Lịch sử không thể chỉ là những con số khô khan, những dòng ghi chép xơ cứng về sự kiện, nhân vật; lịch sử phải được nhìn từ nhiều góc độ, được viết mềm mại. Tâm niệm như vậy nên nhiều đơn vị làm sách ở Việt Nam đã có những góc nhìn khác về lịch sử.
Một số cuốn sách đã xuất bản của bộ sách Góc nhìn sử Việt
(Nhà xuất bản Dân trí và Công ty cổ phần sách Alpha ấn hành).
Nhẹ nhàng
Triều Trần (1225-1400) đã ghi dấu ấn đậm nét trong lịch sử dân tộc với nhiều chiến công oanh liệt, mang đậm tinh thần Đông A bất khuất. Bộ truyện Hào khí Đông A (Nhà xuất bản Tri thức và Công ty văn hóa Đông A ấn hành, tháng 11 năm 2014) đưa các em nhỏ gặp gỡ 10 nhân vật tiêu biểu của triều đại này. Họ, từ vua đến quan, từ bậc quân tử đến phận nữ nhi, mỗi người một tài năng, một khí phách nhưng tất cả đều hết lòng vì giang sơn xã tắc. Những câu chuyện được nhà văn Lê Minh Quốc công phu khảo cứu sử liệu rồi thể hiện bằng ngôn ngữ trần thuật nhẹ nhàng. Về Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư, tác giả viết: “Người đời nhớ đến ông bởi tài cầm quân đánh giặc và bản lĩnh hơn người. Dù từng có danh vọng cao trong triều, nhưng lúc sa cơ thất thế, ông sẵn sàng chọn nghề bán than kiếm sống. Dù xã hội không coi trọng kinh doanh buôn bán, ông cũng chẳng nề hà. Cho dù còn để lại nhiều tranh cãi song Trần Khánh Dư đã thể hiện bản lĩnh sống và tư duy mới mẻ mà thời ấy không mấy ai có được”. Họa sĩ Kim Duẩn lại khéo dùng màu sắc và đường nét điểm tô, dẫn dắt các em nhỏ trở về với xa xưa, dễ dàng tiếp nhận từ lịch sử những điều bổ ích.
Đầu năm 2013, anh Trần Đại Thắng, Giám đốc Công ty văn hóa Đông A, có ý tưởng về bộ sách Hào khí Đông A nên anh đặt hàng nhà văn Lê Minh Quốc viết bản thảo, họa sĩ Kim Duẩn vẽ minh họa. Bộ sách gồm 10 tập truyện viết về Thái sư Trần Thủ Độ, Phật hoàng Trần Nhân Tông, Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn, Chiêu Minh vương Trần Quang Khải, Chiêu Văn vương Trần Nhật Duật, Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư, Bảo Nghĩa vương Trần Bình Trọng, Hoài Văn hầu Trần Quốc Toản, Huyền Trân công chúa, Thượng tướng Trần Khánh Dư… khi ra mắt đã được độc giả đón nhận nồng nhiệt. Hiện Đông A đang chuẩn bị in bộ truyện tranh về 10 vị quan văn nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam như Chu Văn An, Lê Quý Đôn, Mạc Đĩnh Chi, thiền sư Vạn Hạnh, Đào Duy Từ… dự kiến sẽ ra mắt vào ngày 1-6-2015.
Đa diện
Mong muốn cung cấp cho độc giả một cảm nhận khác về lịch sử Việt Nam, Công ty sách Alpha kết hợp với Nhà xuất bản Dân trí ấn hành bộ sách Góc nhìn sử Việt với những chuyện kể hấp dẫn về các nhân vật lịch sử như Quang Trung, Trần Hưng Đạo, Phan Đình Phùng, Nữ tướng thời Trưng Vương, Bắc cung hoàng hậu Lê Ngọc Hân thời ở Huế. Đây là những cuốn sách đã được in trước đây, nay Công ty sách Alpha mua bản quyền xuất bản lại. Năm 1944, nhà văn Chu Thiên cảm phục về vị anh hùng Quang Trung nên bắt tay khảo cứu các sách sử của Việt Nam (Đại Nam chính biên liệt truyện, Đại Nam nhất thống chí, Lê kỷ, Khâm định Việt sử…), của Trung Quốc (Đại Thanh thực lục, Đông hoa toàn lục…), của Pháp (Giụ am ngâm lục, Nouvelles lettres édifiantes…)… để dựng nên chân dung đa diện về người anh hùng áo vải. Nếu như người ta vốn chỉ biết về những chiến công oanh liệt với lối đánh thần tốc của Quang Trung thì Hoa Bằng còn chỉ ra rằng: “Muốn mở mang về kinh tế, vua Quang Trung chú trọng vào việc buôn bán, hết sức khuếch trương việc mở thị trường”. Ông đã phái người sang điều đình với triều đình Mãn Thanh xin mở chợ buôn bán ở Bình Thủy quan (Cao Bằng) và Du Thôn ải (Lạng Sơn), nhưng miễn đánh thương thuế. Ông cũng lại xin lập nha hàng ở phía Nam Ninh thuộc tỉnh Quảng Tây, để dân Nam sang đó buôn bán làm ăn, khiến đường thương mại ngày một thuận lợi phát đạt”. (Đòi lập nhà hàng ở Tàu, trang 391)
“Sách sử tạo ra ý chí dân tộc”, với tâm nguyện góp phần hun đúc ý chí dân tộc nên anh Nguyễn Cảnh Bình, Giám đốc Công ty cổ phần sách Alpha, quyết tâm đầu tư cho bộ sách Góc nhìn sử Việt. Hiện tại, bộ sách đã ra được 28 cuốn, từ nay đến cuối năm, sẽ có thêm 30 cuốn nữa. Theo anh Nguyễn Cảnh Bình, trước mắt sẽ ấn hành 200 cuốn về chuyện kể các nhân vật lịch sử Việt Nam, dư địa chí Việt Nam, những câu chuyện lịch sử Việt Nam - thế giới (Việt - Hoa bang giao sử, Việt - Pháp bang giao sử…), Việt Nam qua con mắt người nước ngoài... Mục tiêu của Alpha là mang đến cho độc giả những cái nhìn thật nhất, hấp dẫn nhất về lịch sử.
Đồng cảm với ý tưởng của anh Nguyễn Cảnh Bình, anh Nguyễn Thanh Tú, Giám đốc điều hành NTS Group, đã đặt Công ty sách Alpha thực hiện tủ sách Kể chuyện lịch sử, đặt ông Lê Văn Lan - nhà sử học - viết tiếp bộ sách sử Những vì sao đất nước. Anh Tú cho biết, thông qua Quỹ hỗ trợ giáo dục của NTS Group, mỗi cuốn sách sẽ in chừng 50 trang với số lượng tối thiểu là 50.000 bản, có cả bản sách điện tử, để bán, tặng trong hệ thống các trường học từ cấp tiểu học đến trung học phổ thông trên cả nước.
ĐỖ QUANG TUẤN HOÀNG
