhân vật cô Ngọc trong phim do Thu Trang thủ diễn. Khi tôi cảm thấy bế tắc vì chưa chọn được diễn viên hợp vai này, tôi chợt nhớ ra Thu Trang. Cô đã từng là diễn viên nhí trong phim Thung lũng hoang vắng. Hiện nay, Thu Trang đang là giảng viên múa của Trường Cao đẳng Múa Việt Nam. Còn Chí Trung vai Vân Hạc, đang là diễn viên của Đoàn kịch Công an nhân dân.
° Nếu được làm lại, ông thấy mình có điều gì đó có thể làm tốt hơn?
° Khi đã nhận lời làm phim, nghĩa là tôi đã đặt hết tâm huyết, sức lực cho bộ phim ấy để làm sao bộ phim có được hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, nếu tôi được tham gia từ đầu công việc xây dựng kịch bản, tôi nghĩ mình sẽ vừa ý và phim cũng chặt chẽ hơn. Lều chõng là điểm nhìn của một tác giả, còn khi lên phim đã có cái nhìn của thế hệ hậu sinh sau 100 năm và vì thế tôi muốn đưa được tổng thể với nhiều mặt, nhiều khía cạnh. Minh họa tác phẩm cũng là một việc tốt, nhưng tôi muốn hơn một chút nữa. Đó là lý do tôi phải tìm hiểu thêm một vài tác phẩm khác, để phim có thêm chi tiết, thông tin.
Bộ phim “Lều chõng” đã đoạt giải Cánh diều Bạc năm 2009 cho thể loại phim truyền hình dài tập; đạo diễn NSƯT Nguyễn Thanh Vân đoạt giải Cánh diều Vàng cho Đạo diễn xuất sắc nhất. |
° Với kinh nghiệm khi thực hiện “Lều chõng”, ông có tin rằng chúng ta có đủ khả năng để làm được dòng phim sử hay?
° Tôi nghĩ, nếu có định hướng tốt, được đầu tư tốt sẽ có nhiều người làm phim mong muốn được làm phim đề tài lịch sử. Có được một bộ phim lịch sử tốt là nỗ lực chung chứ không phải của một cá nhân nào. Tôi tin, hiện nay có nhiều người thích làm phim lịch sử và dòng phim sử.
° Đã rất thành công ở mảng phim truyện nhựa, khi chuyển sang làm phim truyền hình dài tập, ông thấy có khó khăn và khác biệt gì không?
° Phim truyền hình dài tập có sự duy trì giọng kể khác với phim điện ảnh. Cách diễn đạt hành vi, cử chỉ chậm rãi, rõ ràng hơn, trong khi phim nhựa đòi hỏi sự ẩn dụ và cô đọng hơn. Phim nhựa và phim truyền hình có cách kể và đưa câu chuyện đến khán giả khác nhau. Tôi nghĩ có sự khác biệt ấy bởi tâm thế của người xem ở nhà khác với người xem ở rạp.
° Đã có phim truyền hình đầu tiên, vậy ông có ý định tiếp tục làm phim truyền hình?
° Giữa các dự án phim nhựa, tôi sẽ dành thời gian cho phim truyền hình. Tôi đang làm phim Cốc-tai cho tình yêu, và sắp tới phim nhựa Tâm hồn mẹ, nhưng trong vai trò Giám đốc sản xuất, còn đạo diễn là Nhuệ Giang.
° Cảm ơn ông
Như Hoa thực hiện
