Thặng dư thương mại vượt mức 1.000 tỷ USD
Tại cuộc họp với đại diện cấp cao từ Quỹ Tiền tệ quốc tế, Ngân hàng Thế giới và Tổ chức Thương mại thế giới vài ngày trước hội nghị trên, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cho rằng một trong những tác động mạnh mẽ đối với kinh tế toàn cầu liên quan đến vấn đề thuế quan. Thuế quan cao hơn đã giáng một đòn nặng nề vào nền kinh tế thế giới.
Việc Mỹ tăng mạnh thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và các quốc gia khác đã làm giảm xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ. Số liệu hải quan Trung Quốc công bố ngày 8-12 vừa qua cho thấy, xuất khẩu sang Mỹ trong tháng 11 đã giảm đến 29% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu tháng sụt giảm thứ 8 liên tiếp.
Tuy nhiên, tính đến tháng 11, xuất khẩu nói chung của Trung Quốc tăng 5,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, thặng dư thương mại của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong năm 2025 cũng đã vượt mốc 1.000 tỷ USD. Có được điều này là nhờ lượng hàng hóa lớn xuất khẩu sang các thị trường khác bù đắp cho sự sụt giảm tại thị trường Mỹ. Theo đài RFI (Pháp), Trung Quốc đã tìm thấy một động lực tăng trưởng mới là châu Phi, đến mức làm thay đổi luồng thương mại của Bắc Kinh. 10 tháng đầu năm 2025 chứng kiến điều chưa từng thấy khi châu Phi chiếm đến 25% mức tăng xuất khẩu của Trung Quốc. Xuất khẩu máy móc công trường của Trung Quốc sang châu lục này tăng vọt 63%, pin năng lượng mặt trời tăng 60%, xe hơi tăng gấp đôi.
Trong khi đó, 6 tháng đầu năm nay, các nước châu Phi đã ký hơn 30 tỷ USD hợp đồng xây dựng với Trung Quốc (tăng 5 lần so với năm 2024). Châu Phi là một thị trường đang tăng trưởng, có nhu cầu phát triển cơ sở hạ tầng và năng lượng nên đang nhanh chóng “hấp thụ” các mặt hàng trên của Trung Quốc. Về phần mình, Bắc Kinh “trải thảm đỏ” với các nước châu Phi như hủy bỏ thuế quan với 19 nước; mở cửa thị trường nông sản; cung cấp tín dụng…
Xây dựng nền kinh tế trong nước mạnh hơn
Dù căng thẳng thương mại giữa Bắc Kinh và Washington đã “hạ nhiệt” phần nào sau cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tháng 10 vừa qua tại Hàn Quốc, nhiều chuyên gia kinh tế nhận định “thỏa hiệp đình chiến” giữa hai đại cường kinh tế rất mong manh.
Nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ hàng năm là 4,8% trong quý vừa, mức tăng trưởng chậm nhất tính trong một năm. Tuy nhiên, các nhà kinh tế dự đoán tăng trưởng sẽ đạt khoảng 5% trong năm nay, một phần nhờ vào xuất khẩu mạnh.
Vì vậy, giới quan sát cho rằng Hội nghị Công tác kinh tế trung ương thường niên của Trung Quốc năm nay (vạch ra lộ trình phát triển giai đoạn 2026-2030) sẽ tập trung vào mục tiêu duy trì vị thế cường quốc sản xuất toàn cầu và xây dựng nền kinh tế trong nước mạnh hơn, dựa nhiều hơn vào chi tiêu của người dân và tiến bộ công nghệ. Hiện đầu tư vào công nghệ tại Trung Quốc ngày càng tăng, vượt xa tốc độ đầu tư tổng thể.
Theo trang mạng china-cer.com (Trung Quốc), hội nghị “gánh vác trọng trách chiến lược là kế thừa quá khứ, mở ra tương lai và hoạch định chiến lược”, bởi đây là thời điểm quan trọng kết thúc “Quy hoạch 5 năm lần thứ 14” và khởi động “Quy hoạch 5 năm lần thứ 15”.
