Một thời rực rỡ
Từ những năm 2000, trên thị trường tổ chức biểu diễn âm nhạc xuất hiện nhiều nhóm nhạc hoạt động chuyên nghiệp như: AC&M, 5 Dòng kẻ, Tam ca 3A, Nhật nguyệt, Windows, Piano, HKT... phát triển theo hình thức tự phát, cùng những nhóm nhạc được các công ty giải trí hoặc những nhạc sĩ nổi tiếng đầu tư bài bản như: 1088 (Công ty Cánh chim Việt), H.A.T (Công ty Thế giới Giải trí), F5 và TIAMO (Công ty Nam Phương), GMC (Công ty Nhạc xanh), MTV và Trio 666 (nhạc sĩ Tuấn Khanh), Mắt Ngọc và Mây Trắng (nhạc sĩ Trần Thanh Tùng)… tạo nên không gian giải trí âm nhạc đặc sắc, đa dạng tại TPHCM.
Cùng thời điểm, sân chơi "Ước mơ trong tầm tay" của Nhà văn hóa Thanh niên TPHCM cũng góp phần cho ra đời nhiều nhóm nhạc mới như: Pha Lê, Titikid, Hugo, MOM… hoạt động theo phương thức câu lạc bộ, đội nhóm bán chuyên nghiệp. Tất cả đã góp phần không nhỏ trong việc đem đến sự hấp dẫn trong đời sống nghệ thuật TPHCM, từ sân khấu truyền thống cách mạng đến thị trường âm nhạc giải trí.
Thế nhưng, sau một thời gian bùng nổ, phong trào đội nhóm nhạc tại TPHCM nói riêng và cả nước nói chung rơi vào tình trạng khó khăn. Từ năm 2010, hàng loạt đội nhóm bắt đầu tan rã, đa số các thành viên tách ra theo đuổi sự nghiệp riêng, các nhóm còn tồn tại thì do thành viên thay đổi liên tục dẫn đến hoạt động thiếu ổn định, mất dần khán giả. Bên cạnh đó, các công ty giải trí cũng không còn thiết tha đầu tư mô hình nhóm nhạc chuyên nghiệp mà dồn lực đầu tư cho các cá nhân. Thị trường âm nhạc Việt Nam có một khoảng thời gian dài bỏ trống hẳn mô hình này, chỉ còn một vài đội nhóm kỳ cựu nỗ lực duy trì hoạt động nhưng cũng nhạt nhòa so với thời kỳ hoàng kim trước đó.
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Trung nhận định: “Các đội nhóm thường có chuyên môn, kỹ thuật, nhiệt huyết và tài năng, từng bước tạo nên thế đứng nhất định trên thị trường âm nhạc, đặc biệt có đóng góp rất lớn trong hoạt động phát triển âm nhạc của thành phố, cả về giải trí và hoạt động biểu diễn phục vụ các sự kiện chính trị. Tuy nhiên, vì thiếu chiến lược đầu tư và phát triển nên mô hình nhóm nhạc không thể giữ vững vị thế đã tạo nên”.
Sự trở lại nhiều sắc màu
Năm 2025, TPHCM có nhiều chương trình nghệ thuật chào mừng các ngày lễ lớn, các chương trình nghệ thuật, sự kiện văn hóa nghệ thuật đặc biệt được tổ chức. Trong các hoạt động này, vai trò của các đội nhóm trở nên nổi bật với các tên tuổi như MTV, Mắt Ngọc, Mây Trắng, Nhật nguyệt, Lạc Việt, Sen Việt, 135, V.Music, Giai điệu Việt, FM, Sóng Thời đại (Era wave), 3789... đã góp phần lan tỏa các tác phẩm âm nhạc truyền thống cách mạng, ca khúc mới có chất lượng, ý nghĩa.
“Sự trở lại sôi nổi của các nhóm ca, nhóm nhạc mới đang là tín hiệu đáng mừng, cần được quan tâm nhiều hơn, hỗ trợ nhằm giúp các em phát triển, đóng góp tích cực vào đời sống âm nhạc. Đó cũng chính là quan tâm đến công tác đào tạo nhân tài, nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật trong tương lai”, nhạc sĩ Nguyễn Đức Trung chia sẻ.
Một trong những đặc điểm nổi bật của mô hình các đội nhóm là thường được xây dựng trên đội ngũ thành viên xuất thân từ các trường đào tạo âm nhạc chuyên nghiệp. Bên cạnh hình thể đẹp, diện mạo sáng, chất giọng tốt... đa số các bạn trẻ còn có thể sử dụng thành thạo các loại nhạc cụ, khả năng sáng tác. Chính sự đa năng đã giúp các nhóm nhạc có nhiều thuận lợi phát triển chuyên môn, tiếp cận khán giả, đáp ứng phần nào nhu cầu thị trường tổ chức biểu diễn đa dạng.
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế, các đội nhóm cũng gặp không ít khó khăn. Nhạc sĩ, ca sĩ Đoàn Châu Hải Quân, quản lý Nhóm nhạc 135, chia sẻ: “Thời gian qua, dòng nhạc quê hương, truyền thống cách mạng là sở trường của các đội nhóm, được khán giả yêu thích, đã giúp các nhóm nhạc có cơ hội hoạt động và phát triển. Tuy nhiên, các đội nhóm thường chỉ biểu diễn trong những chương trình lớn, hát chung với nhiều nhóm, ca sĩ độc lập khác nên ít tạo ấn tượng với khán giả; các đội nhóm chủ yếu hát ca khúc quen thuộc, khó có thể bật lên thành hiện tượng”.
Một tín hiệu tích cực trong thời gian qua là các nhà đầu tư đã bắt đầu chú ý đến các đội nhóm. Mới đây, Công ty Giải trí nghệ thuật chuyên nghiệp (VMT Entertainment) của ca sĩ Minh Trang Ly Ly (Vũ Minh Trang) đã hợp tác với nhạc sĩ Đinh Quang Minh để đầu tư, tổ chức cuộc thi “Tìm kiếm thành viên Nhóm nhạc V.STAR”. Sau hơn 3 tháng, cuộc thi đã tuyển chọn được 5 gương mặt trẻ sáng giá (từ 14 đến 17 tuổi), để xây dựng nên Nhóm nhạc V.STAR, gồm: Rubi Cát Tường (từng là thực tập sinh tại thị trường giải trí Hàn Quốc), Ember Thái Bảng Anh (đàn tranh), Ivy Trâm Anh (piano), Stella Hảo Đồng (guitar), Nia Ngọc Diệp (guitar, drum). Các thành viên ký hợp đồng hoạt động độc quyền 5 năm với VMT Entertainment, mở ra hành trình rèn luyện chuyên nghiệp theo mô hình đào tạo chuẩn quốc tế, để hoàn thiện khả năng hát, vũ đạo, trình diễn, truyền thông... sẵn sàng tham gia hoạt động biểu diễn trong và ngoài nước.
