Vừa qua, NXB Khoa học xã hội và Ban biên soạn từ điển Gia Vũ vừa ra mắt cuốn “Từ điển Việt-Anh” với khoảng 500.000 mục từ. Đây là bộ từ điển được một nhóm các nhà học thuật thực hiện trong hơn 10 năm (2000-2011) do tiến sĩ ngôn ngữ học đối sánh Nguyễn Lương Ngọc làm chủ biên. Cuốn từ điển còn có sự chung sức thực hiện của các học giả khác như nhà Hán học Nguyễn Tôn Nhan, nhà văn Cung Tích Biền, dịch giả Phạm Viêm Phương, Nguyễn Thành Nhân cùng nhiều nhiều học giả khác đến từ nước ngoài như ông Jacqueline Volkaerct, James B.Nguyễn…
Khác với nhiều bộ từ điển khác trên thị trường sách hiện nay, bộ từ điển của nhóm Gia Vũ đã cố gắng tìm kiếm và trình bày một cách đầy đủ nhất ngữ nghĩa của các từ trong tiếng Việt, từ đó tìm ra những từ cùng nghĩa trong tiếng Anh. Nhóm biên soạn bên cạnh việc dịch nghĩa, đối chiếu các mục từ còn phải soạn trên 2.000 bản chú thích hướng dẫn cách dùng đối với các từ tiếng Việt có nhiều nghĩa phức tạp hay khó dịch do khác biệt về văn hóa giữa hai ngôn ngữ.
Ngoài ra, cũng chính từ việc tìm kiếm và đưa ra các nghĩa phát sinh của các từ tiếng Việt một cách tương đối đầy đủ, từ điển Gia Vũ không chỉ giúp ích cho bạn đọc có nhu cầu chuyển ngữ mà còn là công cụ bổ sung và chuẩn hóa trong việc sử dụng tiếng Việt.
Do tính chất phức tạp của từ điển, sau khi hoàn thành, nhóm biên soạn và NXB đã phải chuyển bản thảo nhờ Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam thẩm định trước khi xuất bản.
Nhận xét về cuốn từ điển này, Viện Từ điển học và Bách khoa thư kết luận: “Có thể thấy Từ điển Việt - Anh do Gia Vũ biên soạn là một cuốn từ điển song ngữ, được soạn thảo công phu, cẩn trọng, có những điểm mới so với các cuốn từ điển Việt - Anh đã có. Các tác giả đã cập nhật kỹ thuật biên soạn từ điển tiên tiến, khai thác và tập hợp được vốn tiếng Việt dồi dào, bao quát nhiều chuyên ngành, nhiều lĩnh vực và sắp xếp chúng theo trật tự và hệ thống hợp lý...”.
Xuân Thân
