Đề nghị kiểm điểm Bộ trưởng Trương Đình Tuyển và hai thứ trưởng

Thực hiện đề nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra bổ sung vụ án chạy quota hàng dệt may sang Mỹ ở Bộ Thương mại. 17 bị can trong vụ án đã bị đề nghị truy tố. Đặc biệt, Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển cùng hai Thứ trưởng Lương Văn Tự (Bộ Thương mại) và Bùi Xuân Khu (Bộ Công nghiệp) cũng bị đề nghị kiểm điểm, xem xét trách nhiệm.

• Bộ trưởng và Thứ trưởng “mở đường” cho chuyển nhượng hạn ngạch

Theo quy định, doanh nghiệp không được chuyển nhượng hạn ngạch dệt may. Song, Cơ quan ANĐT xác định: Bộ Thương mại đã ban hành 5 văn bản trái quy định của Chính phủ. Đó là thông báo số 1766/2003 do Bộ trưởng Trương Đình Tuyển ký, cho phép các doanh nghiệp có thể tự thỏa thuận với nhau để cho vay, nhường hạn ngạch.

Tháng 8-2003, Thứ trưởng Lương Văn Tự cũng ký thông báo số 2908, trong đó có nội dung: “Có thể nhường lại tiêu chuẩn hạn ngạch của mình cho thương nhân có nhu cầu”. Riêng bị can Mai Văn Dâu, nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại, đã ký 3 thông báo, cho phép các thương nhân được vay, cho vay và nhường hạn ngạch. Tiếp đến, đầu năm 2004, Thứ trưởng Bùi Xuân Khu (thành viên Tổ điều hành liên bộ) cũng ký một văn bản gửi Bộ Thương mại, đề nghị cho các doanh nghiệp được phép vay, nhường hạn ngạch năm 2004...

Theo Cơ quan ANĐT, hành vi ký ban hành các văn bản trái với quy định của Chính phủ của bị can Mai Văn Dâu có dấu hiệu phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Tương tự, việc Bộ trưởng Trương Đình Tuyển và Thứ trưởng Lương Văn Tự ký các bản thông báo trên cũng có dấu hiệu phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Tuy nhiên, do sau đó (ngày 28-3-2005), Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng cho phép các doanh nghiệp được chuyển nhượng hạn ngạch xuất khẩu hàng dệt may sang Hoa Kỳ, nên Cơ quan ANĐT không xem xét xử lý hình sự. Đối với Thứ trưởng Bùi Xuân Khu, Cơ quan điều tra cho rằng ông Khu phải có trách nhiệm trong việc đề nghị Bộ Thương mại xem xét cho doanh nghiệp được vay nhường hạn ngạch. Hơn nữa, với tư cách là thành viên Tổ điều hành liên bộ, ông Khu đã không thực hiện đầy đủ vai trò của mình vì không có ý kiến phản đối khi Bộ Thương mại ban hành 5 thông báo trái quy định.

• Ông Mai Văn Dâu chỉ nhận hối lộ 6.000 USD

Từ sai phạm của 4 vị bộ trưởng, thứ trưởng nói trên, Cơ quan ANĐT sắp có gửi văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Thương mại, Bộ Công nghiệp tổ chức kiểm điểm và xem xét đề xuất hình thức xử lý đối với các ông Trương Đình Tuyển, Lương Văn Tự và Bùi Xuân Khu.

Qua xác minh 45 doanh nghiệp, có 42 doanh nghiệp đã vay, nhường 2.230.997 tá hạn ngạch các loại; 3 doanh nghiệp thừa nhận có mua bán 216.512 tá hạn ngạch với tổng số tiền giao dịch mua bán là 1,97 triệu USD. Điều đáng nói là lợi dụng các văn bản “mở đường” nói trên, các doanh nghiệp đã tìm cách chạy, xin và mua - bán hạn ngạch, dẫn tới sự rối loạn trong công tác phân phối hạn ngạch, mở đường cho việc mua bán chuyển nhượng hạn ngạch tràn lan, không kiểm soát nổi.

Đồng thời, qua đó cũng tạo cơ hội để các cán bộ như Mai Văn Dâu, Lê Văn Thắng lợi dụng để nhận tiền, quà hối lộ. Cơ quan điều tra đã làm rõ việc Lai Wan Hung đưa hối lộ cho Nguyễn Cương số tiền 18.000 USD để nhờ xin hạn ngạch cho Công ty Sundance.

Nguyễn Cương đã dẫn Lai Wan Hung đến nhà bị can Mai Văn Dâu nhiều lần để trao đổi về việc phân bổ hạn ngạch, đưa hồ sơ xin hạn ngạch và được bị can Mai Văn Dâu bút phê 4 lần trên 4 công văn để được giải quyết quota. Trước khi vụ án xảy ra, dư luận cho rằng ông Mai Văn Dâu đã nhận hối lộ hàng triệu USD của nhiều doanh nghiệp; nhưng qua điều tra, số tiền nhận hối lộ chứng minh được là 6.000 USD.

Trường hợp của Mai Thanh Hải, như đã phản ánh, tại Cơ quan điều tra, Hải khai “không biết tại sao trong hồ sơ cán bộ của mình được lưu trữ tại Vụ Tổ chức cán bộ - Bộ Thương mại lại có bản sao bằng tốt nghiệp ĐH Ngoại thương Hà Nội” (đã công chứng). Cơ quan ANĐT khẳng định chính Hải đã nộp bằng đại học giả này nên đã đủ bằng chứng để đề nghị truy tố về tội “Làm giả giấy chứng nhận, tài liệu của cơ quan, tổ chức”.

Riêng trường hợp của ông Nguyễn Hoàng Phương – chuyên viên chính Bộ Công nghiệp, Cơ quan ANĐT thấy chưa phát hiện tiêu cực nên chỉ đề nghị cơ quan chủ quản xử lý hành chính. Tương tự, nhiều cá nhân liên quan đến việc đưa tiền để “chạy” Bộ Thương mại cấp hạn ngạch xuất khẩu hàng dệt may và một số đối tượng có hành vi trung gian, làm môi giới hối lộ như: Lâm Chí Phát, Nguyễn Quốc Sử, Đặng Văn Minh... nhưng hành vi không cần thiết phải truy cứu trách nhiệm hình sự.

Được biết, 17 bị can trong vụ án có các hành vi như đưa hối lộ, nhận hối lộ này sẽ được đưa ra xét xử tại Tòa án Nhân dân TPHCM trong thời gian tới.
 

KIẾN QUỐC