Hành trang chuẩn bị cho quá trình hội nhập cộng đồng chung ASEAN vào năm 2015 phải được sinh viên, những người lao động trẻ tương lai đầu tư ngay từ bây giờ.
Muốn thành công trong môi trường cạnh tranh, người lao động trẻ phải có ý thức mở rộng kiến thức nghề nghiệp, nâng cao năng lực tư duy khoa học, độc lập, lao động sáng tạo, phát huy sáng kiến, áp dụng công nghệ mới không ngừng phát triển kỹ năng nghề nghiệp… để hình thành nhân lực có tri thức, bản lĩnh, vững vàng hội nhập. Một thực trạng dễ thấy, các doanh nghiệp rất cần đội ngũ nhân sự chất lượng cao, nhưng ngược lại nhiều sinh viên tốt nghiệp chưa đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng, đặc biệt là phần kỹ năng.
Từng tiếp xúc với nhiều bạn trẻ trong các chương trình về nghề nghiệp, tôi thấy không ít ứng viên thường hỏi về các bí quyết làm giàu với số tiền nhỏ bé. Xã hội thực tế cũng có một số ngành nghề mang lại lợi nhuận lớn trong khi bỏ ra chi phí thấp. Nhưng để đạt điều bạn mong muốn phải là một quá trình, người lao động trẻ cần phải có một kiến thức nghề nghiệp, đặc biệt là năng lực tổ chức công việc thật hiệu quả.
Ngành nghề nào muốn có thu nhập cũng đều phải có sự đầu tư về mặt lao động và kiến thức. Đã là tài sản vô hình thì khó đánh giá được giá trị cao hay thấp. Sự chênh lệch ở thị trường lao động kéo theo tình trạng di chuyển lao động trong quá trình làm việc.
Mặc dù thất nghiệp vẫn còn ở mức cao, nhưng nhảy việc vẫn là thực trạng phổ biến hiện nay, đặc biệt trong giới trẻ, sinh viên mới tốt nghiệp. Nếu sự di chuyển chỉ theo cảm tính hoặc chỉ căn cứ đơn thuần vào thu nhập thì sự thiệt hại trước tiên thuộc về người lao động (có thể do nắm sai thông tin phải làm lại từ đầu...), đồng thời, đổi việc cũng sẽ gây thiệt hại đối với sự ổn định và sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.
Chuẩn bị hành trang cho bạn trẻ, chúng ta cần tăng cường công tác quản lý nhà nước về thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực, đẩy mạnh sự liên kết, hợp tác đồng bộ các hoạt động hướng nghiệp, tuyển sinh, đào tạo, thực hành gắn kết nhu cầu sử dụng lao động. Tăng cường sự phối hợp các cơ quan, tổ chức, xã hội về phát triển nguồn nhân lực có kế hoạch, theo định hướng chuyên môn, chất lượng cao. Tăng cường thông tin định hướng xã hội, không nên chú trọng học nghề theo giá trị bằng cấp; tham gia vào thị trường lao động là năng lực hành nghề, chọn nghề học theo năng lực, điều kiện và xu hướng nhận diện thị trường lao động.
Các cơ sở đào tạo cần xác định và cân đối chỉ tiêu đào tạo tổng thể và chỉ tiêu đào tạo của từng trường đào tạo nghề, gắn kết với nhu cầu thực tế của xã hội theo ngành nghề và cấp trình độ đào tạo.
Bản thân chúng tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện và phát triển hệ thống Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động. Đầu tư phát triển các hoạt động tư vấn quan hệ doanh nghiệp, thông tin nghề nghiệp - việc làm, tư vấn, giới thiệu việc làm tại các trường, cơ sở đào tạo.
TRẦN ANH TUẤN - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TPHCM
