Khó khăn trong mô hình mới
Sau khi sáp nhập, Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Chánh Hưng có thêm lợi thế cơ sở vật chất nhà thiếu nhi và Nhà văn hóa Lao động, sân vận động cùng nằm trên địa bàn. Với nhân sự khoảng 200 người, công tác bố trí nhân sự phù hợp chuyên môn, vị trí trong các hoạt động rất dễ dàng điều phối.
Hoạt động đờn ca tài tử thương hiệu của quận 8 trước đây vẫn được duy trì hiệu quả, nhân Ngày Di sản văn hóa (23-11-2005 - 23-11-2025), Trung tâm Cung ứng dịch vụ tổ chức Liên hoan các CLB Đờn ca tài tử, mời các CLB đờn ca tài tử của 3 phường Chánh Hưng, Phú Định, Bình Đông cùng tham gia.
Về các hoạt động thể dục - thể thao, từ lâu đơn vị có lợi thế chuyên môn về công tác huấn luyện. Hoạt động của huấn luyện viên trung tâm ở các trường học như “chân rết” liên kết các trường với trung tâm, góp phần đẩy mạnh phong trào thể dục - thể thao học đường.
Bà Nguyễn Trần Thục Đoan, Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Chánh Hưng, cho biết: Hiện tại, Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Chánh Hưng đã được đầu tư xây một nhà thi đấu đa năng mới tại khu vực Sân vận động quận 8 trước đây (ở số 302 đường Phạm Hùng), dự kiến sẽ khánh thành vào tháng 4-2026. Nhà thi đấu mới này sẽ là nơi đăng cai 2 bộ môn thi đấu Đại hội Thể dục thể thao toàn quốc năm 2026.
Tuy có không ít thuận lợi, nhưng cơ chế hoạt động của trung tâm cũng đang gặp một số vấn đề. Bà Nguyễn Trần Thục Đoan phân tích: Trước đây, các nhà thiếu nhi quận trực thuộc Thành đoàn TPHCM, chịu sự chỉ đạo từ Thành đoàn và Nhà Thiếu nhi thành phố. Sau khi sáp nhập nhà thiếu nhi vào các trung tâm cung ứng dịch vụ, Nhà Thiếu nhi thành phố không có nhiệm vụ phụ trách hướng dẫn, trao đổi trực tiếp về công tác tổ chức các hoạt động chuyên môn dành cho thiếu nhi của các đơn vị cơ sở. Vì vậy, sân chơi của thiếu nhi thông qua các CLB, đội nhóm trước cũng bị ảnh hưởng.
Để giải quyết vấn đề này, theo bà Nguyễn Trần Thục Đoan, Sở VH-TT TPHCM có một ký kết liên tịch với Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM (do hiện tại Thành đoàn thuộc Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM) thì Nhà Thiếu nhi TPHCM mới phụ trách hướng dẫn, trao đổi trực tiếp về công tác tổ chức các hoạt động chuyên môn dành cho thiếu nhi của các trung tâm cung ứng dịch vụ.
Ngoài ra, vấn đề tổ chức và vận hành nhà thiếu nhi thuộc Trung tâm Cung ứng dịch vụ, nhân sự tại cơ sở 3 (Nhà thiếu nhi trước đây) của Trung tâm Cung ứng dịch vụ xã Tân Nhựt đang vướng về nhân sự. Trước đây, đơn vị thực hiện theo chế độ hợp đồng, nhưng hiện tại phải xét tuyển viên chức. Theo ông Trần Hồ Cảnh Phúc, Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ xã Tân Nhựt, UBND xã đã có Công văn 653/UBND ngày 23-9-2025, gửi Sở Nội vụ TPHCM kiến nghị hướng dẫn thực hiện hợp đồng và hướng dẫn đề án vị trí việc làm.
Giữ gìn thương hiệu
Từ lâu, trung tâm VH-TT khu vực nội thành như quận 1, quận 3 (trước đây) và nay là Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Sài Gòn, phường Xuân Hòa đều đã phát triển định hướng dịch vụ. Điểm mạnh của các trung tâm này là đều ở khu vực trung tâm, giao thông thuận tiện, đã tạo dựng được thương hiệu, do đó càng phải giữ vững vị thế để cạnh tranh với đơn vị bên ngoài.
Bà Phan Ngọc Thảo, Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Sài Gòn, nhìn nhận: “Nhu cầu người dân ngày càng cao, nhất là ở khu vực trung tâm đang có quá nhiều sự cạnh tranh của các cơ sở tư nhân hiện đại, được đầu tư lớn. Lấy ví dụ như Nhà hát Bến Thành, một thiết chế thuộc Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Sài Gòn, phù hợp với yêu cầu của một hội trường sự kiện khoảng 1.000 chỗ tại khu vực trung tâm. Tuy nhiên, nếu sự kiện có quy mô lớn hơn, đối tác chắc chắn sẽ phải chọn nơi khác. Chúng tôi phải tự nâng cấp, đổi mới tư duy để phục vụ nhu cầu của người dân”.
