Mũi tên trúng hai đích

Chính phủ Nga mới đây thông báo sẽ phát hành một lượng trái phiếu quốc gia tương đương 1 tỷ USD, nhưng không niêm yết bằng USD như thường lệ mà bằng nhân dân tệ (CNY) của Trung Quốc.

Đây là đợt mở bán trái phiếu của Nga đầu tiên bằng ngoại tệ này. Dù 1 tỷ USD là con số quá nhỏ bé so với nợ tổng cộng của Ngân hàng nhân dân Trung Quốc là hơn 1.000 tỷ USD hay nợ liên bang của Mỹ hơn 20.000 tỷ USD, nhưng ý nghĩa của nó lớn hơn nhiều. Đối với Nga và Trung Quốc, đây được coi là phép thử tiềm lực tài trợ của nhà nước đối với cơ sở hạ tầng của mình và các dự án khác, tránh nguy cơ từ USD do những biến động như các lệnh trừng phạt tài chính của Bộ Tài chính Mỹ. 

Việc phát hành trái phiếu do ngân hàng dầu khí Nga Gazprombank, Ngân hàng Trung Quốc (Bank of China Ltd) và Ngân hàng Công nghiệp và Thương mại Trung Quốc (Industrial & Commercial Bank of China), tiến hành. Khoản vay mới bằng đồng CNY sẽ được thương lượng tại sàn chứng khoán Mátxcơva, để bán cho các nhà đầu tư Trung Quốc lục địa cũng như cho các đối tác quốc tế và Nga với mức lãi suất hấp dẫn. Hơn thế, các bước để bắt đầu phát hành trái phiếu chính phủ của Nga bằng CNY đi liền với một bước tiến lớn khác để thúc đẩy sự chấp nhận rộng rãi hơn của quốc tế đối với đồng tiền Trung Quốc. Cuối năm 2017, giới chức Trung Quốc đã hoàn thành việc thử nghiệm cuối cùng nhằm triển khai một hợp đồng trả theo kỳ hạn về dầu mỏ bảo đảm bằng CNY và được đàm phán tại Sở Giao dịch hàng hóa theo hợp đồng có kỳ hạn Thượng Hải (Shanghai Futures Exchange). Hệ quả tiềm tàng từ sự việc này là rất quan trọng. Trung Quốc là nước nhập khẩu dầu lớn nhất trên thế giới. Cho tới nay, việc kiểm soát các thị trường tài chính thanh toán theo kỳ hạn về giao dịch dầu mỏ là lĩnh vực dành riêng được giám sát chặt chẽ của các ngân hàng phố Wall và của các thị trường tài chính thanh toán theo kỳ hạn tại New York, London và những nơi khác cũng do những ngân hàng này kiểm soát. Sự nổi lên của Thượng Hải với vai trò là trung tâm lớn của các giao dịch hợp đồng dầu mỏ thanh toán theo kỳ hạn, dựa trên đồng CNY có thể làm suy yếu đáng kể sự thống trị của đồng USD trong thương mại dầu mỏ. 

Hợp đồng trả theo kỳ hạn về dầu khí, được niêm yết bằng nhân dân tệ, sẽ cho phép các đối tác thương mại của Trung Quốc thanh toán bằng vàng hoặc chuyển đổi nhân dân tệ sang vàng mà không cần đặt tiền của họ vào cổ phiếu của Trung Quốc hoặc đổi sang USD. Các nước xuất khẩu dầu như Nga, Iran hay Venezuela đều là mục tiêu của các biện pháp trừng phạt của Mỹ, giờ đây có thể tránh được sự trừng phạt này khi tránh giao dịch dầu mỏ bằng USD. 

Các biện pháp trừng phạt của phương Tây và Mỹ khiến cho Nga và Trung Quốc cùng hợp tác theo hướng chiến lược hơn trong một lĩnh vực đang trở thành mầm mống một hệ thống thay thế thực sự cho hệ thống USD. Phát hành trái phiếu Nga bằng đồng CNY cũng sẽ là một cú hích có ý nghĩa cho quyết tâm của Trung Quốc đưa CNY trở thành đồng tiền được quốc tế chấp nhận.

Tin cùng chuyên mục