Số lượng xe máy lưu hành trên địa bàn TPHCM ngày càng tăng cao, do vậy nhu cầu bãi giữ xe máy cũng tăng. Thế nhưng, ở khu vực nội thành hầu như đã không còn mặt bằng trống để làm bãi giữ xe. Từ đó, xuất hiện các bãi giữ xe máy chiếm dụng vỉa hè, lòng đường, đường hẻm, hoặc tận dụng mặt bằng ở những công trình xây dựng dở dang...
Không còn lối thoát hiểm
Cách đây 2 năm, bãi giữ xe máy “dã chiến” trên đường Cao Lỗ (quận 8, TPHCM) bị cháy, thiêu rụi hơn 300 chiếc xe máy. Sau vụ việc đó, các chủ bãi giữ xe có lo lắng quan tâm hơn việc phòng cháy nổ, nhưng dần cũng đã lơ là, chạy theo lợi nhuận, sẵn sàng nhét xe chật kín không còn lối thoát hiểm, không có bình chữa cháy, tận dụng mặt bằng không đảm bảo an toàn… Cùng với việc không đảm bảo an toàn phòng cháy nổ, nhiều bãi xe còn có nguy cơ bị ngập nước khi mưa lớn, triều cường. Gần đây, trong những cơn mưa dầm tháng 9 đã xảy ra nhiều vụ bãi giữ xe dưới tầng hầm hay bãi giữ xe ở khu đất xây dựng dở dang bị ngập sâu.
Bãi giữ xe gần phố bộ đi Nguyễn Huệ nhét xe máy chật kín, không còn lối đi ra
Tại bãi giữ xe máy trên đường Huỳnh Thúc Kháng (quận 1), xe dựng dày đặc, chỉ còn chừa một lối đi hẹp để dẫn xe ra vào, đi hai hướng phải nhường đường nhau rất khó khăn. Vậy mà ai đi xe máy đến bãi xe này, hỏi còn chỗ gửi xe không thì người ghi phiếu vẫn nói tỉnh bơ: “Có thấy biển thông báo hết nhận gửi xe đâu, cứ vào thấy chỗ nào nhét xe được thì dựng đại đi!”. Vào bên trong thấy xe dựng kín mít, hàng trăm chiếc xe máy dựng la liệt xếp lớp nhau. Trên cột ở phía trong có mấy bình chữa cháy, nhưng chỉ treo cho đúng quy định, vì không thể nào đến đó được thì làm sao có thể lấy khi xảy ra cháy nổ. Đã vậy, nhiều khách còn thản nhiên hút thuốc ra vào bãi xe. Chị Trần Thu Hoài (nhân viên văn phòng, gửi xe hàng ngày tại đây) than: “Mỗi lần có công việc đột xuất giữa giờ, chẳng thể nào lấy xe đi, do xe đã bị đẩy vào sâu bên trong. Nếu như xảy ra cháy nổ thì tiêu hết, chứ làm sao dắt ra được”.
Hầu hết bãi giữ xe máy tận dụng mặt bằng công trình dang dở thường không đảm bảo an toàn vì mặt bằng không được san lấp cẩn thận, ngổn ngang vật liệu, không thoát nước, điện giăng tạm bợ, không lối thoát hiểm. Các bãi giữ xe máy xung quanh các chợ Bình Tây, Kim Biên, Tân Bình… tuy không rào chắn nhưng chật kín không có lối đi. Tại các chung cư Nguyễn Trãi, Hùng Vương (quận 5) không có bãi giữ xe máy, mà dựng xe máy trong gầm cầu thang và kín cả lối lên cầu thang, tràn cả ra lề đường và xuống lòng đường, rất nhếch nhác, mất trật tự và không an toàn phòng cháy. Thiếu an toàn nhất là những bãi giữ xe máy của các nhà trọ cao tầng nằm trong các khu dân cư. Các nhà trọ cao tầng ở đường Trần Văn Dư, Trần Văn Danh, Văn Chung (quận Tân Bình), Đồng Nai (quận 10)… thường dành tầng trệt làm nơi để xe máy nhưng người thuê trọ đông nên số lượng xe máy nhiều, phải đậu kín cả lối đi. Thậm chí, có nơi chủ nhà trọ còn tận dụng tầng trệt để ngăn phòng cho thuê nên xe máy phải đậu bít cả lối ra vào. Nếu cháy bãi xe máy, những người thuê trọ trên lầu sẽ rất khó thoát...
Kiểm tra an toàn các bãi giữ xe
Nghị định 79/2014 của Chính phủ đã quy định tiêu chuẩn, kỹ thuật về phòng cháy chữa cháy (PCCC) bãi giữ xe, tuy nhiên chỉ quy định đối với bãi giữ xe có từ 200 ô tô trở lên, mà không có quy định đối với bãi giữ xe máy. Nhưng trong thực tế, số vụ cháy ở bãi giữ xe máy lại nhiều hơn bãi giữ xe ô tô. Theo Sở Cảnh sát PCCC TPHCM, trên địa bàn TP có hàng ngàn bãi giữ xe lớn nhỏ, hoạt động ngày đêm, là nơi tập trung nhiều xe, là khối lượng chất cháy lớn, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy nổ. Khi xảy ra cháy bãi giữ xe, rất khó cứu chữa, do vậy rất cần đảm bảo an toàn PCCC. Các bãi giữ xe máy tạm bợ tận dụng mặt bằng xây dựng dở dang hay nằm trong đất dự án thường không đảm bảo đầy đủ các thủ tục và điều kiện về PCCC. Nhiều trường hợp, chủ đầu tư dự án cho một đơn vị khác mướn mặt bằng làm bãi giữ xe, dẫn đến việc không quan tâm kiểm soát. Người thuê mặt bằng làm bãi giữ xe muốn tận dụng tốt đa diện tích để nhanh chóng sinh lợi nhuận, nên không quan tâm đảm bảo các điều kiện về khoảng cách an toàn, lối thoát hiểm, trang bị phương tiện chữa cháy xách tay… Nhân sự ít mà số lượng xe rất nhiều nên khó xoay xở kịp khi xảy ra sự cố. Những bãi giữ xe máy trong chung cư, khu dân cư và chợ có quy mô nhỏ nên chủ bãi giữ xe không quan tâm đúng mức việc đảm bảo an toàn PCCC, khi xảy ra cháy nổ rất dễ cháy lan khu dân cư.
Đại tá Huỳnh Ngọc Quan, Trưởng phòng Hướng dẫn, chỉ đạo phòng cháy (Sở Cảnh sát PCCC), cho biết: “Sở phối hợp với các ban, ngành và UBND quận, huyện tổ chức rà soát, nắm chắc về số lượng, đặc điểm và điều kiện an toàn PCCC ở các bãi giữ xe trên địa bàn. Các bãi giữ xe phải trang bị đầy đủ phương tiện PCCC theo quy định, bãi xe có khối tích từ 1.000m3 phải trang bị hệ thống báo cháy tự động, bãi xe có diện tích từ 500m2 hoặc khối tích 2.500m3 phải trang bị họng nước chữa cháy và hệ thống chữa cháy tự động. Các bãi giữ xe kín cần lắp hệ thống thông gió để làm giảm nguy cơ tích tụ hơi xăng, dầu và phải sắp xếp xe thuận tiện dễ dàng sơ tán khi xảy ra sự cố. Phải tuân thủ đúng quy định PCCC của bãi giữ xe để đảm bảo an toàn trong công tác phòng chống cháy nổ”.
THANH HẢI