Đồng quan điểm này, ông Trần Văn Ly, Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Tân Thuận, cho biết đơn vị cũng chịu sự cạnh tranh rất nhiều từ các cơ sở tư nhân trên địa bàn. Hầu hết trang thiết bị, công cụ, dụng cụ hỗ trợ cho công tác chuyên môn được trang bị từ năm 2005, không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ đề ra và chất lượng để phục vụ người dân.
Hơn thế nữa, như nhiều trung tâm trên cả nước, khó khăn mà trung tâm đang gặp phải là thiếu nguồn lực từ cơ sở. Trước đây, để thực hiện mô hình trung tâm VH-TT quận, có nguồn năng khiếu cơ sở từ phường. Hiện nay do chỉ còn 2 cấp, nên nguồn lực cơ sở là khu phố. Tuy nhiên, các khu phố lại không có nguồn kinh phí để tổ chức các hoạt động phong trào, cũng như không có lực lượng tham gia.
Theo ông Lê Hữu Sơn Tùng, Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Xuân Hòa, mô hình trung tâm cung ứng dịch vụ mới tại các phường, xã hiện nay đều gặp một tình trạng chung là thiết chế văn hóa do mình quản lý nhưng nằm trên địa bàn phường/xã khác.
Chẳng hạn, Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Xuân Hòa quản lý 12 cơ sở, nhưng có đến 7 cơ sở nằm trên địa bàn phường Nhiêu Lộc và phường Bàn Cờ. Hay, Trung tâm Cung ứng dịch vụ xã Tân Nhựt quản lý 4 trung tâm VH-TT xã, gồm Hưng Long, Phong Phú, An Phú Tây, Bình Chánh và 3 khu di tích lịch sử, gồm Khu Di tích lịch sử Rạch Già, Khu Di tích lịch sử Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968, Khu Di tích Bộ đội An Điền, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân hy sinh tại đồng bưng Láng Sấu và Công viên Văn hóa Láng Le - cơ sở vật chất Trung tâm Hoa Kiểng trước đây.
Ông Trần Hồ Cảnh Phúc, Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ xã Tân Nhựt, chia sẻ: Đơn vị đã kiến nghị Sở VH-TT TPHCM hướng dẫn bàn giao các cơ sở trên cho các xã quản lý, nhằm thuận lợi trong công tác quản lý tài sản công và phục vụ VH-TT cho nhân dân trên địa bàn xã. Nhiều trung tâm cung ứng dịch vụ hiện nay có chung tình trạng vướng mắc trong quản lý cơ sở vật chất “lệch địa bàn”. Mô hình mới khiến một trung tâm phải quản lý nhiều thiết chế nằm trên phường khác, gây khó khăn trong khai thác, giám sát tài sản công, cũng như triển khai phong trào tại địa bàn dân cư. Đây là bất cập mang tính hệ thống, đòi hỏi hướng dẫn thống nhất của Sở VH-TT TPHCM và chính quyền địa phương để tránh tình trạng “quản không tới - phục vụ không trọn”.
Nhìn tổng thể, bài toán mà các trung tâm cung ứng dịch vụ phường đang đối diện không chỉ là vấn đề cạnh tranh dịch vụ, mà là năng lực thích ứng của cả hệ thống thiết chế công lập trong bối cảnh tái cấu trúc đô thị. Để các trung tâm tiếp tục giữ vai trò hạt nhân VH-TT tại cộng đồng, cần một cơ chế vận hành minh bạch, phân cấp hợp lý, nguồn lực ổn định và lộ trình đầu tư dài hạn. Nếu được tháo gỡ đúng trọng tâm, những trung tâm cung ứng dịch vụ này hoàn toàn có thể vừa giữ vững thương hiệu, vừa mở rộng không gian phục vụ người dân, góp phần củng cố đời sống văn hóa đô thị trong giai đoạn phát triển mới.
Hiện tại chúng tôi là đơn vị sự nghiệp tự chủ tài chính 100%, việc tái đầu tư các trang thiết bị cho cơ sở chắc chắn không thể mạnh như các cơ sở bên ngoài, có tiềm lực kinh tế mạnh. Mình ở vị trí nội đô, có thương hiệu, nhưng trang thiết bị phải được đầu tư làm mới thì mới có thể đáp ứng nhu cầu cộng đồng và đối tác, đó cũng là cái khó nhưng mình phải làm tốt để còn phát triển đường dài
Ông Lê Hữu Sơn Tùng
Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ phường Xuân Hòa
