Với các em, việc quản lý tiền không còn gắn với tiền mặt, mà gói gọn trong chiếc điện thoại và những cú chạm. Trong khi đó, theo nhiều thống kê, tại Việt Nam, 98% Gen Alpha đã tiếp cận ít nhất một loại tài khoản tài chính: từ tài khoản tiết kiệm (57%), tài khoản app store liên kết thanh toán (54%), đến ví điện tử (52%). Những con số này cho thấy, tài chính số không còn là lĩnh vực của người lớn, mà đang dần trở thành kỹ năng sống cơ bản của thế hệ mới - những công dân đầu tiên sinh ra trong thế giới kết nối toàn diện.
Khác với thế hệ Millennials, hay Gen Z, từng phải làm quen với internet, Gen Alpha sinh ra đã có công nghệ bao quanh. Trong đó, những ví điện tử như Momo, ZaloPay hay ShopeePay, các nền tảng thanh toán học phí, mua ứng dụng, chơi game… đã giúp Gen Alpha sớm hình thành thói quen giao dịch, chi tiêu qua thế giới số. Điều này mang lại một lợi thế rõ rệt: Gen Alpha được tiếp cận tư duy tài chính sớm hơn bất kỳ thế hệ nào. Nhiều phụ huynh không còn phát tiền mặt cho con, mà chuyển tiền vào ví điện tử để các em tự chi tiêu, học cách quản lý ngân sách. Ở góc độ tích cực, đây là bước khởi đầu cho năng lực tài chính cá nhân - một kỹ năng sống thiết yếu trong xã hội hiện đại.
Tuy nhiên, mặt trái của sự tiện lợi cũng dần lộ rõ. Khi mọi thứ gói gọn trong chiếc điện thoại, khả năng phụ thuộc vào công nghệ trở nên cao hơn bao giờ hết. Một sự cố viễn thông, mất kết nối mạng hay lỗi hệ thống thanh toán có thể khiến cuộc sống của họ tạm “đứng hình”. Cùng với đó, nguy cơ lộ thông tin cá nhân, bị đánh cắp dữ liệu tài chính, hay các hình thức lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi, đặt ra nhiều thách thức cho sự an toàn của người dùng trẻ.
Gen Alpha đang bước vào đời bằng tốc độ của công nghệ, nhưng điều họ cần học không chỉ là cách sử dụng công nghệ, mà là cách sống cân bằng cùng công nghệ. Biết bảo mật thông tin, phân biệt thật - giả trong không gian mạng, và duy trì khả năng thích ứng khi “mất mạng” hay bị gián đoạn kỹ thuật - đó mới là năng lực sinh tồn số mà thế hệ này phải rèn luyện. Bởi khi ví tiền, lớp học, bạn bè và thế giới giải trí đều nằm trong cùng một thiết bị, chiếc điện thoại không chỉ là công cụ, mà là “hệ sinh thái sống” của Gen Alpha. Và trong thế giới nơi mọi giao dịch chỉ cách nhau một cú chạm, bản lĩnh của người trẻ chính là khả năng kiểm soát công nghệ, thay vì để công nghệ kiểm soát mình.
