Ngày 11-7, tại thủ đô Phnom Penh, Campuchia đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+1 với 10 đối tác của ASEAN, bao gồm: Australia, Canada, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc, Nga và Hoa Kỳ.
Hợp tác phát triển cả chiều rộng lẫn chiều sâu
Tại các Hội nghị ASEAN+1 với các đối tác gồm: Australia, Canada, Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nga và Hoa Kỳ, Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN và các đối tác đã tập trung trao đổi về các vấn đề khu vực lẫn quốc tế cùng quan tâm cũng như chuẩn bị cho hội nghị cấp cao giữa ASEAN với một số đối tác vào cuối năm nay.
Phiên họp giữa các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Canada
Các nước đánh giá quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các đối tác thời gian qua phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, đáp ứng lợi ích chung của ASEAN và các đối tác; nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực ưu tiên, đồng thời triển khai hiệu quả các kế hoạch hành động đã có giữa ASEAN với từng đối tác.
ASEAN khẳng định chính sách đối ngoại rộng mở, khuyến khích các đối tác tham gia sâu rộng hơn và đóng góp hiệu quả vào hợp tác khu vực cũng như hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng chung ASEAN vào năm 2015 và sau đó.
Về phần mình, các đối tác cam kết tiếp tục ủng hộ ASEAN xây dựng Cộng đồng chung ASEAN, đẩy mạnh liên kết và kết nối cũng như vai trò trung tâm của ASEAN tại các tiến trình khu vực. Hai bên đánh giá cao việc các nước ASEAN đã hoàn thành tốt nhiệm kỳ điều phối quan hệ giữa ASEAN với các đối tác (7-2009 –7-2012), nhấn mạnh ASEAN và các đối tác cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ nhằm triển khai hiệu quả nhiệm kỳ điều phối mới (7-2012 – 7-2015).
Cần những đóng góp cụ thể
Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh tham dự các hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+1 với 10 đối tác của ASEAN, đồng thời đồng chủ trì Hội nghị ASEAN-Trung Quốc với cương vị là nước điều phối quan hệ hai bên. Phát biểu tại các hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đề nghị các đối tác tiếp tục ủng hộ và có những đóng góp cụ thể cho nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN, liên kết và kết nối khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển, phát triển tiểu vùng, trong đó có Tiểu vùng Mekong cũng như ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN tại các khuôn khổ, diễn đàn khu vực như ASEAN+1, ASEAN+3, EAS, ARF, ADMM+…
Tại Hội nghị ASEAN - Trung Quốc, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã tổng kết nhiệm kỳ Việt Nam làm điều phối quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc (7-2009 – 7-2012); đánh giá cao những kết quả hợp tác giữa hai bên trên tất cả các lĩnh vực, từ kinh tế, thương mại, ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, giáo dục, trao đổi văn hóa… cũng như trong việc triển khai Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC). Bộ trưởng Phạm Bình Minh khẳng định Việt Nam đã và sẽ tiếp tục tích cực đóng góp vào quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc vì hòa bình và thịnh vượng. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì và bộ trưởng ngoại giao các nước ASEAN đánh giá cao vai trò quan trọng của Việt Nam trong thúc đẩy quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc ba năm qua; mong muốn tiếp tục phối hợp và hợp tác với các nước thời gian tới nhằm nâng quan hệ ASEAN - Trung Quốc lên tầm cao mới.
Liên quan vấn đề biển Đông, tại các hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình diễn biến phức tạp xảy ra gần đây trên biển Đông; các vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam trái với luật pháp quốc tế và Công ước của Liên hiệp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) cũng như các nguyên tắc của DOC, gây phương hại đến hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải ở khu vực. Bộ trưởng nhấn mạnh các nguyên tắc về tôn trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa theo quy định của UNCLOS, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực, tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS và DOC, sớm xây dựng Bộ quy tắc về ứng xử ở biển Đông (COC). Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã chính thức tiếp nhận vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN - EU giai đoạn 7-2012 – 7-2015.
Bên lề các hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã tiếp xúc song phương với một số ngoại trưởng các nước Trung Quốc, Canada, Pakistan và CHDCND Triều Tiên để bàn về các vấn đề song phương và trọng tâm của các hội nghị.
THANH HẰNG
